A Man of Action: weinig anarchistisch portret van legendarische anarchist

Foto credits: Quim Vives / Netflix

Anarchisten zijn vaak non-conformisten die ageren tegen het establishment en hun leven op eigenzinnige wijze willen inrichten. Dat gold ook voor de in 2020 overleden legende Lucio Urtubia, de man op wiens leven A Man of Action ( Un hombre de acción ) is gebaseerd. Urtubia probeerde met zogeheten appropriaties – een duur woord voor onteigeningen – de bourgeoisie een hak te zetten. Dat deed hij door banken te beroven en door te sjoemelen met cheques. Dit komt allemaal voorbij in de film, die netjes begint bij de jongere jaren van Lucio (Juan José Ballesta speelt een gefictionaliseerde variant op Urtubia) in de jaren 40, in zijn geboortedorp Cascante, in het noorden van Spanje.

Lucio heeft een moeilijke jeugd. Zijn vader is doodziek, maar de familie heeft geen geld voor morfine, om de pijn toch ietsjes te verlichten. Dus belandt Urtubia als tienerjongen met een mes in de hand bij de lokale bank, waar hij het geld dat hij nodig heeft voor de pijnstiller komt opeisen. De bankdirecteur wil echter van niets weten, zeker gezien het feit dat Urtubia’s vader een republikein is. De jongeling maakt dus al snel kennis met klassenverschillen, reist tien jaar later af naar Parijs en ontpopt zich daar na een carrière als metselaar als anarchistische rouwdouwer die strijdt tegen het kapitalisme en ageert tegen de wijze waarop geld hebzucht in de hand werkt.

Filmmaker Javier Ruiz Caldera ( Malnazidos uit 2022, ook bij Netflix te zien) wilde met zijn nieuwste film duidelijk een hommage brengen aan Urtubia. De film bestrijkt dan ook een groot deel van zijn leven, tot in de jaren 80. Wat echter mist is een anarchistische vorm voor het portret van een anarchist. A Man of Action is keurig: lineair verteld, met geen enkele durf gemaakt. Het is jammer dat de moed van Urtubia in die zin in de wijze waarop de film is gemaakt ontbreekt. Ruiz Caldera had bijvoorbeeld kunnen experimenteren met textuur, montage, beeldverhoudingen en een gefragmenteerde vertelvorm. De film over de man die de daad bij het woord voegde stelt dan ook teleur.