Voedselreclames en verpakkingen te mooi om waar te zijn?

Koeien in een idyllisch weiland, kippen in de vrije natuur en varkens rollend in de modder. De supermarkt ligt vol met eieren, vlees en vis met mooie plaatjes van blije dieren in de natuur. Maar schijn bedriegt.

Producenten zorgen ervoor dat we door deze plaatjes onbewust dit soort etenswaar maar al te graag in ons winkelmandje leggen. Enny Das is gespecialiseerd in persuasieve communicatie. Deze wetenschap onderzoekt hoe mensen waarnemen en hoe ze worden beïnvloed. Bijvoorbeeld in de supermarkt als ze vleeswaren, eieren of vis moeten kopen. Volgens Enny Das reageren wij onbewust op al die boerderijtjes, molens en weilanden. In marketingtaal heten dit cues: subtiele aanwijzingen waar mensen onbewust op reageren. Omdat deze aanwijzingen een fijn gevoel geven, zijn consumenten hier heel gevoelig voor.

Toch is de werkelijkheid achter de verpakking vaak heel anders dan het mooie plaatje suggereert. Zo lopen scharrelkippen niet in groene wei, maar zitten ze binnen met z’n negenen op een vierkante meter met een afgevijlde snavel.

Op de visproducten van Albert Heijn staat: wij spannen ons in voor duurzame visserij. Maar de tonijn sterft bijna uit en tijdens het vissen worden er onnodig veel vissen meegevangen. Levend en onverdoofd worden de vissen opgesneden. Dat heeft niks met duurzaam te maken.

De Groninger metworst van Huls wordt niet gemaakt van koeien op de verpakking, maar van varkens uit de vee-industrie. Daarvan zijn er in Nederland 14 miljoen. Ze komen nooit buiten, hebben geen bewegingsruimte en worden urenlang met in een warme vrachtwagen gepropt op weg naar de slacht. Heel anders dan het leven van de koeien op de verpakking van de metworst.

Volgens Hanneke van Ormondt van Wakker Dier blijven producenten van al dat vis en vlees bewust heel ver weg van dieren. Juist omdat ze weten dat de consument hier heel gevoelig voor is. De consument wordt dus onwetend gehouden en wil het inderdaad vaak ook niet weten.

Communicatiedeskundige Enny Das heeft ook nog naar het spotje voor kalfsvlees gekeken. Rob Geus (bekend van de Smaakpolitie) speelt de hoofdrol in deze reclame die de afgelopen weken op de televisie was. Door de mooie stallen, de kaplaarzen en de sappige grassprieten wordt een heel natuurlijk beeld geschept van de kalfssector. Rob Geus wordt ingezet als autoriteit en als hij met z’n witte jas vertelt hoe goed het gaat met de kalfjes in Nederland, dan kun je daar als consument bijna niet meer omheen, aldus Enny Das.

Terwijl er niets natuurlijks is aan de kalfssector. De jonge dieren worden meteen bij hun moeder weggehaald en slijten de rest van hun korte leven op maximaal 1,8 vierkante meter in een kale schuur.

Kassa deed nog een opmerkelijke ontdekking, want wie betaalt deze hele campagne eigenlijk? Het blijkt dat ook de Van Drie Groep hier heel blij van wordt. Dit bedrijf heeft maar liefst 90 procent van de kalverindustrie in handen. De Europese Unie betaalt 3 miljoen euro aan subsidie mee voor de financiering van de kalfsvleescampagne. Dat komt uiteindelijk van ons belastinggeld. De subsidie komt terecht bij de Stichting Promotie Kalfsvlees. Maar wie krijgen we aan de lijn als we de stichting bellen? De Van Drie Groep, een miljoenenbedrijf dat niet alleen in Nederland, maar zelfs mondiaal de kalfsvleessector beheerst. Die hebben toch helemaal geen subsidie nodig? Volgens De Van Drie Groep zien we dat helemaal verkeerd. Want de subsidie gaat naar de Stichting Promotie Kalfsvlees. Maar ook daar blijkt de Van Drie Groep de dienst uit te maken. Zelfs hun logo’s zijn hetzelfde.

Harry van Bommel, Tweede Kamerlid van de SP maakt zich vreselijk boos over de subsidie van de Europese Unie voor het kalfsvleesspotje. Dit is een verkapte sponsoring van een commerciële partij met belastinggeld van de inwoners van de Europese Unie. In de Europese Unie gaat 40 procent van de begroting, ca 126 miljard euro, jaarlijks naar landbouw en is daarmee de meest kostbare sector. Landbouw krijgt dus ondersteuning om te produceren en nu dus ook al hun producten te verkopen. De SP gaat hier werk van maken en bij de minister aankloppen, want dit kan niet door de beugel, aldus Harry van Bommel. 

Rob Geus heeft Kassa laten weten inmiddels helemaal niet meer blij te worden van kalfsvlees. Hij wist absoluut niet dat er zoveel geld mee gemoeid was en heeft zelf alleen maar een onkostenvergoeding ontvangen.

Stichting Wakker Dier voert campagne tegen al deze producten. Met de Liegebeest-verkiezing heeft de stichting een Top 12 gemaakt van de meest misleidende producten en reclames. Iedereen kan op de site van Wakkerdier op wat hij of zij het meest leugenachtige product vindt. Wakker Dier is van plan om naar de Reclame Commissie te stappen en een klacht in te dienen. Stemmen kan nog tot woensdag 1 oktober.