Raar maar waar proefje: Kompas maken

Je weg vinden in de wildernis is moeilijk. Daar zijn geen kaarten, straatnaamborden of wifi. Met een kompas kun je bepalen waar het noorden is. Heb je geen kompas bij je? Geen nood, maak er zelf een.

Wat heb je nodig?
• Rond bakje
• Naald
• Magneet
• Kompas
• Schaar
• Passer
• Liniaal
• Mesje
• Potlood
• Plakband
• Kurk
• Karton
• Water

Maak het kompas
1. Zet de bovenkant van het bakje op het karton en trek er met het potlood een cirkel omheen. Maak een ring door met de passer een grotere cirkel (2 centimeter verder) om de eerste cirkel te trekken. Knip de ring uit.
2. Schrijf op de ring noord, zuid, oost en west.
3. Vul het bakje voor de helft met water.
4. Snijd een plakje van de kurk van ongeveer 0,5 centimeter dik.
5. Schuif 25 keer met de magneet over de naald, van onder tot aan het puntje. En niet terug.
6. Plak de naald met een plakbandje op het schijfje kurk.

Gebruik je kompas
1. Leg de kurk met de naald in het water. Zorg dat de magneet niet in de buurt ligt. Zie je de kurk langzaam draaien?
2. Controleer met het echte kompas of je kompas werkt. Wijst het oog of de spitse punt van je naald naar het noorden? Nu je weet waar het noorden is, kun je de ring aan je kompas vastplakken.

Verbeter je kompas
Probeer eens:
• vaker met de magneet over de naald te schuiven;
• een stukje papier te gebruiken in plaats van een stukje kurk;
• een uitgevouwen paperclip te gebruiken in plaats van een naald.

Hoe werkt het?
De naald van een kompas wijst altijd naar het noorden. Als je weet waar het noorden is, weet je ook waar het zuiden, westen en oosten is! De naald in je kompas heb je met de magneet magnetisch gemaakt. Daardoor richt hij zich naar het magnetische veld van de aarde. Zolang de kompasnaald niet in de buurt van een andere magneet is, zal de naald daardoor naar het noorden wijzen.

Naar een werkblad van Science center NEMO 
Kijk voor meer inspirerend lesmateriaal op www.e-nemo.nl.