Kleuren proeven of geluiden zien: bij sommige mensen werkt het brein nèt even anders

Kleuren proeven of geluiden ruiken: mensen met synesthesie, een neurologisch verschijnsel waarbij zintuigen zich met elkaar vermengen, kunnen dit. Dat klinkt voor de meesten van ons waarschijnlijk gek, maar toch heeft naar schatting vier procent van de wereldbevolking een vorm van synesthesie.

Iemand die bij deze groep hoort is hoogleraar Robbert Dijkgraaf, die donderdagavond bij ons te gast was. "Ons brein is een creativiteitsmachine, juist het visuele is een manier om je brein te trainen. Ik ben heel gevoelig voor kleuren, ik associeer  alles met kleuren en dat roept allerlei emoties bij me op", vertelde hij. 

Behalve Robbert zijn er nog een aantal mensen waarvan hun zintuigen bijzonder samenwerken. En dat zijn zeker niet de minsten. Zo legde meesterschilder Vincent van Gogh in zijn brieven uit dat klanken voor hem kleuren hadden. En Kanye West zei over zijn synesthesie het volgende: "I see sounds" en “Everything I sonically make is a painting. I see it.” Het helpt hem bij het maken van muziek en het ontwerpen van kleding. Wellicht is het één van de redenen dat hij zo succesvol is. Want ook Pharrell Williams ziet zijn synesthesie eerder als een gave dan een last en gebruikt het om te componeren. Toch best handig, dus.

Er lopen verschillende onderzoeken naar het verband tussen synesthesie en autisme. Een onderzoek van de Radboud Universiteit laat zien dat mensen met synesthesie vaak extra gevoelig zijn en op het gebied van sociale vaardigheden overeenkomsten hebben met mensen met autisme. Als er daadwerkelijk een link is tussen synesthesie en autisme zou dit kunnen helpen om mensen met autisme beter te begrijpen.