Column Claudia de Breij: Leiderschap

Wanneer ik praat met mensen die VVD hebben gestemd – want zo ben ik, geen mensenkind is mij te min – wordt het een beetje ongemakkelijk wanneer de conversatie aankomt bij ‘de prestaties Mark Rutte’.
De Kinderopvangtoeslagaffaire wordt door de trouwe Ruttiaan nog weggewuifd met ‘daar is hij toch voor afgetreden’ maar als het over het coronabeleid gaat, wordt het lastiger. Dan is het enige antwoord dat overblijft: ‘Het is toch ook een ongekende crisis? Zoiets hebben we toch ook allemáál nog nooit meegemaakt, of wel? Nou, zou jij het beter kunnen dan?’
Zou ik het beter kunnen?

Het antwoord is: dat weet ik niet. En dat hoef ik ook niet te weten. WANT IK HEB ME NIET VERKIESBAAR GESTELD EN BEN GEEN MINISTER-PRESIDENT. ‘Zou jij het beter kunnen dan?’ dat vraag je toch ook niet aan iemand die kritiek heeft op de prestaties van Frank de Boer? Nee, hij wou zo nodig bondscoach worden, dan moet hij het dus ook heel goed doen. En anders? Dan ga je weg, en dan kan je opvolger proberen het beter te doen. Wie is de Louis van Gaal van de politiek, vraag ik me af. Geen idee, we zijn al zo eindeloos lang gewend aan Rutte in het Torentje dat we bijna vergeten dat er ook andere mensen zijn die het misschien wel heel veel beter zouden kunnen doen. ‘Ja, maar hij is zo sympathiek.’ Dat is hij ook. Echt. Onwijs. En daarom gun ik hem, al een tijdje, een mooie transfer naar Unilever, of Europa. Dan doen we nog een mooi rondje op een praalwagen door Den Haag (vanwege corona helaas zonder publiek, maar Hugo de Jonge maakt van de rijtour een leuk dvd’tje) om te bedanken voor alle mooie jaren. Hij heeft hard gewerkt, hij heeft veel goed gedaan. Maar de laatste tijd moeten we toch zeggen: Het kán beter. En als je voor het allerhoogste ambt van het land de lat niet hoog durft te leggen, waarvoor dan nog wel?

‘Rutte heeft moeite met het opleggen van regeltjes’, zeggen politiek verslaggevers dan. Ze zijn na al die jaren ook een beetje familie geworden van de man, net als wij (ik zie hem oprecht als een aardige neef, ik zweer het je) en zijn hem, zoals je dat doet bij familie, een beetje aan het verexcuseren. ‘Ja, de besmettingen zijn verzevenvoudigd, maar dat komt doordat die schat van een Mark ons nou eenmaal niet graag regeltjes oplegt.’ Snap ik. Is ook lief. Maar als je dat nou fijn vindt hè, als jouw idee van liberalisme neerkomt op dat ieder mens zélf verantwoordelijk is, zelf de regels moet naleven, zelf moet nadenken of de regels zoals ze zijn opgesteld wel zinvol zijn, zelf de minister van Justitie moet negeren als die zingt dat de mondkapjes af mogen, zelf moet begrijpen dat álle maatregelen loslaten niet betekent dat je ook daadwerkelijk álle maatregelen moet loslaten, als je dat als burger nou allemaal zélf mag beslissen… waarom ben je dan de leider?