Pensioensector toont broos herstel

Hoewel de financiële positie van de Nederlandse pensioensector de afgelopen maanden licht is verbeterd, blijft de situatie verontrustend. Het bescheiden herstel is vooral toe te schrijven aan een stijging van de schommelende rente waar de fondsen mee rekenen. Ook profiteerden de pensioenfondsen van de aantrekkende financiële markten.

De Nederlandsche Bank (DNB) maakte woensdag bekend dat de gemiddelde dekkingsgraad van pensioenfondsen eind november is geklommen tot 103 procent, nog altijd beneden de wettelijk vereiste 105 procent.

Daarmee is de financiële positie van de sector volgens DNB nog steeds zorgelijk. ,,Eigenlijk zeggen wij tegen fondsen: je moet een dekkingsgraad van 125 procent hebben. Dan heeft een fonds een comfortabele buffer om schokken in de economie op te vangen'', zegt een woordvoerder van DNB. De dekkingsgraad is een belangrijke indicator die aangeeft of het vermogen van een fonds groot genoeg is om op termijn aan de verplichtingen te voldoen.

Toch zijn de pensioenfondsen er de laatste maanden wel op vooruitgegaan. In augustus daalde de dekkingsgraad met 8 procentpunten. In de maanden daarna werd deze daling voor de sector als geheel goedgemaakt.

Maar vergeleken met een jaar geleden, toen de gemiddelde dekkingsgraad 109 procent bedroeg, is sprake van een verslechtering. In het derde kwartaal van het crisisjaar 2008 ging de dekkingsgraad hard omlaag van 136 procent aan het einde van het tweede tot 121 procent.

De dekkingsgraad van PGGM, een van de grootste pensioenuitvoerders in Nederland, bedroeg eind november 104 procent, maakte de organisatie woensdag bekend. Dat betekent een stijging van 3 procentpunt ten opzichte van de voorgaande maand. ,,In augustus was de rente enorm gedaald en dat was duidelijk zichtbaar in de dekkingsgraad. Sindsdien is de rente weer aan het stijgen en dat heeft een groot effect op de dekkingsgraad'', aldus een woordvoerster.

Voor elk procentpunt dat de rente stijgt, gaat de dekkingsgraad volgens PGGM met ongeveer 16 procentpunt omhoog.

De lage rente is een van de oorzaken van de financiële problemen waarin veel fondsen verkeren. Daardoor moeten pensioenfondsen meer reserveren voor toekomstige uitkeringen. Pensioenfondsen staan ook onder druk door de stijgende levensverwachting. PGGM moet het effect hiervan aan het einde van het jaar nog verrekenen. Dat betekent een aftrek van ongeveer 6 procentpunt op de dekkingsgraad.

Inmiddels zijn zeven pensioenfondsen overgegaan tot het korten op de pensioenuitkeringen om het financiële huishouden weer op orde te krijgen. De kortingspercentages variëren van 2 tot 5,9 procent en raken in totaal ongeveer 49.000 werknemers.

Veel deelnemers zijn er volgens DNB de laatste maanden achter gekomen dat hun pensioen minder zeker is dan zij dachten. ,,Pas nu realiseren zij zich dat ze zelf ook risico's lopen. Pensioenfondsen zullen dan ook nadrukkelijker moeten communiceren dat onvoorwaardelijke rechten weliswaar in hoge mate, maar niet volledig zeker zijn'', schrijft DNB. De kans bestaat volgens DNB dat begin volgend jaar nog meer fondsen kortingsmaatregelen zullen aankondigen. ANP