Wat is risicoverevening en wat betekent dit voor jou?

De één heeft meer zorgkosten dan de ander, maar toch betalen we in Nederland nagenoeg allemaal een gelijke premie voor de zorgverzekering. Dit heeft te maken met de zogeheten ‘risicoverevening’. Wat is dit precies en hoe werkt het? We leggen het je uit.

In Nederland is de basiszorgverzekering voor alle inwoners ouder dan 18 jaar verplicht vanuit de Zorgverzekeringswet. Verzekeraars mogen jou, ongeacht of je jong of oud, rijk of arm, ziek of gezond bent, niet weigeren te verzekeren. Dit noemt men de ‘acceptatieplicht’.

Je sluit een basisverzekering af voor een kalenderjaar (dus van januari tot december). Deze verzekering is voor iedereen gelijk, maar je kunt zelf de hoogte van het eigen risico en aanvullende verzekeringen kiezen. Zodra je een zorgverzekering hebt afgesloten, blijf je hierbij na het eerste jaar verzekerd, tenzij je zelf overstapt. Elk jaar kun je overstappen van verzekeraar voor 31 december.

De premie van de zorgverzekering verandert per jaar. Wel blijft de premie voor iedere Nederlander ongeveer gelijk, afhankelijk van de zorgverzekeraar waarbij je bent aangesloten. Doordat de premies nagenoeg gelijk zijn, zijn de zorgkosten gelijk verdeeld over alle inwoners. Als jij dus meer zorg nodig hebt dan gemiddeld, hoef je hierdoor niet extra te betalen.

Maar de zorgverzekering moet ook betaalbaar blijven, voor zowel de verzekeraars als de verzekerden, ongeacht hoeveel zorgkosten er worden gemaakt in een jaar. Sommige verzekeraars hebben namelijk meer verzekerden met een hoog risico op zorgkosten.

Om ervoor te zorgen dat zij aan hun acceptatieplicht kunnen voldoen, voert Zorginstituut Nederland (ZIN) de risicoverevening uit. Hierbij worden de financiële risico’s voor zorgverzekeraars gelijk verdeeld. Zorgverzekeraars met meer verzekerden uit risicogroepen krijgen hierdoor een grotere financiële bijdrage uit de Zorgverzekeringsfonds (Zvf).

Elk jaar wordt door onderzoeksbureau Vektis ingeschat wat de verwachte kosten zullen zijn per zorgverzekeraar voor het nieuwe kalenderjaar. Dit gebeurt op basis van het aantal verzekerden, welke risico’s zij met zich meebrengen en andere kenmerken, waaronder leeftijd, geslacht en medicijngebruik. Hiervoor vraagt het onderzoeksbureau gegevens over verzekerden en hun zorgkosten op bij verzekeraars.

Voor elk van de persoonskenmerken en de risicoprofielen worden door de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) zogeheten ‘normbedragen’* per groep vastgesteld. Deze bepalen de hoogte van de compensatie die een zorgverzekeraar krijgt en worden met Prinsjesdag wettelijk vastgelegd voor het komende jaar.

*Een normbedrag staat voor 'de noodzakelijke kosten van bestaan'. In dit geval van de zorgverzekeringen staan de normbedragen voor de noodzakelijke kosten om mensen in bepaalde groepen van zorg te kunnen voorzien.

Aan de hand van deze normbedragen per groep kan een zorgverzekeraar berekenen hoeveel er verevend wordt. Het kan zijn dat de verzekeraar hierdoor geld ontvangt of juist moet terugbetalen. Zodoende worden alle kosten verdeeld over alle verzekeraars. Op de website van Vektis lees je hier meer over.

In de berekeningen van Vektis gaat het om voorspelbare zorgkosten. Kosten die voor verzekeraars niet te voorspellen zijn, zoals de kosten na een ongeluk, worden niet meegenomen in de verevening. Deze kosten zijn dan voor rekening van de zorgverzekeraar.

Zorgverzekeraars mogen mensen die zich bij hen willen verzekeren via de basisverzekering niet weigeren. Dus waarom is er dan zoiets als risicoverevening nodig? Als zorgverzekeraars geen financiële bijdrage krijgen wanneer zij meer verzekerden met een hoog risico op zorgkosten hebben, heeft dit effect op de premies die mensen betalen. Dan zouden de premies voor de zorgverzekering ook niet meer voor iedereen gelijk zijn. Dat brengt dan de algemene toegankelijkheid van de zorg in gevaar, stelt het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Bron: Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Vektis, Zorginstituut Nederland

Heb jij  een vraag over verzekeringskwesties? Stel deze dan op Kassa's forum Vraag & Beantwoord! Ga hier naar alle categorieën. Heb je zelf kennis van een bepaald onderwerp? Dan kun je uiteraard anderen helpen met een consumentenkwestie! Wil je over dit onderwerp discussiëren? Dat kan onderaan dit artikel.