Victor Vlam over de documentaire Going Clear

Dat de kerkbeweging Scientology beschuldigd wordt van dubieuze praktijken is al langer bekend. Maar de Amerikaanse documentaire Going Clear van Alex Gibney tart elke beschrijving. Prominente oud-leden, onder wie de Oscar-winnende regisseur Paul Haggis, vertellen over een organisatie die zich schuldig maakt aan manipulatie, machtswellust, afpersing en mishandeling. ''Voor deze documentaire worden een aantal mensen in hele hoge posities, die inmiddels de kerk hebben verlaten, genterviewd. Dat betekend dat de onthullingen echt de moeite waard zijn'', zegt Amerika-deskundige Victor Vlam. De strafkampen bleven hem erg bij. ''Het feit dat mensen echt bijna tegen hun zin worden vastgehouden. In sommige gevallen moesten ze een badkamer schoonlikken met hun tong.'' 

Het is moeilijk voor mensen om de kerk te verlaten omdat zij in een soort biecht allerlei geheimen over zichzelf hebben verteld die Scientology kan gebruiken om hen te chanteren. Bovendien mogen afvalligen vrienden en familie, die wel bij de kerk zijn gebleven, niet meer zien of spreken. Casper van Rijk koos er tien jaar geleden voor om Scientology te verlaten, zijn dochters bleven bij de kerk. ''Een paar keer ben ik naar Kopenhagen gereisd, ik heb geprobeerd op een slinkse manier in contact te komen. Dat is uiteindelijk niet gelukt, ze waren iedere keer te snel met beveiliging. Ik ben er in de laatste tien jaar niet in geslaagd om ze te zien of wat dan ook'', zegt de Rijk. 

 

De zender en de makers van de documentaire hadden 160 advocaten ingehuurd om de inhoud te controleren. ''Scientology staat erom bekend dat ze direct een rechtszaak aanspannen op het moment dat er een kleine onwaarheid in staat. Al die advocaten hebben daarom elke zin gecontroleerd. Dat maakt de documentaire extra geloofwaardig''. 

 

Going Clear, de fascinerende documentaire over Scientology, is vanavond te zien bij de VPRO, om 23.00 uur op NPO2.