Zo praat je met je kind over seks(ualiteit) - 5 tips van Belle Barbé

Foto: Marie Wanders

Door: Veerle Ketelaers

Tip 1: Gebruik een aanleiding
Voor tieners kan het best confronterend zijn om uit het niets aan tafel ‘het gesprek’ te moeten voeren. Gebruik dus dingen die je ergens ziet, hoort, of tegenkomt – zoals bijvoorbeeld de nieuwe serie Blozende Oortjes – als aanleidingen om een gesprek aan te knopen. Dan is het meteen duidelijk waaróm je erover begint, in plaats van een plotselinge seksuele voorlichting zoals velen die waarschijnlijk ooit hebben gehad. Zo één moment waarop je alles te horen krijgt, om het er vervolgens niet meer over te hebben. Door aanleidingen te gebruiken kan je veel vaker kleine gesprekjes voeren. Dan hoeft het niet zo één groot moment te zijn.

Tip 2: Stel open vragen
Ouders zijn snel geneigd dingen in te vullen. Een voorbeeld: een moeder die aan haar dochter vraagt ‘Heb je al een vriendje?’ Een voorbeeld van een open vraag zou dan zijn: ‘Ben je al eens verliefd geweest?’, dan zit er niet al de verwachting in dat je kind hetero is. Bij een gesloten vraag zijn ze eerder geneigd dan maar geen antwoord te geven, omdat ze het gevoel hebben dat er geen ruimte is voor wat zij voelen. Met open vragen geef je je kind veel meer ruimte om er zelf invulling aan te geven.

Tip 3: Doe iets tijdens het praten
Dit is een heel praktische tip. Wandelen, de hond uitlaten, de vaatwasser uitruimen, in de auto zitten. Deze momenten, die je best vaak hebt met je kind, lenen zich goed voor dit soort gesprekken. Door fysiek bezig te zijn terwijl je over deze onderwerpen praat, haal je iets van die ongemakkelijk weg. Je hoeft geen oogcontact te maken, wat over het algemeen sowieso goed werkt voor lastig bespreekbare onderwerpen.

Tip 4: Focus niet alleen op waarschuwingen
We zijn nogal geneigd ons te richten op wat er allemaal mis kan gaan. ‘Pas op dat je niet ongewenst zwanger raakt.’ ‘Pas op dat je geen soa krijgt.’ ‘Pas op dat niemand over je grens heen gaat.’ Er ligt te veel focus op wat we willen voorkomen. En dat is begrijpelijk, maar in principe is seksualiteit natuurlijk vooral iets moois en iets leuks. Dit zie je goed terug in Blozende Oortjes; het plezier spat er echt vanaf. Het erover hebben is leuk, en dingen ontdekken als tiener is ook leuk. De focus mag meer liggen op dat het een leuk en spannend onderdeel van het leven is. 

Overigens zie je dat ouders het vaker met dochters over de gevaren hebben dan met zonen. Wat ook weer de verantwoordelijkheid bij de dochters legt om die vervelende dingen te voorkomen. Terwijl je voor het voorkomen van een ongewenste zwangerschap toch écht twee partijen nodig hebt.

Tip 5: Leer ook van je kind
Soms zijn ouders bang dat ze het antwoord niet hebben, wat een reden voor ze kan zijn om het er helemaal niet over te hebben. Maar je kan en hoeft niet over alle informatie te beschikken. De wereld verandert ook heel snel. Kijk bijvoorbeeld naar seksuele diversiteit, termen als ‘non-binair’ ontwikkelen zich supersnel. Misschien weet je kind wel meer dan jij, dus probeer daarvan te leren. En als zowel jij als je kind het niet weten, kan je ook samen opzoek gaan naar het antwoord. Wanneer je ervoor kiest er maar niet over te praten omdat je bang bent niet alles te weten, wordt de afstand tussen jou en je kind alleen maar groter wat betreft dat onderwerp.  

Belle Barbé is professional op het gebied van seksuele ontwikkeling en educatie, en heeft ook geadviseerd voor de serie Blozende Oortjes; een serie waarin tieners ons en elkaar meenemen in hun ervaringen en gedachtes over liefde en seks. Hier te zien!