Dear Ms.: A Revolution in Print: feministische pioniers

In drie hoofdstukken opgedeelde documentaire over beroemd vrouwenblad toont op nauwgezette wijze de evolutie van vrouwenemancipatie vanaf de jaren zeventig van de vorige eeuw.

Het Amerikaanse tijdschrift Ms., in 1971 opgericht door journalist en activist Gloria Steinem, laat zich met recht omschrijven als een instituut dat werd aangestuurd door pioniers. Het feministische blad, dat nog steeds elk kwartaal verschijnt, is van groot belang geweest voor de vrouwenrechtenbeweging, illustreren filmmakers Salima Koroma, Alice Gu en Cecilia Aldarondo. De drie regisseren elk een eigen hoofdstuk in Dear Ms.: A Revolution in Print. Die vorm leidt ertoe dat vrijwel alle facetten van vrouwenemancipatie de revue passeren. En veel van de ontwikkelingen destijds gingen gepaard met frictie.

In het eerste deel is te zien hoe begin jaren zeventig zwarte journalisten zich niet senang voelen op de redactie van het tijdschrift. Ideeën over feminisme worden hen op badinerende wijze voorgeschoteld door hun witte collega’s. Alice Walker, die in 1982 doorbrak met de roman The Color Purple, vertelt voor de camera hoezeer zwarte collega’s zich moesten schikken naar de mores van de rest van de (witte) redactie. In het slotstuk wordt de focus verlegd naar de opkomst van porno, en de male gaze, een term die staat voor de wijze waarop vrouwen, vaak door mannen, als begeerlijke objecten voor de camera werden (en worden) geplaatst.

Destijds waren er twee teams: een team dat tegen censuur was en dus voor porno, en een team dat tegen porno was vanwege de soms wanstaltige wijze waarop vrouwen daarin werden neergezet. Saillant is dat al die discussies ook wel degelijk resultaat hadden. Maar ook dat het aan de vrouwen, en echt niet aan de mannen, was om oplossingen te vinden voor de alledaagse problematiek. Zo wijdde de redactie een editie aan seksuele intimidatie op de werkvloer. Alleen al die term, in 1975 bedacht door activist Lin Farley, was destijds fonkelnieuw.

Je kan in die zin de geschiedenis van het (Amerikaanse) feminisme ophangen aan het tijdschrift uit de film. Dat is ook precies wat Koroma, Gu en Aldarondo doen. Ze maken gretig gebruik van knipsels uit de tijdschriften en archiefbeelden uit die tijd. Gaandeweg ontstaat het beeld van een tamelijk onbeduidende mediatitel die uitgroeide tot een invloedrijke gigant. Dear Ms.: A Revolution in Print bewijst vooral dat frisse meningen en visies er op de korte en lange termijn écht toe doen.

Dear Ms.: A Revolution in Print, vanaf donderdag 3 juli 2025 bij HBO Max