Nibud: Door stijgende energieprijzen dreigt verdere armoede

De stijgende energieprijzen in Nederland zullen volgens het Nibud leiden tot verdere armoede. Directeur Arjan Vliegenthart stelt in De Telegraaf dat het voorlichtingsinstituut vreest dat honderdduizenden huishoudens door de hogere energierekening financieel in de problemen kunnen komen.

Er zijn in Nederland nu 2,6 miljoen huishoudens die moeite hebben om rond te komen. De helft van die groep kampt ook met schulden. De hogere rekening pakt voor hen volgens het Nibud problematisch uit. Hoeveel hoger de nota straks wordt hangt van vele zaken af, waaronder het weer, de kwaliteit van het huis, het energiecontract en het stookgedrag.

Het Nibud spreekt ook van een toename van energiearmoede. Dat is wanneer huishoudens 10 procent van het inkomen of meer kwijt zijn aan de energierekening. Dat hoeft niet direct tot armoede te lijden, maar is evengoed een probleem dat met name speelt bij gezinnen die het minder breed hebben.

De energierekening voor consumenten valt mogelijk honderden euro's hoger uit nu de prijzen voor stroom en gas hard oplopen. Volgens Vattenfall is een hogere energierekening de komende tijd onvermijdelijk. Hoeveel de prijzen zullen stijgen is afhankelijk van onder meer energieverbruik en contract. Vattenfall heeft de energie ruim ingekocht en mensen met een variabel contract zijn nu nog voordeliger uit, maar of dat zo blijft valt te bezien.

Bij Essent en Eneco is de lezing niet anders. Bij Essent gaat het om circa 10 procent van de klanten van wie het contract binnenkort afloopt, die vermoedelijk te maken zal krijgen met hogere kosten. Eneco ziet ook dat de tarieven behoorlijk stijgen, wat ook impact heeft op consumenten. Eneco levert rond de 2 miljoen huishoudens stroom en gas. Klanten die in betalingsproblemen komen kunnen contact opnemen met de energieleverancier voor bijvoorbeeld een regeling. Ook geven de maatschappijen tips over hoe eenvoudig op kosten te besparen.

Volgens het Nibud kan ook het kabinet helpen om de crisis te bezweren. Volgens het instituut kan dit op twee manieren. "Je kunt een kanon afschieten en de accijnzen verlagen", aldus directeur Vliegenthart. "Maar het echte probleem zit aan de inkomenskant. Een grote groep staat structureel klem." Volgens het Nibud zou met name naar het inkomen moeten worden gekeken, zoals het verhogen van het minimumloon, uitkeringen en de AOW. De directeur meent dat energieleveranciers hun klanten zouden kunnen helpen met voorlichting en het doen van kleine aanpassingen als het plaatsen van tochtstrips en duurzame lampen.

Om te voorkomen dat de energierekening van veel huishoudens vanaf 1 januari gigantisch omhoogschiet, wil het kabinet "doen wat nodig is", zegt demissionair minister Wopke Hoekstra van het ministerie van Financiën. Hij denkt dat het kabinet "een ingreep zal moeten doen", zeker als de gasprijzen blijven stijgen. De komende weken moet meer duidelijk worden over waar het kabinet precies mee komt, zei hij tijdens het financiële debat over de Rijksbegroting voor 2022. ANP