Wat gebeurt er met uw hypotheek per 1 januari 2013?

Het kan u niet zijn ontgaan. De hypotheekregels gaan veranderen per 1 januari 2013. Wat betekent dat voor mensen die al een hypotheek hebben? Of voor mensen die voor het eerst een hypotheek afsluiten? Kapé Breukelaar, Kassa's financieel deskundige, beantwoordt in de uitzending vragen over die nieuwe regels. De veranderingen staan hier uitgelegd. Op de website van het ministerie van Binnenlandse Zaken staan vragen en antwoorden over de nieuwe regels voor de hypotheekrenteaftrek. Let op: in dat document is nog niet meegenomen dat minister Blok uitstel heeft verleend voor omzettingen tot 1 april 2013.

Als je een nieuwe hypotheek gaat afsluiten, moet je die vanaf de eerste dag gaan aflossen. De enige hypotheken die je nog af kunt sluiten zijn de annuïteitenhypotheek en de lineaire hypotheek. Het is dus afgelopen met de aflossingsvrije hypotheken, (bank)spaarhypotheken en beleggingshypotheken. Die hypotheken zijn zo ingericht dat je niet aflost, of pas aan het eind van de looptijd. Met deze hypotheken maak je optimaal gebruik van de hypotheekrenteaftrek.

Mensen die in dit jaar op uiterlijk 31 december 2012 nog een voorlopig koopcontract tekenen, kunnen in 2013 nog een hypotheek afsluiten onder de huidige regels. Ook bijvoorbeeld een aflossingsvrije hypotheek of spaarhypotheek. Dit houdt in dat u over de volledige lening de renteaftrek krijgt en niet verplicht hoeft af te lossen. Daarnaast kunt u in 2013 nog een vrijgestelde spaarhypotheek, bankspaarhypotheek of beleggingshypotheek sluiten. Het spaar- of beleggingdeel kent dan nog een belastingvrije opbouw in box 1. In het voorlopig koopcontract moet wel de prijs van de woning staan. Verder kan in die overeenkomst nog wel het financieringsvoorbehoud worden gemaakt. Je hebt dan ook nog recht op de wettelijke bedenktijd van drie dagen.

Bestaande hypotheken met een gunstige hypotheekrenteaftrek worden wél gerespecteerd, ook als je rentevast periode in 2013 of later afloopt. Dan kun je de hypotheek verlengen en dat heeft geen consequenties voor je hypotheek. Kun je dan nog wel overstappen naar een andere hypotheekverstrekker, als het verlengingsvoorstel van je 'eigen'  hypotheekverstrekker je niet bevalt? Kapé Breukelaar is daar duidelijk over: "In principe kun je nog steeds overstappen naar een andere aanbieder met behoud van de huidige hypotheekregels." Juridisch beschouwd is het wel een nieuwe overeenkomst, maar het gaat om het fiscale regime.  Fiscaal gezien is de nieuwe hypotheek een voortzetting van de oude hypotheek. In deze 'Infographic Belastingmaatregelen Woningmarkt' kunt u dat nalezen. Ook als je aflossingsvrije hypotheek afloopt in, bijvoorbeeld, 2014 kun je een nieuwe aflossingsvrije hypotheek afsluiten. Ook hiervoor geldt dat fiscaal gezien de nieuwe hypotheek een voortzetting is van de oude hypotheek.

Hypotheekrenteaftrek is 30 jaar
Voor hypotheken afgesloten in 2001 en later geldt dat je maximaal 30 jaar recht op hypotheekrenteaftrek hebt. Voorbeeld: als je in 2004 een hypotheek hebt afgesloten dan heb je daar tot 2034 recht op. Voor hypotheken die al voor 2001 zijn afgesloten, geldt die termijn pas met ingang van 2001. In dat geval heb te tot maximaal 2031 recht op hypotheekrenteaftrek. Bij het oversluiten of bij een nieuwe hypotheek moet je wel rekening houden met die 30-jaars-termijn. Voorbeeld: stel je hebt in 1995 een hypotheek afgesloten die afloopt in 2025. Als je in 2015 overstapt naar een andere bank dan heb je tot 1 januari 2031 recht op hypotheekrenteaftrek.

Veel mensen met een aflossingsvrije hypotheek vragen zich af of ze extra moeten aflossen op hun hypotheek. In de uitzending van 8 september 2012 hebben we daar uitgebreid aandacht aan besteed. De conclusie was dat het financieel voor veel mensen aantrekkelijker is om extra te gaan sparen in een bankspaarhypotheek, omdat ze daarmee het risico op een restschuld op de meest voordelige manier verminderen. Let wel, dat hangt ook af van de individuele omstandigheden. Voor mensen die wel gaan aflossen geldt dat dat bij de meeste hypotheken tot 10% boetevrij kan.

Gerhard Hormann is journalist. Hij besloot een paar jaar geleden om zijn hypotheek te gaan aflossen. Inmiddels is hij op de helft. Hij schreef daarover het boek 'Hypotheekvrij: Je huis aflossen in 10 simpele stappen'.

Wij ontvingen veel mails van mensen die hun aflossingsvrije hypotheek nog voor 2013 willen omzetten in een (bank)spaarhypotheek. Dat lukt niet meer. Klanten van onder andere de Rabobank, ING en Florius berichtten ons dat ze nul op het rekest krijgen van hun bank. Voor deze mensen is er goed nieuws, want gisteren (7 december 2012) heeft minister Blok van Wonen besloten dat huizenbezitters tot 1 april 2013 de tijd krijgen om hun bestaande aflossingsvrije hypotheek om te zetten in een spaar- of beleggingshypotheek. 

Laatst vertelde CDA-kamerlid Pieter Omtzigt in Kassa dat mensen met een spaarhypotheek ervoor moeten zorgen dat het spaartegoed van hun spaarhypotheek waarmee ze de hypotheek gaan aflossen in box 1 valt. Hoe zit dat? Bij mensen met een spaarhypotheek valt het spaartegoed, dat bedoeld is voor de aflossing aan het eind van de looptijd, in box 1 of in box 3 van de inkomstenbelasting. Als het spaartegoed echter boven de vrijstelling van €21.139 per belastingplichtige in box 3 komt, dan werd de polis vaak alsnog overgeheveld naar box 1. Dat kan straks niet meer. Consumenten hebben nog tot 1 april 2013 de tijd gekregen om dat te regelen.

Kapitaalverzekeringen die zijn afgesloten voor 15 september 1999 behouden hun eigen waarde vrijstelling in box 3 van maximaal € 123.428, mits men zich aan de voorwaarden houdt die bij dergelijke verzekeringen van toepassing zijn.

Vanaf 1 januari 2014 wordt de belastingaftrek in de hoogste belastingschijf beperkt. Dat raakt slechts 7% van de huizenbezitters. Het gaat om een afbouw van het maximale percentage waartegen je mag aftrekken van 52% naar 38% in 28 jaar. Dat scheelt op een hypotheek van drie ton bij een rente van 5% ruim €5 per maand. Als je in de 42% schijf zit, gaat de renteaftrek (vooralsnog) pas spelen in 2034. Nadere informatie over de veranderingen van de hypotheekrenteaftrek vindt u ook op de website van de Vereniging Eigen Huis.