40 jaar CNN

In de stem van Bernard Shaw, correspondent van het Amerikaanse Cable News Network, ofwel CNN, klinkt een spanning die in miljoenen huiskamers wereldwijd gevoeld wordt. ‘Er gebeurt iets...,’ klinkt het vanaf het dak van het Al-Rasheed Hotel in Bagdad, waar de verslaggevers van de nieuwszender als enige journalisten zijn achtergebleven. ‘Laten we voor onze kijkers beschrijven wat we zien,’ zegt Shaw tegen zijn collega Peter Arnett. Het is 16 januari, 1991. Operatie Desert Storm is zojuist begonnen: een coalitie aangevoerd door de Amerikanen opent het vuur op het Irak van Saddam Hoessein, die enkele maanden eerder Koeweit is binnengevallen.

‘De hemel boven Bagdad wordt opgelicht,’ zegt Shaw als neerdalende raketten en afweergeschut elkaar treffen in een ijzingwekkende lichtshow boven de stad. Het is te zien op CNN – live, exclusief en onophoudend. Waar andere kanalen op zwart gaan als het communicatiecentrum in Bagdad wordt platgebombardeerd, gebruiken de Amerikanen een eigen verbinding met Jordanië, om de beelden vervolgens via satelliet naar het hoofdkantoor in Atlanta te sturen. Vanaf dat moment weet iedereen, in de Verenigde Staten maar ook daarbuiten, het baanbrekende CNN te vinden.

Later dat jaar, in december, verschijnt een zelfverzekerde man grijnzend op de cover van het toonaangevende Time Magazine, het kenmerkende spleetje tussen zijn voortanden ontbloot. ‘Ted Turner shakes up the networks’, valt te lezen naast de trotse oprichter van CNN, die leunt op een televisietoestel met daarop zijn eigen beeltenis. De pionier uit de zuidelijke staat Georgia is verkozen tot Persoon van het Jaar. ‘The big TV news gamble,’ zoals staat geschreven, heeft zich uitbetaald. 

Concurrenten, collega’s, zelfs vrienden verklaren Turner voor gek als hij in 1980 zijn plannen voor een 24-uurs nieuwszender onthult. ‘Men vond het een absurd plan,’ zegt Lisa Napoli, auteur van het boek Up all night, over de totstandkoming van CNN. ‘Er zou geen vraag naar zijn, advertenties zouden uitblijven. Het was niet voor te stellen dat het een succes zou worden.’

Met nieuws had Ted Turner niets. ‘Geen nieuws is goed nieuws,’ klonk het motto van de onaangepaste dromer met een groeiende tv-zender in Atlanta en een lokaal honkbalteam, de Braves. Het waren technologische ontwikkelingen die zijn interesse wekten: de lancering van de eerste satelliet in 1962, een revolutionair transportmiddel voor beeld en geluid, en de introductie van kabeltelevisie in de jaren 70. Turner, zoon van een reclameman, zag de commerciële potentie van een nieuw soort zender. Live, non-stop en bliksemsnel. In Reese Schonfeld vond hij een zakenpartner met een hardnekkige voorliefde voor nieuws. Volgens Schonfeld werd er op de drie traditionele, grote netwerken – CBS, NBC en ABC – veel te weinig aandacht aan geschonken. ‘Het was niet meer dan 22 minuten per avond,’ zegt Napoli. ‘Alleen de lokale zenders hadden langere bulletins.’

Lees meer in VARAgids 21 vanaf pagina 20.