'Staat dwong burger in rol van klant'

Marktdenken en privatiseringen hebben er de afgelopen jaren toe geleid dat de overheid de burger in de rol van klant heeft gedwongen. En een burger die klant is, denkt moeilijker aan het algemeen belang van de samenleving.

Dat betoogde vicepresident Herman Tjeenk Willink van de Raad van State woensdag in een toelichting op het jaarverslag van de Raad. Belangrijkste conclusie daarin is dat de politiek de belangen van de burger uit het oog heeft verloren bij alle plannen voor markwerking en verzelfstandigingen in bijvoorbeeld de zorg en het notariaat. ,,Het falen van de markt was ook gedeeltelijk het falen van de Staat'', aldus Tjeenk Willink.

De Staat ging zich volgens hem steeds meer als een bedrijf gedragen en dus werd de burger een consument. ,,Die visie is failliet'', aldus Tjeenk Willink, mede omdat het consumentengedrag van de burger moeilijk samenging met het algemeen belang.

De Tweede Kamer moet in dit verband nadenken over het eigen functioneren en de eigen functies en zorgen voor tegenwicht tegen de wetten van de markt. Tjeenk Willink noemde de eis van concurrentie binnen het notariaat als een voorbeeld van te ver doorgeschoten marktdenken. Ook in de zorg zag hij ontwikkelingen die niet goed waren voor de patiënt. In de thuiszorg is tot genoegen van Tjeenk Willink inmiddels een tegenbeweging ingezet door Buurtzorg Nederland, de vroegere wijkverpleegkundigen die nu veel thuiszorg overnemen.

Bron: ANP