Free Meek: geëngageerde, broodnodige televisie

Rapper Meek Mill wordt op 24 januari 2007 gearresteerd voor verboden wapenbezit en drugsbezit. Hij mag zeven maanden brommen. Wanneer hij in 2017 wordt aangehouden voor het doen van een wheelie op een quad (dit valt onder roekeloos gevaar), blijkt zijn proeftijd op miraculeuze wijze nog niet ten einde. Deze betrekkelijk onschuldige daad resulteert voor Mill in een celstraf van twee tot vier jaar. In de door Jay-Z geproduceerde documentairereeks Free Meek wordt de casus Mill gebruikt als voorbeeld voor de schandalige behandeling van zwarte mannen in het Amerikaanse justitiële systeem, waarin rechters ‘mensen op papier vermoorden’, aldus de hoofdpersoon.

Als zwarte man wil je echt niet ‘geMeeked’ worden. Dat betekent: voor een onzinnig vergrijp jaren achter de tralies verdwijnen. In de eerste aflevering, getiteld ‘Er zijn twee werelden’, wordt uiteengezet hoe je vanwege je huidskleur en je afkomst (een achterstandswijk) al schromelijk achterstaat wanneer je in aanraking komt met justitie. De makers contextualiseren vervolgens de reden waarom Mill destijds, in 2007, in het bezit was van een vuurwapen. Ze schetsen de gewelddadige straten in Philadelphia waarin hij opgroeit, met filmische reconstructies. Waarin eens te meer duidelijk wordt hoe zwarte mannen als het gaat om hun behandeling in de rechtbank, steevast kunnen rekenen op onbegrip.

Ook saillant is dat Mills dossier nog steeds in handen is van de rechter die hem in 2007 veroordeelde en dat in 2017 nogmaals deed. De rapper heeft, om dit soort malversaties te voorkomen, samen met Jay-Z en andere beroemdheden de REFORM-alliantie opgericht. Er is een hoop geld in geïnvesteerd om het rechtssysteem te gaan hervormen. Want de meest pijnlijke constatering in Free Meek is de moeite die agenten en rechters doen om zwarte mannen te treiteren. Dat is racisme in een notendop.

Free Meek is net als When They See Us een spiegel van de Amerikaanse maatschappij. En het beeld dat wordt geïllustreerd is spuuglelijk. Maar met dergelijke geëngageerde televisie raakt allicht een nieuwe groep mensen geïnformeerd, in deze tijd van misinformatie.