'Maaltijden in ziekenhuizen zijn teleurstellend'

Meer dan de helft van de Nederlandse ziekenhuizen  bereidt de voeding voor patiënten niet meer vers. De maaltijden worden aangeleverd door externe leveranciers en vóór het serveren opgewarmd. Kassa liet de warme maaltijden van een aantal producenten proeven door topkok Pierre Wind .

Wind kreeg in de Haagse Hogeschool een proeverij van negen maaltijden geserveerd door studenten HBO-verpleegkunde. Een greep uit zijn commentaar: "de broccoli is overleden!", "lekkere sperziebonen", "zompig vlees". 

Producenten Deli XL / Eetgemak , Huuskes en Daily Fresh Food  leverden de negen maaltijden voor Kassa's proeverij. Zij leveren dagelijks voedsel aan ongeveer dertig Nederlandse ziekenhuizen.

Wind noemt de smaak en kwaliteit van de geproefde maaltijden over het algemeen teleurstellend. De smaak is vaak eentonig, de groente soms te gaar en het bleek soms lastig om bereid vlees op een goede manier op te warmen. De oosterse maaltijden bevielen het best.

Volgens Deli XL/Eetgemak is smaak en beleving van een maaltijd sterk persoonsafhankelijk. Leverancier Huuskes herkent dat de krokantheid van gebakken aardappels iets afneemt tijdens regenereren, transporttijd en serveren van de maaltijd. Daily Fresh Food  herkent zich niet in de beoordeling door Pierre Wind. 

Onderzoekers van de Wageningen Universiteit  bekeken de voedingswaarde van de geproefde maaltijden. Voedingskundige Jeanne de Vries: "Er werd niet altijd voldoende groente geserveerd." Ook waren volgens de Wageningen Universiteit van sommige standaardmaaltijden de geleverde porties te klein. Volgens Deli XL/Eetgemak levert het bedrijf hoogwaardige, veilige en gezonde kwaliteitsproducten. "Kassa heeft een 'kale' maaltijd getest, maar in de complete maaltijd worden bijvoorbeeld nog soep en salade geserveerd." Volgens Daily Fresh Food  worden de producten 'sous-vide' bereid en bevatten ze daardoor veel voedingswaarden en vitaminen. 

Patiënten in Nederlandse ziekenhuizen kunnen dankzij de kant-en-klare maaltijden meer kiezen: wát ze willen eten, wanneer en hoeveel. Bovendien houden de meeste ziekenhuizen rekening met speciale dieetwensen, zoals zoutarm, glutenvrij of halal voedsel. Dat stellen de patiënten op prijs, blijkt uit de tientallen mails die Kassa kreeg over het onderwerp. Iets meer dan de helft van de patiënten was tevreden over de ziekenhuismaaltijden, met name door de ruime keuze. Iets minder dan de helft was ontevreden: deze patiënten noemden het eten smaakloos of juist veel te zout. "Wel goed voor de lijn", was een reactie.

Sommige ziekenhuizen maken gebruik van kant-en-klare componenten en koken daarnaast deels zelf. Dat gebeurt dan meestal ontkoppeld: het ziekenhuis kookt, bewaart en warmt de maaltijden voor het serveren weer op. Enkele ziekenhuizen gebruiken streekproducten of biologische producten voor hun maaltijden. Slechts vijftien ziekenhuizen rapporteerden aan Kassa dat alle voeding vers wordt bereid en direct geserveerd. Het aloude systeem van meals-on-wheels buffetkarren wordt in de meeste ziekenhuizen vervangen. De ziekenhuizen bereiden de maaltijden in afdelingskeukens en serveren ook daarvandaan. Daarnaast richten ziekenhuizen zich steeds meer op 'hospitality'. Speciale gastvrouwen en voedingsassistenten zijn verantwoordelijk voor het serveren van de maaltijden.

In de zorg is ondervoeding van patiënten of bewoners nog steeds een groot probleem. Ongeveer 20% van de mensen komt ondervoed een zorginstelling binnen. Dat wordt wel opgemerkt, maar het blijkt lastig om dat tijdens het (vaak korte) verblijf in het ziekenhuis adequaat aan te pakken. Een ander belangrijk thema in de zorg is verspilling. Jaarlijks wordt voor €2,2 miljard aan voedsel weggegooid . Dat is ook een reden dat ziekenhuizen de patiënt meer te kiezen willen geven, want wie naar wens eet, eet wellicht ook met meer smaak.

De samenwerkende producenten Deli XL/Eetgemak zijn in Nederland de grootste leverancier van kant-en-klaar maaltijden en maaltijdcomponenten in de zorg. Deze maaltijden worden kant-en-klaar geleverd en voor het serveren opgewarmd in speciale regenereerkasten. Dat geldt ook voor de maaltijden van producent Huuskes. Daily Fresh Food tenslotte is een kleine leverancier die een nieuw product op de markt brengt: sous-vide gegaarde producten die in vacuumverpakking in de magnetron worden bereid. Dat kost veel minder tijd dan het opwarmen in regenereerkasten.

Pierre Wind presenteert jaarlijks de kookwedstrijd Het Beste Menu van de Zorg . Ook is hij betrokken bij de uitreiking van Gouden Bordjes in de gemeentelijke ouderenzorg.

Daily Fresh Food: Sukadelap jus, gekookte aardappelen, schorseneren á la crème

Deli XL/Eetgemak: Runderlap jus, sperziebonen, gekookte aardappelen

Huuskes: Kipcordonbleu, roerbakgroenten, gebakken aardappelen Stamppot

Daily Fresh Food: Stamppot met zuurkool en ananas, varkenslapje jus

Deli XL/Eetgemak: Raapstelenstamppot met hoenderfilet tutti frutti en kippenjus

Huuskes: Andijviestamppot met spekjes en gehaktbal Oosters

Daily Fresh Food: Kipsaté met bami

Deli XL/Eetgemak: Babi ketjap met bami goreng

Huuskes: Nasi babi pangang

Ziekenhuizen serveren ook steeds minder plofkip. Lees het nieuwsbericht op onze site.