ING laks bij internetoplichting

Internetoplichters kunnen te lang hun gang gaan doordat de politie en banken onvoldoende samenwerken. Bankrekeningnummers waarmee mensen worden opgelicht blijven weken- en soms zelfs maandenlang in gebruik ondanks dat er al meerdere aangiftes bekend zijn. Vooral ING staat er om bekend laks te zijn met het blokkeren van rekeningen. Dat blijkt uit onderzoek van Kassa naar de wijze waarop instanties internetfraude bestrijden.

Een zo goed als nieuwe Apple iPhone, kaartjes voor een concert of een tweedehands keukenmachine. Op online handelssites als Marktplaats is het allemaal te vinden en in een handomdraai gekocht. Als de verkoper te ver van huis woont kan de aankoop altijd nog worden verstuurd. Oplichters winnen op slinkse wijze het vertrouwen van kopers, overtuigen hen het geld alvast over te maken en zeggen vervolgens de koopwaar nog dezelfde dag op te sturen. Die komt echter nooit aan en de verkoper laat niks meer van zich horen.

Het afgelopen jaar werd ruim 40.000 keer aangifte gedaan van oplichting op internet, vooral op Marktplaats, zo blijkt uit cijfers van het Landelijk Meldpunt Internet Oplichting van de politie. Veel mensen vinden dat de verkoopsite te weinig doet om oplichters te weren. Ze constateren dat fraudeurs ook nádat zij zelf zijn opgelicht nog steeds actief zijn op de site. Als gedupeerden de fraude vervolgens melden wordt er niet altijd gereageerd.

Marktplaats zelf legt de verantwoordelijkheid bij kopers en verkopers neer. Wel geeft de site aan accounts van oplichters te verwijderen. Volgens Bas Ketelaars van Opgelet op Internet, een website die gedupeerden bij staat, is dat echter een wassen neus. "Een oplichter maakt een nieuw mailadres aan en is binnen een paar minuten weer online."

Wie op internet wordt opgelicht kan sinds 2,5 jaar daarvan digitaal aangifte doen bij het Landelijk Meldpunt Internet Oplichting (LMIO). Dat meldpunt is het antwoord op de kritiek dat politiekorpsen voorheen langs elkaar heen werkten bij internetfraude. Het instellen van een centraal meldpunt moest de politie in staat stellen aangiftes makkelijker te bundelen.

Het LMIO analyseert aangiftes, bereidt onderzoeken voor en stuurt ze vervolgens door naar de regiokorpsen voor vervolgonderzoek. De 40.000 aangiftes die het meldpunt vorig jaar kreeg resulteerden in 120 zaken, waarvan ongeveer de helft door de korpsen werd opgepakt. De andere helft belandde op de plank. Gedupeerden klagen vaak over de gebrekkige informatievoorziening door de politie. Ze doen aangifte, maar horen daar vervolgens vaak niets meer over. 

Kassa deed ook onderzoek naar de wijze waarop banken omgaan met fraudemeldingen. Veel gedupeerden trekken immers bij hun eigen bank én de bank van de oplichter aan de bel. Banken kunnen het geld echter nooit terughalen, omdat de klant zélf het geld heeft overgemaakt. Er blijken grote verschillen in het fraudebeleid van banken. Verreweg de meeste klachten kreeg Kassa over ING: gedupeerden worden weggestuurd bij balies en afgepoeierd aan de telefoon. Ook blijkt ING de oplichting lang op zijn beloop te laten. Kassa onderzocht een tiental dossiers waarbij ING-rekeningnummers in het spel waren: de rekeningen bleken, nadat de oplichting voor het eerst bij de bank was gemeld, soms nog maandenlang in gebruik te zijn. Daardoor waren oplichters in staat nog talloze nieuwe gedupeerde te maken.

ING wilde niet naar de studio komen, maar laat Kassa weten haar beleid wel aan te scherpen. Zo is er sinds kort één centraal mailadres waar mensen hun ervaring en aangifte naar toe kunnen sturen: internetoplichting@ing.nl. Daarnaast zegt de bank rekeningen sneller te gaan blokkeren. De Nederlandse Vereniging van Banken reageert als volgt: In de eerste plaats dient Marktplaats zo fraudebestendig mogelijk te zijn. Gebruikers van Marktplaats kunnen gegevens van verkopers checken bij het Landelijk Meldpunt Internetoplichting (LMIO) . Zo kunnen zij voorkomen dat zij met een fraudeur in zee gaan. Als fraude heeft plaatsgevonden, dan kan de consument op deze site ook digitaal aangifte doen. Het is vervolgens de taak van politie en justitie om de daders op te sporen en te vervolgen. Banken krijgen incidenteel informatie over Marktplaatsfraudeurs door van het meldpunt. Zij zullen die informatie beoordelen en zo nodig passende maatregelen nemen. Dit kan zijn de betaalrekening beëindigen en de naam van de fraudeur opnemen in het incidentenwaarschuwingssysteem financiële instellingen. Hiermee worden andere banken ook gewaarschuwd en zal het voor de fraudeur niet zo makkelijk zijn om bij een andere financiële instelling een rekening te openen. Daarnaast zijn wij met het LMIO in gesprek om te komen tot een meer structurele informatie-uitwisseling over dergelijke fraudezaken.  

Hier en hier staan tips voor veilig handelen op Marktplaats.