Spoorbedrijven trekken boetekleed aan

Tweede-Kamerleden hebben donderdag met tevredenheid geluisterd naar de topmannen van spoorbedrijven NS en ProRail. Die gaven in een hoorzitting in de Kamer opnieuw aan dat hun bedrijven fouten hebben gemaakt tijdens de hevige sneeuwval afgelopen december. Door die sneeuwval werd de dienstregeling ernstig verstoord.

VVD'er Charlie Aptroot geldt als een zeer kritische beschouwer van de directies van beide bedrijven. Hij vindt dat de directeuren moeten worden ontslagen. Maar donderdag zei hij dat hij waardering heeft voor het feit dat de bazen het boetekleed aantrekken en ook in de Kamer excuses aanbieden. D66'er Kees Verhoeven vond die opmerking van Aptroot ontroerend. ,,Het lijkt wel of collega Aptroot al nadenkt over gratieverlening'', grapte hij.

Ook eind 2009 kampte het spoor met overlast door hevige sneeuwval. Wissels vroren vast, treinen gingen kapot en reisinformatie aan de reiziger liet te wensen over. NS en ProRail beloofden beterschap, maar eind 2010 ging het opnieuw mis. ,,Ten opzichte van vorig jaar hebben wij verbeteringen laten zien maar de verwachtingen, ook gewekt door reclamespotjes, niet kunnen waarmaken'', erkende Meerstadt richting de parlementariërs.

,,Voor het tweede achtereenvolgende jaar hebben we het hoofd moeten buigen voor de reiziger. We zijn er niet in geslaagd die dienstverlening te geven waar de reiziger recht op heeft'', constateerde ook Klerk. Op het gebied van de weersvoorspelling waren beide topmannen het niet helemaal met elkaar eens. Meerstadt vindt dat het weerbureau afgelopen december nauwkeuriger had kunnen voorspellen. Hij verwees naar de luchtvaart, die de sneeuwvlokjes eerder in het vizier had. Klerk vindt echter dat het weerbureau redelijk goed werk heeft geleverd.

'Laat NS de reizigersinformatie doen' Caspar Chorus van de TU Delft zei tijdens de hoorzitting dat de informatie over de dienstregeling van de Nederlandse Spoorwegen (NS) moet komen omdat die het dichtst bij de reizigers staat. Spoorbeheerder ProRail zou zich dan moeten bezighouden met het verzamelen van de gegevens.

Reizigersvereniging Rover zegt plat gebeld te zijn door reizigers die erg ontevreden zijn over de compensaties die de NS heeft aangeboden voor de winteroverlast. ,,Die is nogal armetierig.''

Chorus zei verder dat bij de informatievoorziening te veel gemikt is op de normale weersomstandigheden en dat het systeem blijkbaar vastloopt als er bijvoorbeeld veel sneeuw valt. Hij vindt dat de NS de informatieverstrekking beter moet organiseren bij slecht weer of als er een ongeval is gebeurd. ,,De klanttevredenheid bij de reizigers moet beter bij verstoringen op het spoor.'' Ook de regionale vervoerders moeten hun klanten zelf informeren, zegt Chorus.

Ook de ANWB vind dat de huidige structuur tussen NS en ProRail de aanleiding is voor veel problemen. ,,De gegevens zijn te versnipperd en daardoor gaat het mis bij de reizigersinformatie. De taakverdeling moet beter. ,,Wie vervoert, die communiceert.'' Directeur Guido van Woerkom vindt dat het hele openbaar vervoer ,,op de schop moet. De huidige structuur is te ingewikkeld geworden.''

Problemen op het spoor als gevolg van winterweer zullen zich altijd blijven voordoen. Dat zei Hendrik Abma, directeur van de vereniging van Europese spoorinfrastructuurbeheerders (EIM). Volgens de deskundige van EIM kan het winterweer altijd roet in het eten (blijven) gooien. Sneeuw kan tussen de wissels gaan zitten. Die wissels kunnen vastvriezen en kapotte treinen kunnen het spoor bezet houden. ,,Een echt winterhard spoor bestaat niet'', hield Abma de parlementariërs voor. ,,Uit Europees onderzoek blijkt dat problemen altijd mogelijk zijn.'' 

NS: niet met geweer op een mug gaan schieten NS-directeur Bert Meerstadt wil niet dat incidentele calamiteiten, zoals de sneeuwoverlast van afgelopen december, resulteren in grootschalige veranderingen in de wijze waarop de treinenloop in Nederland is geregeld. ,,We moeten niet met een geweer gaan schieten op een mug'', zei hij donderdag in de Tweede Kamer.

Meerstadt zei dat hij veel heeft gehad aan de informatie die is uitgewisseld. ,,De tips gaan we uitwerken'', beloofde de NS-baas. Zo denkt hij bijvoorbeeld dat er winst is te behalen in de wijze waarop reizigers van informatie worden voorzien. Omroepmeldingen op perrons en in de treinen kunnen beter. Op stations worden nu al extra informatieschermen geplaatst, memoreerde de directeur. Conducteurs krijgen betere mobiele apparaten om informatie te geven aan klanten.

Meerstadt gaat ook kijken naar de suggestie perronopzichters in te voeren. Grote wijzigingen vindt hij niet zinvol. De suggestie om spoorbeheerder ProRail met de grootste gebruiker van het net, NS, samen te voegen, ziet hij niet zitten. Ook regionale vervoerders en uitbaters van goederenvervoer staan daarover niet te juichen. Een andere suggestie is om het aantal wissels (die vast kunnen vriezen) te verminderen. Als dat gebeurt, kan een trein minder variëren in de richting waarin hij rijdt. Reizigers moeten dan vaker overstappen. Ook deze grote verandering omarmt Meerstadt niet. ,,Mijn moeder in Deventer moet in de richting van Den Haag kunnen reizen en dan kunnen kiezen voor een rechtstreekse verbinding of een overstap in Amersfoort. We moeten de boel niet te veel gaan versimpelen.'' ANP