Urgenda klimaatdoel behaald: stichting nog niet tevreden

Het klimaatdoel dat de rechter het kabinet heeft opgelegd na een rechtszaak in 2015 is behaald. De uitstoot van broeikasgassen lag in 2020 25,5 procent lager dan in 1990, zo blijkt uit definitieve cijfers die CBS en Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) hebben gepubliceerd. Urgenda, de initiatiefnemer van de rechtszaak, is nog niet tevreden.

In de zogeheten Urgendazaak verplichtte de rechter de overheid maatregelen te nemen tegen klimaatverandering. In 2020 moest de uitstoot van CO2 en andere gassen die bijdragen aan de opwarming van de aarde tenminste met 25 procent zijn verminderd. De Hoge Raad bepaalde dat eind 2019 in een zaak die was aangespannen door duurzaamheidsorganisatie Urgenda. Lagere rechters hadden de eis eerder al toegewezen, maar de staat procedeerde door tot aan het hoogste rechtscollege.

Het was een lange tijd onzeker of het zou lukken om het Urgendadoel te realiseren. De definitieve emissieregistratie maakt nu duidelijk dat dit precies is gelukt. In totaal lag de uitstoot in 2020 8,8 procent lager dan in 2019. De afname was onder meer te danken aan een sterke vermindering van het steenkoolgebruik. Kolencentrales zijn grote CO2-uitstoters. Geluk is ook een factor: 2020 was relatief warm, waardoor minder aardgas nodig was voor verwarming.

Die geluksfactor zit Urgenda dwars. Marjan Minnesma, directeur van Urgenda, vindt dat er meer gedaan had kunnen worden. "Het doel is niet vanwege beleid gehaald". Ze voegt eraan toe dat ze actie wil van de overheid. "Anders verwacht ik dat er voor 2030 nieuwe rechtszaken gaan komen".

Het kabinet heeft eind december in het coalitieakkoord afgesproken in de komende tien jaar 35 miljard euro uit te trekken voor een klimaatfonds. "Het is belangrijk dat dat geld rap wordt ingezet", stelt de directeur van Urgenda. "Het moet echt anders. Dat doel om 25 procent minder uit te stoten, is de minimale ondergrens van wat nodig was om wereldwijd onder een opwarming van 2 graden Celsius te komen. Inmiddels hebben we al tegen elkaar gezegd dat we eigenlijk onder de 1,5 graad Celsius moeten blijven om ernstige gevolgen van klimaatverandering te voorkomen."

De komende jaren moet de uitstoot verder dalen. In de Klimaatwet is vastgelegd dat de afname zeker 49 procent moet zijn in 2030, ten opzichte van 1990. Het kabinet wil dat ophogen tot 55 procent.

Bron: CBS/ANP