Knoops: 'Stop proces tegen Wilders onmiddellijk'

Uit eerdere onthullingen van RTL Nieuws komt naar voren dat ambtenaren van het ministerie van Justitie zich inhoudelijk bemoeid hebben met de strafzaak tegen PVV-leider Geert Wilders. Zij drongen er bij het Openbaar Ministerie (OM) op aan om Wilders in de zaak over 'minder Marokkanen'-uitspraken zo stevig mogelijk aan te pakken.

Bewijs daarvoor is een mailwisseling, in handen van RTL Nieuws (hier in te zien), waaruit blijkt dat ambtenaren het OM voedde met argumenten voor de vervolging van Geert Wilders. Zeer gevoelig materiaal dus, niet alleen omdat het gaat om de leider van een oppositiepartij, maar ook omdat de scheiding der machten hierdoor in het geding is.

Knoops bepleit dat het "wettelijk systeem in de kern geraakt is". Volgens de advocaat is het handelen van het OM in strijd met de grondslagen van het strafproces en de wettelijke verdeling van bevoegdheden. Er is geen andere eindbeslissing meer mogelijk dan die van de niet ontvankelijkheid van het OM, zegt Knoops. Er is geen nader onderzoek meer nodig. 

De verdediging van Wilders zet uiteen dat de minister dit alles al onder ogen kreeg in de nota van 16 september 2014, maar het naliet in te grijpen. "Hij liet dus toe dat zijn ambtenaren zich actief inlieten met het succesvol maken van de vervolging", aldus Knoops.

Volgens Knoops kan de rechter het proces tegen Wilders meteen stoppen, omdat het om een politiek proces gaat. Elementen die dat bepalen acht de advocaat aanwezig.

Wat Knoops betreft is "geen enkel nader onderzoek meer nodig". Wat de verdediging betreft staat nu onomstotelijk vast dat sprake was van politieke beïnvloeding, en kan het hof meteen besluiten tot niet ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie. Dat betekent dat het OM in deze zaak niet langer gerechtigd is om de zaak bij de strafrechter aanhangig te maken.

Volgens Knoops is het duidelijk dat toenmalig minister van Justitie Ivo Opstelten persoonlijk betrokken was. Hij citeert uit de mails om deze bewering kracht bij te zetten: "Zoals gisteren aan Ivo toegezegd kunnen we donderdag in de loop van de dag bezien of deze lijn aanpassing behoeft nav eventuele commotie.”

Het OM verschuilt zich volgens Knoops voortdurend achter het ontbreken van een formele aanwijzing van toenmalig minister Opstelten om de PVV-leider te vervolgen. "Wat hier is gebeurd is veel erger en geraffineerder. Er is bewust geen aanwijzing op papier gezet, maar in het geheim is er gezorgd voor een stimulans aan het OM om te vervolgen. Wás Opstelten maar zo dapper en transparant geweest om die aanwijzing te geven. Het rechtssysteem is door deze gang van zaken in de kern geraakt”, zei Knoops.

De advocaat benadrukt dat Opstelten op de hoogte was van wat zijn ambtenaren deden, maar heeft nagelaten in te grijpen. Als minister is hij politiek verantwoordelijk voor zijn departement en dus heeft hij impliciet ingestemd met wat zijn ambtenaren deden.

“Op alle niveaus is gezwegen over het overleg en de afstemming die wel degelijk plaatshadden”, zegt Knoops. En hij benadrukt het belang voor alle burgers van de scheiding der machten.

De verdediging van Wilders wees de rechtbank er ook op dat het woordgebruik van ambtenaren "welbewust en ophitsend" letterlijk terug te lezen was in het requisitoir van het OM. Ook is in de mailwisseling terug te lezen dat een ambtenaar de zinssnede van Wilders: "dat gaan we regelen" onder de aandacht zal brengen bij het OM. Ook deze zin was later opgenomen in het requisitoir.

Knoops citeerde in zijn pleidooi meerdere hoogleraren die kritisch waren over het nieuws in de zaak. Volgens de verdediging van Wilders is er "op alle niveaus gezwegen over het overleg en de afstemming die wel degelijk plaatshadden”. 

Het OM benadrukt met klem dat ze wel degelijk zelf de beslissing tot vervolging van Wilders hebben genomen. Al op 10 september 2014. "En de minister is daar conform de wet op de rechterlijke organisatie over ingelicht, zodat hij zijn politieke verantwoordelijkheid kon nemen."

De mails waar de verdediging naar verwijst, zegt het OM, zijn allemaal mails tussen ambtenaren van het departement. Mails die werden verstuurd na het bekendmaken door het OM van de vervolgingsbeslissing aan Opstelten. “Het is niet gek dat ze daarover spreken,” aldus het OM. 

Er is geen enkele aanwijzing dat die mails de verantwoordelijk officieren hebben bereikt, aldus het OM. De mails leveren geen bouwstenen op om het OM niet ontvankelijk te verklaren. "Het was een interne mailwisseling."

Volgens het OM is er geen onherstelbare inbreuk gemaakt op het recht van Wilders op een eerlijk proces. En evenmin is sprake van een oneerlijk proces. “Niet ontvankelijkheid komt slechts in uitzonderlijke gevallen in beeld,” aldus het OM.

Wilders zelf kwam ook nog aan het woord. Hij zei dat hij zijn aangiftes tegen de officier van justitie en de advocaten-generaal zal doorzetten, omdat ze onwaarheden hebben geschreven in ambtsdocumenten. Vervolgens vertelt Wilders dat er in zijn ogen een rijksrechercheonderzoek naar zijn beschuldigingen moet komen.