De trailer ontrafeld: House of Cards S05

Wat was het afgelopen seizoen ook alweer gebeurd? Lucas Goodwin, geroyeerd redacteur van The Washington Herald, pleegde een aanslag op President Frank Underwood. Goodwin en lijfwacht Meechum doodden elkaar vrijwel tegelijkertijd, en ook Underwood bleef er bijna in. Gelukkig was daar Doug, die hem een zetje gaf op de donorwachtlijst waardoor Frank net op tijd een nieuwe lever kreeg.

Eenmaal bijgekomen moet Underwood gelijk weer aan de campagne tegen Republikein Will Conway, want seizoen vier eindigde drie weken voor de presidentsverkiezingen. Amerika is in rep en roer omdat terroristen van de Islamic Caliphate Organization (ICO) het Miller gezin hebben ontvoerd, bestaande uit Jim, Caroline en hun tienerdochter Melissa. Na onderhandelingen worden moeder en dochter vrijgelaten, maar Jim wordt live op televisie gekeeld.

Conway heeft een kleine voorsprong in de peilingen. Maar dan lekt Underwood het nieuws dat Conway (met achterkamertjespolitiek) een deal tussen de VS en Rusland over het gevecht tegen ICO heeft doen sneuvelen. Tegelijkertijd publiceert Tom Hammerschmidt, hoofdredacteur bij The Washington Herald (en voormalige baas van Lucas Goodwin), een vernietigend artikel over Underwood waarin onder meer Franks relatie met Herald-verslaggever Zoe Barnes wordt genoemd. Hammerschmidt had ontdekt dat Underwood regelmatig geheime informatie aan Barnes doorgaf voor politiek gewin en bovendien voormalig president Garrett Walker hielp afzetten.

Beide presidentskandidaten staan er slecht voor dus, en Underwood hoopt het artikel te overschreeuwen door de oorlog te verklaren aan ICO. Als je hun harten niet kunt veroveren dan win je ze wel met angst, is het voorstel van zijn vrouw Claire Underwood. Na eindeloze strubbelingen zit het Underwood-echtpaar aan het einde van seizoen vier eindelijk op één lijn. Het resulteert in Claires benoeming tot Franks running mate en als toppunt brak ze voor het eerst de vierde wand (ze kijkt in de lens naar ons, kijkers) in de laatste minuut.

Daarmee moesten we het doen. Tot begin deze maand de trailer van seizoen vijf begon, en we deze konden ontrafelen op hints naar het nieuwe seizoen. Wat we vanaf hier opschrijven kan dus een enorme spoiler zijn – óf we zitten er helemaal naast.

Frank Underwood wint de Amerikaanse Presidentsverkiezingen (en vestigt zichzelf als dictator)
Conway staat in de trailer van het komende seizoen met strak over elkaar geslagen armen en een blik van verbijstering te kijken naar de tussentijdse uitslag van de verkiezingen [0:36]. Op de kaart zien we dat Underwood vóór staat met 255 punten, tegenover 245 voor Conway. Opmerkelijk is dat Franks thuisstaat South Carolina naar Conway is gegaan terwijl New York – waar Conway gouverneur van is – voor Underwood heeft gestemd.

De eerste aankondiging van seizoen vijf kwam dit jaar online op de dag van Trumps inauguratie. Vergelijkingen tussen Trump en Underwood zijn dan ook niet van de lucht; ook zijn thuisstaat New York ging destijds naar Clinton. In de trailer zijn ook Ohio en Pennsylvania op de kaart nog onbeslist – beide staten stemden voor Trump. De vergelijking zet door wanneer we de protesteerders bekijken buiten de hekken van het Witte Huis [0:06]. Op hun borden staat ‘Never Underwood’, ‘Not my President’ en ‘Abolish the Electoral College’. Dat suggereert dat Underwood het presidentschap heeft gewonnen. Niet met de populaire stem (de meerderheid van de kiezers), maar via een meerderheid van kiesmannen. Net als bij Trump.

Dat ze winnen, blijkt ook uit het feit dat de Underwoods proosten boven het bureau in het Oval Office [0:57]. En kijk hoe ze glimlachend in een luxe auto zitten [0:53]: Frank heeft een jas aan, Claire draagt een wit mantelpak met handschoenen dat lijkt op een witte versie van Jackie Kennedy’s (en Melania’s) inauguratieoutfit. Claires haar is langer dus het is later in de tijd, en het is koud. Het is dus januari en ze zijn op weg naar zijn inauguratie.

Maar één verkiezing winnen is duidelijk niet genoeg. De trailer wordt begeleid door Underwoods commentaarstem, terwijl hij zijn plannen aan Claire vertelt: ‘Het Amerikaanse volk weet niet wat goed voor hen is. Ik wel. Ik weet precies wat ze nodig hebben. Ze zijn net kleine kinderen, Claire. We moeten hun plakkerige vingers vasthouden en hun smerige monden afvegen. Hen goed van fout leren onderscheiden. We moeten ze vertellen wat te denken, hoe zich te voelen en wat te willen. Ze hebben zelfs hulp nodig bij het schrijven van hun wildste dromen. Het scheppen van hun grootste angsten. Gelukkig hebben ze mij. Ze hebben jou. Underwood 2016, 2020, 2024, 2028, 2032, 2036. Eén natie, Underwood.’ Waarom is dit citaat zo alarmerend? Omdat een tussentijds benoemde president zoals Frank volgens het 22ste amendement op de Amerikaanse grondwet slechts tweemaal herkozen mag worden. Dus tweemaal Frank, dan wellicht tweemaal Claire. Hoe zijn de Underwoods van plan die laatste twee keer verkozen te worden? Er is maar één mogelijkheid: de Amerikaanse grondwet schrappen en zichzelf aanstellen als dictators. Een theorie die wordt ondersteund wanneer je kijkt naar de overeenkomsten tussen Franks woorden en de speech die Charlie Chaplin geeft in The Great Dictator: ‘Soldaten! Geeft uzelf niet over aan barbaren, mannen die u verachten, u onderwerpen, die uw levens voorschrijven, u vertellen wat te doen, wat te denken en wat te voelen!’

De oorlog tegen ICO begint
In de trailer wordt Doug Stamper ingelicht door FBI Deputy Director Nathan Green [0:25], die naar een kaart wijst met rode stippen in een geel gearceerd gebied in Virginia. In het vorige seizoen had Green nog informatie die erop wees dat de ICO-jongens zich in de bossen van Blue Ridge, Georgia bevonden. Op de kaart bevinden de stippen zich vlak boven de grens tussen Virginia en Tennessee, tussen Bristol en Gate City. Het betekent dat ze in Noordoostelijke richting trekken; zouden ze op weg zijn naar Washington DC? Even later zien we gewapende FBI-agenten rennen door het bos [0:37] richting een witte trailer [0:40], waarvan ze de deur inbeuken met een stormram [1:00].

Ook Russische President Petrov is terug in het spel. Aanvankelijk hangt Petrov een telefoongesprek met Frank op [1:00], maar dan schudt hij de hand van staatssecretaris Catherine Durant [1:07]. Wellicht is een nieuwe deal beklonken, en zullen de VS en Rusland zich alsnog gezamenlijk in een oorlog storten. Of is het een achterbakse zet van Durant?

Als het aan de Underwoods ligt, zal het Amerikaanse volk de dreiging goed voelen. Dat Claire voor flitsende camera’s verschijnt met een gasmasker op [1:03] is vast een poging om verdere paniek te zaaien over de dreiging van een nucleaire- of gifgasaanval.

Er wordt wederom een aanslag gepleegd (en Conway wordt geraakt)
Een angstig kijkende Claire wordt door de Secret Service een auto in gehaast [0:39]. Eenmaal op de achterbank, bekijkt ze haar handen in een shot waarin duidelijk te zien is dat er donkere spetters op haar colbertje zitten [0:42].

Dan wordt een man tegen de grond gewerkt door vier paar handen [0:43] – waarschijnlijk de dader. Op wie hij mikte is moeilijk te zeggen; het kan Claire zelf zijn – de vlekken hoeven geen bloed te zijn. Maar als het wel bloed is, wie heeft hij dan geraakt? Gouverneur Conway is een mogelijke kandidaat. In een steriele faciliteit staat Frank glimlachend tegenover glas [0:44]. Aan de andere kant bevindt zich een zwaar gehavende man die ondanks zijn kneuzingen verdacht veel lijkt op Conway [1:07].

Hij heeft een bloederig verband aan de voor- en achterkant van zijn linkerschouder, wat duidt op een schotwond. Dat Conway op het glas voor Underwoods gezicht spuugt, suggereert ook dat deze laatste er iets mee te maken heeft gehad.

Claire wordt een gelijkwaardige hoofdpersoon
Claire kijkt wederom recht in de lens [0:17]. Of ze net zoals Frank eindeloos zal oreren over haar ware gedachtes is weer een andere vraag. Claire is meer van de subtiele blikken. Ze is in ieder geval een gelijkwaardige speler geworden die samen met Frank de gangen van de West Wing bevolkt [0:07], solo vliegt tijdens campagne-evenementen [0:22], en ’s nachts zaakjes regelt in de Oval Office [0:51]. En is dat de presidentiële bunker waar ze naartoe struint [1:08]?

Bovendien voert ze haar toneelspel op: huilen is zo on-Claire dat haar tranen bij die begrafenis puur voor de show moeten zijn [0:26], en ook een gasmasker dragen tijdens een persmomentje is theater [1:03]. Als Frank en Claire tenslotte tegen de bank van de Oval Office leunen en beiden glimlachend uit het raam kijken, zegt Frank: ‘Eén natie, Underwood’ [1:12]. De Underwoods delen nu één visie en beide neuzen wijzen letterlijk dezelfde kant op.

Tom Hammerschmidts artikel heeft verstrekkende gevolgen voor Underwood
Eerder dreigde Tom al dat Justitie naar aanleiding van zijn artikel een onderzoek zou openen naar Underwoods handelen. In het House of Representatives zien we inderdaad geagiteerde Congresleden aan beide kanten van het gangpad zwaaien met de krant, die Underwood terstond uit iemands handen rukt [0:19]. Terwijl hij het House toespreekt verliest hij zijn geduld, slaat met zijn vuist en smijt de krant de zaal in [0:24]. Even later verschijnt hij tegenover Congres en steekt zijn rechterhand op [1:05].

De president heeft executive privilege, wat betekent dat hij niet gedagvaard kan worden. Dat Underwood zich desondanks vrijwillig onderwerpt aan de ondervraging is vast een tactische zet.

…en Hammerschmidt graaft steeds dieper en ontdekt nog meer dirt
Intussen ontdekt Hammerschmidt in een opslagbox meer vuile geheimen; hij plukt foto’s van Rachel Posner uit een doos [0:56].

Het kan research zijn van Lucas Goodwin; het was immers Goodwins werk dat Hammerschmidt op het spoor van Underwoods misstappen bracht. Posner ligt dankzij Doug dood in de grond, maar haar ex-verslaafde vriendinnetje Lisa Williams loopt nog rond. De vrouw die onderuitgezakt op de wc hangt lijkt verdacht veel op Lisa [1:10]; de weglopende voetstappen suggereren dat iemand haar zojuist aan een overdosis hebben geholpen. Ze lijkt namelijk ook nogal op de vrouw op de autopsiefoto die Hammerschmidt op kantoor onder ogen krijgt [0:38].

De inzet van NSA-data voor Franks campagne komt aan het licht
Onder het mom van de ICO-dreiging kreeg Underwood een bevelschrift voor toegang tot de NSA-algoritmes. NSA-man Aidan MacAllen gebruikte die data vervolgens heimelijk ten bate van de Underwoodcampagne. Maar tijdens het onderzoek naar de locatie van de ontvoerders van de Millers kwamen de FBI, CIA en Homeland ook binnen bij de NSA om diezelfde algoritmes te gebruiken. In de trailer kijkt MacAllan benauwd door het deurraam [0:52], om in het trapgat te ontdekken dat er een Secret Service agent op de overloop gepost staat een paar verdiepingen lager, met meer mensen op weg omhoog [1:02]. Het zit erin dat de andere bureaus hebben uitgevogeld waar hij mee bezig was.

Doug is de zwakke schakel
Spookt Rachel Posner nog steeds door Dougs hoofd? Hij begon vorig seizoen een griezelige relatie met Lauren Moretti, die weduwe werd nadat Doug ervoor zorgde dat een donorlever niet bij haar man maar bij Frank Underwood terechtkwam. Ondanks hun familiariteit is het geen gunstig teken dat ze met gesloten ogen op zijn achterbank ligt terwijl hij in de achteruitkijkspiegel toekijkt [0:28]. Dat hij daarna aan de bar zit terwijl er een glas whisky voor hem wordt ingeschonken is al helemaal rampzalig voor ex-alcoholist Doug [0:41]. Hij zal zich dit seizoen in ieder geval weer bezig moeten houden met opruimen, beginnende met Lisa Williams.