Is de liberale energiemarkt een verbetering voor de consument?

Tot dertien jaar geleden was het niet mogelijk zelf je energieleverancier te kiezen. In 2001 komt daar verandering in: mensen mogen zelf een groene energieleverancier uitzoeken. Drie jaar later volgt de grijze stroom en wordt de hele energiemarkt geliberaliseerd. Het idee is goed, want de consument krijgt meer keuzevrijheid en het bevordert de concurrentie. Toch gaat het sinds die tijd vaak mis. Meerdere keren laat Kassa zien hoe energiebedrijven zich misdragen op het gebied van telefonische verkoop. Ook wordt er een agressieve vorm van colportage ingezet om klanten te winnen. Inmiddels zijn de meeste leveranciers op de vingers getikt en lijkt de rust te zijn teruggekeerd.

Anno 2014 zijn er voor consumenten twee belangrijke partijen op de energiemarkt: de netbeheerders en de energieleveranciers. De netbeheerders beheren het elektriciteitsnet. Zij transporteren de stroom en zijn regiogebonden, je kunt dus niet zelf je beheerder kiezen. De uiteindelijke energie wordt geleverd door de energieleverancier. Consumenten kunnen elk jaar van leverancier wisselen en daardoor geld besparen. Door het leveranciersmodel dat in augustus 2013 is ingevoerd, is de energieleverancier het aanspreekpunt voor consumenten.

Sinds 1923 kennen we in Nederland stadsverwarming, in het leven geroepen als een duurzaam alternatief voor de reguliere energiecentrales. Bij stadsverwarming wordt er gebruik gemaakt van één grote warmtebron. Daarnaast maakt stadsverwarming het mogelijk restwarmte van bijvoorbeeld elektriciteitscentrales en afvalverbrandingsinstallaties te gebruiken. Doordat de woningen via ondergrondse waterleidingen verwarmd worden, kun je niet zomaar kiezen voor stadsverwarming. Het is er in je woning, of het is er niet. Dat betekent ook dat je vast zit aan leverancier. In tegenstelling tot huishoudens die warmte hebben door middel van een gewone gasaansluiting, kunnen huishoudens die stadsverwarming hebben niet overstappen van energieleverancier.

Per 1 januari is de Warmtewet ingevoerd. Deze wet moet consumenten die gebruiken maken van stadsverwarming beter beschermen. Dat betekent onder andere de invoer van landelijke maximumtarieven voor warmte. De leverancier van stadsverwarming mag niet meer rekenen dan die tarieven. Die tarieven zijn gebaseerd op het Niet Meer Dan Anders-beginsel . Dat houdt in dat iemand met stadsverwarming niet meer betaalt dan dat hij een gasaansluiting zou hebben.

Hoe weet je nu of je echt niet meer dan een gasaansluiting betaalt? Dat is lastig, onder andere omdat stadsverwarming in gigajoule wordt berekend en gas in kubieke meters. Volgens Erik Smith, van Gaslicht.com kun je dat doen door te kijken naar het aantal gigajoule dat je hebt verbruikt. Als je dat vermenigvuldigt met 36,3, kom je uit het vergelijkbare aantal kubieke meter gas. Dat kun je dan verrekenen met het tarief dat wordt berekend voor eenjarig vaste prijs gascontract. Dat tarief lag in 2013 gemiddeld op €0,842 (dit is ook inclusief vastrecht en metingkosten). Daarbij tel je de kosten op voor de CV-installatie, daarvoor ligt de norm op €305. Leg dat naast het bedrag van jouw energieleverancier voor de levering van warmte. Ben je het niet eens met prijzen die jouw energieleverancier in rekening brengt, dan kun je de energieleverancier op aanspreken. Indien de warmteleverancier één en ander naar aanleiding van de prijs niet aanpast, kun je een klacht indienen bij de Autoriteit Consument en Markt.