Interview: Jeroen van Koningsbrugge en Dennis van de Ven (Smeris)

De NPO3-herhaalserie van deze zomer is Draadstaal. Wat waren de plannen van de serie bij aanvang? Makers Jeroen van Koningsbrugge en Dennis van de Ven wijden uit.

Iedereen kende jullie van sketchcomedyprogramma’s als Draadstaal en Neonletters. Waarom dan Smeris, een serieuze politieserie?
Jeroen van Koningsbrugge: Waarom? In godsnaam. Dennis.
Dennis van de Ven: Ons leven staat in het teken van spelen, of dat nu comedy is of, in dit geval, een heel serieuze politieserie.

Spelen als in: acteren?
DvdV: Ja. Dat is het mooie: in het Nederlands heeft dat woord twee betekenissen, die heel erg de lading dekken. Het is…
JvK: In Amerika heb je het woord play.
DvdV: Het is heel fijn om in een bepaalde situatie een bepaald personage te mogen spelen en daar dan vol voor te gaan. In een grap ga je voor…
JvK: I have to play tonight.
DvdV …voor het ultiem uitspelen van die grap, en in deze vorm ga je voor het uitspelen van een ander theatraal gegeven.

Maar waarom specifiek een misdaadserie?
JvK: Dat is omdat ik met Pieter Kuijpers [creatief leider van Smeris en regisseur van o.a. Van God los en Hemel op aarde ] een gesprek had over wat we ooit nog eens zouden willen doen. Hij kwam toen op het idee van Tatort , met Schimanski. Ik was helemaal fan van die Krimi. Dennis ook. Ik kom uit Brabant, Dennis uit Limburg, en wij keken altijd Duitse televisie.

Ook in Brabant? Je komt uit Roosendaal, toch?
JvK: Ja, maar ik heb van mijn derde tot mijn negentiende in Den Bosch gewoond. Voor jeugd was er niet zo veel televisie in Nederland. Zeker niet ’s ochtends vroeg. Dus ik keek Duitse televisie: Die Sendung mit der Maus. En dan kwam meteen daarna Tatort.
DvdV: Haha!
JvK: Nee. Maar ’s avonds wel, en dan keek ik met mijn vader. Ik vond het wel gaaf, zo’n Schimanski, die het opneemt voor de wat minderen.
DvdV: Je bedoelt: de zwakkeren in de samenleving.
JvK: Nee, ik bedoel echt de minderen.
DvdV: O, je bedoelt echt de mindere mensen.
JvK: Ja. Daarom zijn we ook naar Tilburg gegaan. Nee. Toen we aan het rondkijken en aan het polsen waren, zei de gemeente Tilburg heel enthousiast: jullie mogen het bij ons doen.
DvdV: We wilden het niet weer een politieserie in een grote stad, in Rotterdam of zo.
JvK: We hebben nog aan Den Bosch gedacht, maar Tilburg heeft dat enorme gedoe met die hennepkwekerijen. Daar wordt veertig, vijftig miljoen aan hennep verdiend, elk jaar. Tilburg is de hennephoofdstad van Nederland.

Ter voorbereiding hebben jullie meegelopen met twee oud-politiemensen. Welke lessen konden jullie daaruit trekken?
DvdV: Dat waren Johan en Jon Warmerdam van Bureau Drugszaken. Die verzorgen opleidingen en trainingen.
JvK: Wij zijn een ochtend en een middag in Wormerveer geweest, en toen dachten wij: we moeten nog een keer door die scripts heen, want het is veel heftiger dan we verwachtten.
DvdV: De heren Warmerdam hadden een aantal ongelooflijk smeuïge verhalen over de creativiteit van henneptelers. Bijvoorbeeld over een brug bij Nijmegen waar tussen het asfalt en de onderkant van die brug een open ruimte zat.
JvK: Vijfhonderd meter lang. Die had iemand ontdekt en helemaal volgehangen met lampen. Daar kon je voor miljoenen aan hennep neerleggen. Maar de politie kwam er door een tip achter. De agenten gingen naar binnen en zagen er een enorme brandvlek op de muur en een plas urine op de grond. Wat was er gebeurd? Die telers hadden een monteurtje gevraagd om even een kabel door te trekken…
DvdV: Iemand van een energiemaatschappij. Die verdient dan tweeduizend euro extra.
JvK: Voor een halfuurtje werk. Dus die gaat daarheen, trekt de kabel van het wegdek van vijfduizend volt uit de muur in plaats van de kabel voor het licht die eronder ligt, krijgt een oplawaai en laat alles lopen. De henneptelers voeren hem snel af. En die man vinden ze vier maanden later in België in een rolstoel en alleen z’n hoofd doet het nog. Alles is verlamd.

Wat een bizar verhaal.
DvdV: Ik denk dat we vier uur naar dit soort verhalen hebben zitten luisteren. We hebben ook wel twintig foto’s gezien van boobytraps. Van een hennepplantage met een vloer waarvan het eerste gedeelte, bij de deur, van piepschuim is. Zodat je erdoorheen zakt als je binnenkomt.
JvK: Bovenop scherpe pinnen die uit de grond steken.
DvdV: Dan word je geperforeerd waar je bij staat. Of ligt.
JvK: Het zijn boobytraps tegen rippers : andere henneptelers die die planten komen jatten.

Dat klinkt veel professioneler dan je zou denken. Geen zolder met een paar plantjes.
DvdV: Het is een heel serieuze business.