Fruitvale Station: ingetogen portret van een laatste levensdag

Het is de laatste dag van 2008. Maar ook de laatste dag uit het leven van Oscar Grant III (prachtige doorbraakrol van Michael B. Jordan). Hij zal die avond door een politieagent worden vermoord op het in de omgeving van Oakland gelegen treinstation uit de titel. Zodoende krijgen de handelingen van de hoofdpersoon een nieuwe lading. Zoals wanneer Oscar in de openingsscène zijn goede voornemens deelt met zijn vriendin (Melonie Diaz); voornemens die nooit vervuld zullen worden. Of wanneer hij in een wanhoopspoging probeert zijn baan bij een lokale supermarkt terug te krijgen, die hij verloor omdat hij zich te vaak versliep – hij krijgt nimmer een tweede kans.

Regisseur en scenarist Ryan Coogler toont de opmaat naar Oscars levenseinde op ingetogen wijze. De beelden spreken voor zich in Cooglers in 2013 op Sundance en Cannes bekroonde speelfilmdebuut. Oscar is een mens van vlees en bloed, met veel liefde voor zijn dochter, maar ook met slechte kanten: hij overweegt drugs te dealen en zat langere tijd in de gevangenis. Zijn moeder (Octavia Spencer) probeert hem in het gareel te houden, te zorgen dat hij niet in dezelfde patronen vervalt. En daar slaagt ze aardig in, tot het noodlot toeslaat. Waarvan een deel wordt getoond aan het begin van de film.

Fruitvale Station is een fatalistische film die het fatalisme onderschrijft waarmee de levens van zwarte Amerikanen zijn doordrenkt. De kans dat je door een ongelukkige of intentionele samenloop van omstandigheden wordt vermoord of verwondt door de politie; die is altijd aanwezig. Het is een belangrijke – en natuurlijk óók momenteel pregnante – boodschap die in 2013 mede dankzij de inmenging van acteur (Spencer) en producent (Forest Whitaker) voor het voetlicht kon worden gebracht. Zij maakten zich hard voor Coogler, die sindsdien in een tandem met Jordan succesfilms maakte als Creed (2015) en Black Panther (2018).

Maar het begon allemaal met Fruitvale Station. Een kleine, bedachtzame film. Over een laatste dag in het leven van een jonge, zwarte man. Het is ontroerend hoe Coogler de kijker daar voor even deelgenoot van maakt.