Kassa

Overbelaste mantelzorger onbekend met respijtzorg

31-10-2020

•

leestijd 3 minuten

•

698 keer bekeken

•

Schuldgevoelens, hoofdpijn, hyperventilatie, slapeloosheid en eindeloze vermoeidheid. Als je deze klachten hoort denk je niet meteen aan mantelzorg. Maar steeds meer mensen hebben te maken met gecompliceerde zorg voor een ouder, een ziek kind of een partner.

Nederland kent 4,4 miljoen mantelzorgers waarvan er 750.000 overbelast zijn. Zij kampen met ernstige klachten zoals een burn-out of relatieproblemen. Alle aandacht gaat naar de zorgvrager en de hardwerkende mantelzorger wordt vaak vergeten. De simpele vraag: Wat heb jij nodig om niet om te vallen?, wordt te weinig gesteld.

Respijtzorg

Respijtzorg kun je zien als adempauze voor mensen die langdurig voor iemand zorgen. Het is dus zorg die tijdelijk van de mantelzorger wordt overgenomen, bijvoorbeeld door individuele begeleiding thuis, dagopvang of een logeerverblijf.

Helaas wordt respijtzorg vaak pas ingezet als een mantelzorger overbelast dreigt te raken. Er zijn maar weinig mensen bekend met deze vorm van zorg en als het wel bekend is, dan vragen mensen het (te vaak) niet aan omdat de regelgeving te complex is. En zonder hulpvraag is er geen respijtzorg, zegt Clemence Ross in het voorwoord van het rapport dat zij op 3 februari aanbood aan minister Hugo de Jonge.

Het is dus belangrijk dat gemeenten en overheid de mantelzorgers beter gaan ondersteunen waardoor overbelasting zoveel mogelijk kan worden opgevangen.

Onbegrip bij moeder

“We zeggen weleens; we waren op tijd met de hulp vragen, toen waren we nog niet kapot”, zegt Brenda Pieters, moeder van de driejarige Lott die zware zorg nodig heeft. “Niet alleen je gezin en je relatie, maar je gaat er zelf ook helemaal aan onderdoor. Ik begrijp niet waarom ze het niet gewoon inzetten.”

Wethouder: gemeenten moeten aan de slag

Wethouder Huib van Olden (Den Bosch) vindt dat de toegang tot respijtzorg eenvoudiger mag. Er zou meer moeten worden gedacht in maatwerk, zodat duidelijk is wat iemand echt nodig heeft. “Respijtzorg is vaak een grote onbekende. Gemeenten in Nederland moeten vol aan de slag om dit bekender te maken", zegt Van Olden.

Luuk (21) heeft nog nooit van respijtzorg gehoord

Ook de 21-jarige Luuk is mantelzorger. Hij zorgt al jaren samen met zijn vader en zusje voor zijn ernstig zieke moeder. “Sommige mensen onderschatten het. Het is niet alleen fysiek maar ook geestelijk zwaar.” Zijn moeder zit als het ware de hele tijd in zijn gedachten. “Als ik op school zit en ik word gebeld door mijn moeder denk ik meteen, shit er is wat aan de hand. Terwijl een normaal persoon denkt: oh, het is maar mijn moeder...”

Van respijtzorg heeft Luuk nog nooit gehoord en ook hij krijgt geen ondersteuning van de gemeente, want die oordeelt dat het gezin zich prima kan redden.

'Geoormerkt budget'

Voor jonge mantelzorgers is er weinig ondersteuning terwijl een op de vier kinderen zorgt voor een zieke ouder. Liesbeth Hoogendijk directeur van MantelzorgNL: “Zorg dat er lotgenotengroepen zijn in gemeente waar hij naar toe kan en zorg dat er iemand voor moeder zorgt, zodat hij de deur uit kan zonder zich zorgen te hoeven maken over zijn moeder. Luuk hoeft geen hulp te accepteren maar gemeentes zouden wel moeten investeren in deze groepen”.

MantelzorgNL maakt zich grote zorgen over de uitholling van mantelzorgondersteuning op lokaal niveau en zegt dat er structureel meer geoormerkt budget moet komen. Dit voorkomt dat mantelzorg in gemeenten de sluitpost wordt van de begroting.

Minister De Jonge: mantelzorgers ondersteunen

De woordvoerder van minister Hugo de Jonge zegt dat het juist in deze tijd belangrijk is om mantelzorgers te ondersteunen zodat ze even op adem kunnen komen: “Zonder mantelzorg en de inzet van andere vrijwilligers loopt de zorg in no time vast. Daarom is het ook belangrijk dat we samen met andere partijen bekijken hoe we mantelzorgers zo goed mogelijk kunnen ondersteunen.” De volledige reactie lees je hier.

Ook leden van de Tweede Kamer onderstrepen het belang van goede mantelzorgondersteuning en zullen hierover vragen stellen aan de minister tijdens het debat over de VWS-begroting voor 2021.

In een reactie zegt de vereniging Nederlandse gemeenten (VNG) dat er deze week een Adviesteam Mantelzorg is gelanceerd waar gemeenten en aanbieders gebruik van kunnen maken bij mantelzorgvraagstukken.

Womeninc vindt dat de huidige combinatie van werk en zorg faalt en is onlangs een petitie gestart. Je kunt deze hier tekenen.

10 november is dag van mantelzorg en start de landelijke campagne: deel je zorg,

Meer over:

mantelzorger, gemeenten, vws, overbelasting, ministerie van vws, respijtzorg

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

Reacties (4)

Sorteren op:

LT10 nov. 2020 - 11:39

Ik woon niet meer in NL, maar herinner mij als de dag van gisteren hoe zwaar mantelzorg kan zijn ... vooral als dan de omgeving vaak min of meer laat blijken dat je je niet aan moet stellen ... onze zoon was en is onzichtbaar gehandicapt en mijn man ook. De zorgvraag was redelijk complex, alleen al daarom zou het voor mij tegenvallen om voor mijzelf respijtzorg aan te vragen. Toen we het financieel goed hadden (de kids waren nog klein) ging ik elke maand een weekend weg om bij te tanken. Ondanks zijn eigen handicap en met een ander die op de achtergrond bereikbaar was en dankzij uitschrijven van heel het weekend (boodschappen in huis, soms vooruit gekookt, anders duidelijk en eenvoudig menu, speltijden ... inclusief papa die meespeelde op vastgelegde tijden ... kleren voor kids klaargelegd ... wandelingetje en of speeltuin gepland ... bedtijden, was- en douchevoorschriften ... werkelijk aan alles gedacht ... Dan kon ik 1 of 2 nachtjes bijtanken in een klooster ... Toen we het financieel minder hadden begonnen de echte tropenjaren ... de bijtankmomenten waren afgelopen ... Voorstel: zorg dat mantelzorgers naar eigen inzicht en eventueel wat ondersteuning bij de planning eens per maand of per 2 maanden 2 nachtjes ergens kunnen bijtanken. Ondersteun degenen die financieel niet draagkrachtig genoeg zijn ... het bespaart gezinnen en de maatschappij op de lange duur veel geld aan zorg tnbv burnout e.d.

whitedove1 nov. 2020 - 23:21

Ik zorg voor mijn man (63)en hij heeft de ziekte van Alzheimer, het jaar 2020 is het erg achteruit gegaan en de pijn die het doet om dat te zien is onbeschrijfelijk. Emotioneel put het je uit en daar wordt je lichamelijk ook moe van. Het is kortom zwaar en triest. Maar waar je het meest tegenaan loopt is al het papierwerk en over hoeveel lijnen dat gaat knettergek werd ik ervan. WMO,WLG, zorgkantoor,wijkteam, thuiszorg PGB,als je wat wilt moet je een hele papier winkel invullen wat je hoofd beslist niet naar staat. Ook dagbesteding, zijn de patiënten met gewend dan gaat er alweer iets veranderen dat het weer allemaal anders wordt moet je maar weer afwachten wat er gebeurd...snap waarom mensen geen respijt zorg aanvragen. Zorg is zo onduidelijk als wat... Waarom niet 1 lijn ipv zoveel verschillende instellingen

Tom61 nov. 2020 - 18:50

"De simpele vraag: Wat heb jij nodig om niet om te vallen?, wordt te weinig gesteld" huh? we zijn geen banken, die omvallen. vraag een overbelast/ burn-out iemand wat die nodig heeft, en verwacht niet een helder antwoord. beter is: luister, luister en luister. Laat iemand eerst zijn verhaal doen, zijn pijn en frustratie delen. (enfin, ik begrijp dat dit artikel daar niet over gaat, ik stoorde me alleen maar aan de woordkeuze) want UITERAARD moeten mantelzorgers beter ondersteund worden! laat VVD dus vooral NIET winnen de komende verkiezingen, lieve mensen!

sabel1 nov. 2020 - 7:56

Ruim 15 jaar mantelzorg geleverd aan onze dochter. In de tijd dat dit via Jeugdzorg liep was respijtzorg geen probleem en werd het toegevoegd aan het zorgbudget van onze dochter. Dat werd anders toen de zorg naar de gemeente ging. Respijt zorg zat er niet meer in omdat dan moest je maar kiezen voor zorg in Natura. Dus naast alle andere bezuinigingen kwam er gewoon meer zorg te liggen op de mantelzorgers en was respijtzorg ineens een vies woord. Ik vind dan ook als de minister respijt zorg belangrijk vindt ook de zorg weer bij de professionals neer moet leggen zoals jeugdzorg ipv bij een ambtenaar die alleen naar budget moet kijken en een eendaagse cursus heeft gehad over de zorg ipv een 4 jarige opleiding.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Meld je snel en gratis aan voor de Kassa nieuwsbrief!