Stuken met leem als alternatief voor gips

In de meeste huizen in Nederland zijn muren en plafonds gestukt met gips. Er is een natuurlijk alternatief: leem! Leem is een mengsel van zand en klei (en eventueel stro) dat al duizenden jaren over de hele wereld gebruikt wordt als bouwmateriaal.

Het drogen van gips is een chemisch proces. Als gips eenmaal is opgedroogd dan blijft het hard. Als je het sloopt wordt het naar het bouwafval afgevoerd. Het kan dan nog wel worden gebruikt om gipsplaten mee te maken. Heel anders is dit bij leem. Brecht gaat kijken in een huis waar ze net bezig zijn een muur te laten stuken met leem. Leemstuker Jelle Markink legt uit waarom hij zo graag met leem werkt. Het is een natuurproduct, verwerkt fijn en is goed voor het binnenklimaat. Omdat het een natuurlijk materiaal is kun je het altijd weer opnieuw verwerken en bewerken.

Huiseigenaar Marieke Wensink vertelt waarom zij voor leem heeft gekozen. Ze wil haar hele huis met ecologische materialen inrichten. Bijkomend voordeel is dat ze makkelijk zelf mee kan helpen. Ze heeft ooit een cursus leemstuken gedaan en als ze de kunst van Jelle heeft afgekeken doet ze de rest zelf. Brecht gaat ook aan de slag.

Dit huis is nog in aanbouw. Tijd om even te gaan kijken bij een huis waar het al enige jaren gebruikt wordt. Bijvoorbeeld in het huis van Albert en Jennifer Kleijnsma. Zij hebben een huis waar een aantal wanden met leem zijn gestukt en er staat een leemkachel. Ze vinden het mooi maar weten ook wel wat nadelen, bijvoorbeeld dat het snel beschadigt. dat kun je ook zien. Je kan het dan ook weer snel zelf repareren. Ed van der Plas is deskundige bij het Bedrijfschap afbouw. Hij beoordeelt al meer dan 25 jaar stukwerk in huizen. Ook hij is erg enthousiast over leem als bouwmateriaal. Wat hem betreft wordt het breder ingezet.

Luchtvochtigheid
Leem reguleert de luchtvochtigheid van een vertrek en draagt zo bij aan een gezond ruimteklimaat. Onderzoekingen aan het Forschungslabor für Experimentelles Bauen (FEB) aan de Universiteit van Kassel hebben uitgewezen dat leemstenen 30 maal zoveel vocht opnemen als gebakken stenen. Metingen in een woonhuis in Kassel over een periode van 5 jaar wezen uit, dat de luchtvochtigheid constant bleef over het hele jaar. Zij bedroeg gemiddeld 50% met zwenkingen van 5%. Deze constante luchtvochtigheid geeft een aangenaam en gezond woonklimaat. Ze verhindert het uitdrogen van de slijmvliezen, reduceert de vorming van fijn stof in de lucht en voorkomt daarmee verkoudheidsverschijnselen.