Weg met die vervelende vloeistofregels op vliegvelden!

Iedereen heeft het vast wel een keer meegemaakt op een luchthaven. Bij het inchecken van je handbagage zit er nog een flesje water, zonnebrandcrème of lenzenvloeistof in. Als de inhoud meer is dan 100 ml moet je deze vloeistoffen onherroepelijk inleveren en weggooien in een grote vuilnisbak. Op Schiphol wordt er per jaar 200.000 kg aan tubes en flesjes in beslag genomen. En deze strenge vloeistofregels zorgen voor veel irritatie bij reizigers.

De redactie van Kassa ontvangt veel mailtjes van kijkers die klagen over de strenge vloeistofregels. Mensen reageren verontwaardigd. Ze zijn boos dat ze hun pot abrikozenjam moeten inleveren, de hele inhoud van hun toilettas in de afvalbak moeten kieperen of kleine kinderen wordt hun flesje fris afgenomen. Of vliegtuigpassagiers moeten flessen drank - die ze taxfree op een andere luchthaven buiten de EU hebben gekocht - bij een overstap binnen de Europese Unie inleveren. En het maakt niet uit dat deze alcohol verpakt zit in een officieel verzegelde plastic zak. De teneur van alle kritiek: weg met die vervelende vloeistofregels op vliegvelden!

Maar waar komen die regels vandaan? De strenge vloeistofregels zijn op 6 november 2006 binnen de Europese Unie ingevoerd. Aanleiding is een verijdelde bomaanslag op de Britse luchthaven Heathrow in augustus 2006. De Europese Commissie nam meteen forse maatregelen en kondigde strenge vloeistofregels aan voor alle vliegtuigpassagiers binnen de Europese Unie. Alle vloeistoffen, gels, scheerschuim, pasta’s, lotions en spuitbussen mochten alleen in kleine hoeveelheden (maximaal 100 ml per stuk) meegenomen worden in de handbagage. Alles moet zitten in één doorzichtige plastic zak die hersluitbaar is en niet meer bevat dan 1 liter vloeistof. Iedere reiziger mag één zak meenemen. Er zijn twee uitzonderingen: babyvoeding en medicijnen die tijdens de vlucht nodig zijn.Kassa neemt de proef op de som Hoe streng zijn de controles op Schiphol? We boeken een vlucht naar Londen en kijken welke vloeistoffen we in onze handbagage mogen meenemen en welke we moeten inleveren. We nemen twee speciale zakjes mee met daarin op water lijkende vloeistoffen van minder dan 100 ml, één deodorant van 150 ml, een gel in een verpakking van 200 ml en een flesje water. Het water en de deodorant van 150 milliliter worden bij het scannen van de handbagage direct opgemerkt. De gloednieuwe, ongeopende flesjes worden weggegooid in een grote afvalton. De gel mag gek genoeg wel mee. De verslaggevers gaan uiteindelijk aan boord met 650 ml aan vloeistoffen.Veilig?De vraag is of we nu wél veilig zijn. Volgens professor Jenneskens, hoogleraar fysische en organische chemie aan de universiteit van Utrecht is dat niet het geval. Ook met flesjes vloeistof in verpakkingen onder de 100 ml kun je grote problemen aan boord veroorzaken. Met de 100 ml regel ben je dus niet per definitie veiliger, dan zonder. Discussie over nut regelsVanaf de invoering in 2006 is er veel discussie geweest over het nut van deze vloeistofregels. Jeanine Hennis-Plasschaert is Europarlementariër voor de VVD en zij verzet zich al jaren tegen deze maatregels. “Deze regels zorgen voor schijnveiligheid. Ze zijn als paniekreactie ingevoerd. Maar deze regels hebben geen enkele aanslag voorkomen. En met 100 ml kun je ook een vliegtuig uit balans brengen. Dus als je consequent zou zijn, moet je alle vloeistoffen in de handbagage op nul zetten. Maar daarvoor is geen draagvlak bij parlement en publiek.” Glenn Schoen is veiligheidsdeskundige bij Ernst & Young en hij vindt dat de vloeistofregels wel degelijk nut hebben. “Ik weet niet of er door deze regels aanslagen zijn voorkomen. Maar ik weet wel dat er na 2006 geen enkel vliegtuig is opgeblazen door vloeibare explosieven. Je kunt een aanslag nooit voor 100 procent voorkomen. Maar je moet er alles aandoen om terroristen het zo moeilijk mogelijk te maken.”Mogelijk in 2010 afschaffenDe Europese Commissie heeft nu de intentie om in april 2010 de vloeistofregels af te schaffen. Jeanine Hennis-Plasschaert hoopt dat het ook zo ver komt. Zij zegt: “De Europese Commissie heeft al eerder aangekondigd de vloeistofregels af te schaffen, maar dat ging toen ook niet door. Ik zeg altijd: “eerst zien, dan pas geloven.” Volgens Schoen kunnen de strenge regels pas afgeschaft worden als er nieuwe opsporingsmiddelen zijn om vloeistoffen in handbagage te detecteren. In 2010 zouden deze scanners op alle Europese luchthavens ingevoerd kunnen worden. Er worden nu proeven meegedaan. De kosten voor de aanschaf van deze scanners bedragen volgens Jeanine Hennis-Plasschaert ongeveer 1 miljard euro. Veiligheidsexpert Glenn Schoen zegt dat we niet te vroeg moeten juichen. “Deze scanners zijn niet het ei van Columbus. Je kunt met die scanapparatuur niet alles controleren en opsporen. Beveiliging is geen makkelijke materie. Dus ik zou niet zo snel zijn met het afschaffen van die vloeistofregels.”Dure scannersEn de vraag is wie gaat er voor deze dure scanners opdraaien? Volgens Jeanine Hennis-Plasschaert betalen in Nederland vooral de vertrekkende passagiers deze rekening in de vorm van security tax. In 2008 hebben reizigers die vanaf Schiphol vertrokken 227 miljoen euro aan security tax betaald. Volgens Schiphol werd van dit bedrag 164 miljoen euro gebruikt voor personeelkosten en 63 miljoen euro werd geïnvesteerd in nieuw apparatuur.