Column Claudia de Breij: De meeste Sywerts deugen

Van de hele zaak Sywert van Lienden heb ik een vieze smaak in mijn mond alsof ik een mondkapje vol grafeen heb opgegeten, maar ik ga er tóch een positieve draai aan geven.
Want iemand moet het doen. Nadat ik hard en cynisch heb gelachen overigens, want de filmpjes waarin Van Lienden weer met een trouwe hondenblik staat te vertellen over hoe hij het allemaal ‘om niet’ deed, en ‘voor onze zorg-helden’ worden met de dag grappiger, net als het ‘Laten we mild’ zijn van Rosanne Hertzberger die het voor Van Lienden opnam toen die in een poging zijn reet te redden even langs zijn neus weg de journalistiek verdacht maakte. Die dekselse Volkskrant toch, die onderzoeksjournalisten schreven maar leugens! ‘Laten we mild zijn.’ Ha! Die gaan we vaker toepassen, Rosanne. Wil je ergens niet van erkennen dat je fout zat? Laten we mild zijn.

Oké dan.
Ik geef gehoor aan de oproep. Er is altijd een manier om de zaken naar het licht te draaien, en in dit geval moet je flink duwen, maar het kan.
Dat Van Lienden loog over zijn verdiensten is alleen maar lelijk. Zijn pogingen hier met heel veel woordenmist onderuit te komen ook. Het lag aan de media, aan de geheimhoudingsclausule, aan de wisselkoersen, aan het ministerie, het lag aan iedereen behalve aan Sywert. Misschien kan hij nog proberen ons wijs te maken dat we hem gewoon niet hebben laten uitpraten, dat hij zei: ‘Ik doe dit om niet…’ en dat de media toen zijn citaat afknipten waar hij eigenlijk goudeerlijk meldde: ‘Ik doe dit om niet… meer te hoeven werken bij de gemeente. Ik doe dit om niet meer te twitteren over dat we geen kinderen uit Moria moeten halen, omdat ze de brand zelf aan hebben gestoken. Ik doe dit om niet langer mijn kutmeninkjes aan talkshow-tafels te debiteren teneinde een zodanig relevantie opiniemaker te zijn dat ik diezelfde kutmeninkjes in het CDA-partijprogramma kan schrijven zodat ik ze eindelijk eens te gelde kan maken.

Nee. Dat is alleen maar lelijk. Maar dát we Sywert wilden geloven, daar zit iets aandoenlijks. Iemand die onbezoldigd zijn talent inzet om iets goeds te doen, dat is mooi (als het waar is). Dat CoolBlue, KLM en andere grote bedrijven die we vaak graai-erij verwijten mee wilden werken, om niet, maar écht om niet, is ook mooi. Zelfs al zouden ze dat alleen maar doen om hun imago op te vijzelen, dan zit daar nog iets inherents schattigs in: ze weten dat wij graag zien dat ze goed doen. Dus proberen ze goed te doen. Dat kun je onwaarachtig vinden, maar dan is zo’n beetje iedereens opvoeding dat ook.

Het ergste aan heel Sywert-gate is dat we nu nóg minder geneigd zijn mensen te geloven die zeggen dat ze het goede willen doen. Het mooie eraan is dat we dat nog steeds wel kunnen. Ik denk niet dat het een bestseller wordt, maar als ik nu een boek over moraal zou schrijven zou het heten: ‘De meeste mensen zouden wel wíllen dat de meeste mensen zouden deugen.’