Mens-erger-je-niet: al driekwart eeuw ergernis

Er zijn op de wereld vast geen spellen waarvan de titel zo goed gekozen is als Mens erger je niet!. Zowat iedere zet is ergerlijk voor minstens een van de spelers. Maar blijkbaar legt de ergernis het toch af tegen de lol die het beroemde bordspel biedt, want het bestaat in zijn huidige vorm inmiddels 75 jaar.

,,Het is met dit spel als met kiespijn'', zegt Ben Leijten van spellenfabrikant Jumbo, producent van onder meer Mens erger je niet!. ,,Je weet dat je niet met het puntje van je tong aan die kies moet zitten, maar toch doe je het.'' Mensen zijn op zoek naar emotie en bij Mens erger je niet! komen diepe emoties kijken, zegt hij. ,,Maar er is ook een andere kant: iemand vlak voor de finish van het bord gooien is natuurlijk geweldig!''

In Nederland zijn vier miljoen exemplaren van het spel in omloop, schat Jumbo. De meest fanatieke fans van het gezelschapsspel komen jaarlijks bijeen in Emmeloord, voor het NK mens-erger-je-nieten. Zaterdag vindt de 31ste editie van het NK er plaats, georganiseerd door carnavalsvereniging De Droogpieren.

De ergernis, die tijdens het NK uiteraard 'sportieve spanning' heet, kan hoog oplopen. De toernooiorganisatie heeft wel eens sussend moeten optreden, opdat deelnemers elkaar niet in de haren vlogen. Ook worden volwassenen nogal eens boos op kleine kinderen die de spelregels nog niet helemaal kennen. Leeftijd zegt trouwens niks over mens-erger-je-nietprestaties, sterker nog: het lijkt wel hoe jonger hoe beter. Vorig jaar nog won de 9-jarige Kelly Priest uit Friesland de beker en in 2004 werd een jongetje van vijf uit Emmeloord kampioen. Hij was toen de jongste deelnemer.

Mens erger je niet! lijkt een oer-Hollands spelletje, maar het is volgens Jumbo door de Duitser Joseph Friedrich Schmid uitgevonden als Mensch, ärgere dich nicht. In het Verenigd Koninkrijk is het bekend onder de naam Ludo. De 'stamvader' van alle mens-erger-je-nietversies is het oude Indiase spel Pachisi.

Het spel met pionnen en dobbelstenen werd voor het eerst officieel in Nederland uitgegeven door de voorloper van Jumbo, Hausemann & Hötte, in 1934. Ter ere van het 75-jarige bestaan houdt Jumbo een fotowedstrijd op zijn website www.jumbo.eu. Het bedrijf hoopt dat veel mensen hun mooiste kiekjes sturen, waarop mens-erger-je-nieters te zien zijn.

Bron: ANP