Zijn auto's met sjoemelsoftware minder waard?

Volkswagen staat wereldwijd onder grote druk na de ontdekking dat de Euro 5 TDI-motoren van het type EA 189 alleen door speciaal geïnstalleerde software aan de milieueisen voldoen. Zonder deze zogeheten sjoemelsoftware stoten de auto's veel meer schadelijke stoffen uit. Wat betekent dat voor de waarde van jouw auto met zo'n motor?

Nederlandse autobezitters vragen zich af of hun auto met sjoemelsoftware nu minder waard is. In de studio reageert autojournalist Casper Heij van Autoblog.nl op deze vraag. De zogeheten sjoemelsoftware zit in de volgende auto's: de modellen Jetta, Golf, Beetle en Passat die in 2009 tot en met 2015 zijn gebouwd. Het gaat om 1.2, 1.6 en 2.0 motoren die in auto's van ŠKODA, Volkswagen, SEAT en Audi zijn gebouwd.

De speciale software werkt als volgt: bij het testen van een auto staat een auto over het algemeen op een rollerbank in een garage. De wielen van de auto draaien dan wel, maar de auto blijft stilstaan. Daarnaast wordt het stuur tijdens de test niet gebruikt en de gps maakt slecht of geen contact met de satelliet omdat de auto binnen staat. De speciaal ingebouwde software zorgt ervoor dat de zogenaamde 'schone' dieselmotor van Volkswagen tijdens deze testen veel minder schadelijke stoffen uitstoot dan normaal.

Uitstoot
Het gaat vooral om stikstofoxiden, of NOx. Stikstofoxiden veroorzaken smog en stimuleren de vorming van ozon en zijn daarmee schadelijk voor het milieu en de gezondheid. Volgens het Amerikaanse Environmental Protection Agency (EPA) en de California Air Resources Board (CARB) stoten deze dieselmotoren tot veertig keer de toegestane hoeveelheid stikstofoxiden uit.

Terugroepactie
Volkswagen heeft donderdag bekendgemaakt dat ze in Europa 8,5 miljoen dieselauto's terug te roepen. Die zijn uitgerust met software om uitstootwaarden te manipuleren. Het is één van de grootste terugroepacties ooit in de Europese automobielindustrie.

Er zijn al diverse initiatieven om een schadevergoeding te eisen bij Volkswagen. Autojournalist Casper Heij van Autoblog.nl vindt het indienen van claims voorbarig. "Waarom zou je niet even afwachten met welke oplossing Volkswagen komt? Het valt nog helemaal niet te voorspellen wat de situatie straks is. Natuurlijk moeten ze met iets goeds komen. Als de oplossing niet voldoet, dan moet Volkswagen haar klanten zeker compenseren, maar zover is het nog niet."

Volkswagen is druk bezig om een oplossing voor de gemanipuleerde diesels te vinden. Dat de miljoenen dieselauto's op de testbank minder rotzooi uitstoten dan op de weg, was dat bij insiders niet al veel eerder bekend? Vergelijkbaar met het dopinggebruik bij wielrenners? Heij: "Iedereen in de autobranche weet dat het testen van auto's zoveel mogelijk naar eigen hand wordt gezet. Het is bijvoorbeeld toegestaan om carrosserienaden dicht te plakken en buitenspiegels eraf te halen tijdens het testen van de auto. Alles om zo min mogelijk luchtweerstand te hebben, wat natuurlijk voordelig voor de resultaten van de test. Heel reëel is het natuurlijk niet. De auto wordt niet getest op dezelfde manier als de consument. Dit sjoemelen met de software is echter iets anders. Hier is bewust gemanipuleerd aan het motormanagement om ervoor te zorgen dat de auto in verschillende omstandigheden verschillende resultaten laat zien. Daar weet ik niks van.”

Vrijwel iedereen weet nu wel wat er aan de hand is. Het sjoemelen van Volkswagen is groot in het nieuws. Je kunt via de website van de fabrikant je kenteken invoeren en dan weet je of jij een auto hebt die betrokken is bij de sjoemelsoftware. Consumenten in Nederland kunnen terecht op deze website. Volkswagen zal de eigenaars van betrokken auto's vanaf begin 2016 informeren over oplossingen. Volgens Heij kan Volkswagen het zich niet permitteren met een halfslachtige oplossing te komen. "Volkswagen heeft veel te verliezen. In Duitsland heeft zo'n een op de zeven werknemers iets te maken met de autobranche. De auto's moeten straks schoon zijn van sjoemelsoftware, maar niet alleen dat. Het kan niet zo zijn dat de auto's minder gaan presteren en dat het ineens meer brandstof kost om tot dezelfde prestaties te komen. Het gaat hier om verschillende auto's, merken en types. Het wordt een hele uitdaging. Dus het is logisch dat die oplossing niet binnen een week klaar is." 

Volkswagen heeft al aangegeven dat de oplossingen aan de auto's kunnen bestaan uit aanpassingen van zowel de software als de hardware. Dat laatste betekent dat er mogelijk ook onderdelen vervangen moeten worden. Voor elk betreffend model en bouwjaar wordt op dit moment een variant ontwikkeld, zo heeft Volkswagen deze week naar buiten gebracht. De terugroepactie begint in januari. Voor Volkswagenrijders zullen daar geen kosten aan verbonden zijn.