Zonnestorm kan navigatiesystemen storen

De aarde krijgt donderdag te maken met de effecten van de zwaarste zonnestorm in jaren. De kans is groot dat gps-systemen in bijvoorbeeld auto's en op mobiele apparatuur met storingen te maken krijgen. Ook dreigen problemen met het radioverkeer in de luchtvaart. Dat liet een woordvoerster van de Nederlandse Onderzoekschool Voor Astronomie (NOVA) woensdag weten.

De afgelopen jaren is de zon niet erg actief geweest. De laatste keer dat de zon een grote wolk geladen deeltjes richting aarde schoot was in 2003. Toen viel in Zweden de elektriciteit uit en hielden navigatiesystemen van vliegtuigen ermee op.

Een zonnestorm bestaat uit protonen en elektronen die loskomen van de zon en met enorme snelheid de kosmos worden ingeslingerd. De deeltjes kunnen in de buurt van de polen de aarde bereiken en krijgen daar een elektrische lading.

Volgens de NOVA is de storm deeltjes die donderdag de aarde bereikt niet uit de allerzwaarste categorie, maar sterk genoeg om problemen met elektronische apparaten te veroorzaken. Het grootste risico daarop is in landen die dicht bij de Noordpool en bij de Zuidpool liggen.

Volgens de Belgische sterrenwacht bestaat de kans dat in West-Europa het noorderlicht te zien zal zijn. Nederlandse sterrenkundigen achten die kans klein. ,,Wellicht bij heel helder weer zal er iets te zien kunnen zijn'', aldus de woordvoerster van de NOVA.

Het kleureneffect van het noorderlicht ontstaat doordat de deeltjes van de zonnestorm door het aardmagnetisch veld worden afgebogen naar de polen. Daar dringen ze met hoge snelheid de atmosfeer binnen. De energie die daarbij vrijkomt, veroorzaakt de kleurenpracht.

In 2008 waarschuwde de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA voor een gat in het aardmagnetisch veld waardoor bij een volgende piek van zonneactiviteit er grote schade kan worden toegebracht aan het moderne leven op aarde met al zijn elektronica. Die piek is in 2012 of 2013.

ANP