Legion S01: Een mix van X-men, Twin Peaks en de nerdcultuur

Eerst even dit:

Dit artikel bevat spoilers!

Na acht afleveringen zou je kunnen concluderen dat Legion een verbeelding is van de nachtmerries en de dromen die we in onze jeugd hebben. Hoofdpersoon David Haller (Dan Stevens) beleeft via diepgaande traumdeutung zijn jongere jaren, ontdekt zijn superkrachten, en hoe hij wordt gedomineerd door een parasiet (een rol van Aubrey Plaza). Deze revelatie komt aan het licht wanneer hij verliefd wordt op Syd (Rachel Keller); verliefdheid werkt als een soort katalysator. De twee lovers zitten in de eerste afleveringen – samen met de andere mutanten/superhelden – nog in een kliniek; waar David wordt behandeld voor schizofrenie.

Hoewel David in de analen van de Marvel-superheldengeschiedenis te boek staat als de zoon van Charles Xavier, de professor uit X-men, is zijn voorkomen allesbehalve dat van een superheld. Zijn ‘schizofrenie’, of zijn talent, is dat zijn brein een genadeloos wapen is – daarmee kan hij fysiek en mentaal schade aanrichten. Maar ook de verhaallijn is schizofreen. Contemplatieve, langere scènes, worden afgewisseld met heftig gemonteerde nachtmerries. Legion is naast een superheldenserie namelijk tevens een ode aan horror, sci-fi en het surrealisme: een soort mix van X-men, Twin Peaks en de nerdcultuur. Met referenties aan popmuziek – ‘war is over’ – en de zwijgende film. Op een gegeven moment verdwijnt het geluid en doen tussentitels hun werk.

Deze eclectische vorm heeft naast het ingewikkelde scenario tot gevolg dat Legion net als je dromen bijkans onnavolgbaar wordt. Daardoor is deze Marvel-verfilming echt een product van het hier en nu: de gefragmenteerde wijze waarop jongeren kennisnemen van het nieuws is bijna schizofreen. Je moet wel goed opletten om alle nieuwe trends, of – in het geval van Legion – plotwendingen, te kunnen blijven volgen. Maar dan heb je ook wat. Dan zie je bijvoorbeeld hoe de makers met een shot – aardbeien die worden aangevreten door insecten – hun punt maken: de euforie – de liefde tussen David en Syd – is maar tijdelijk.

Dat komt mede doordat Legion een coming of age-serie is: in je jeugd zijn veel dingen maar voor even. Het jezus-figuur David – op een gegeven moment draagt hij zelfs een nimbus – moet via zijn getroebleerde verleden een naargeestige toekomst zien te voorkomen. Daar wringt de schoen: acteur Dan Stevens weet deze boodschap maar moeilijk over te brengen. De dertiger acteert zoals ze in Hollywood zeggen, larger than life. Zijn personage – dat in werkelijkheid dus een twintiger zou moeten zijn – mist daardoor subtiliteit. Als je die ergernis daarentegen buiten beschouwing laat, dan kom je tot een unaniem eindoordeel: het verkennen van onze dromen en nachtmerries is nog maar net begonnen. In de achtste aflevering blijkt ook dat er nog genoeg inspiratie is voor een tweede seizoen.