Hypotheek met variabele maandrente = melkkoe

Vorige week kon u in Kassa al zien dat er bij het afsluiten van hypotheken veel geld verdiend wordt aan koopsompolissen. Een andere melkkoe in de hypotheekbranche is de hypotheek met een variabele maandrente.

Bij een hypotheek met variabele rente betaal je elke maand fluctuerende rente. Die rente wordt normaal gesproken gebaseerd op de Euribor. Dat is de rente die banken in Europa aan elkaar betalen als ze geld van elkaar willen lenen. Als de Euribor stijgt zie je dat als consument terug in een stijging in jouw hypotheekrente. Andersom, zou een daling ervoor moeten zorgen dat je als consument kunt profiteren van de lage rente op de Europese bankenmarkt.

Toen vorig jaar aan het begin van de crisis de Amerikaanse bank Lehman Brothers omviel, schoot de Euribor ineens hard omhoog. Door de onzekerheid op de markt waren banken bang om elkaar geld te lenen en vroegen daarvoor fikse vergoedingen. Daardoor schoot het rentetarief omhoog tot boven de 5,5%. Ondertussen zijn er de eerste tekenen dat het weer wat beter gaat met de economie. Het gevolg is dat de angst tussen de banken is weggenomen en daarmee is de Euribor gedaald naar een historisch laag niveau; 0,426%. Met zo’n lage marktrente zou je verwachten dat de variabele hypotheekrente ook een stuk omlaag zou schieten.

Bovenop die rente betaal je echter ook nog een opslag. In principe is dit een vaste opslag, meestal is dat zo’n 1,5%. Er zijn ook variabele hypotheken op de markt waarbij naast een variabele rente ook sprake is van een variabele opslag. Daarbij bepaalt de bank hoeveel rente je in totaal moet betalen. Uit cijfers van de Consumentenbond blijkt dat deze hypotheekrentes echter nauwelijks omlaag zijn gegaan. Dat komt omdat de banken de variabele opslag hoog houden.

De Consumentenbond peilde een jaar lang de gemiddelde marge bij de variabele hypotheekrente die de banken bovenop het Euribor tarief in rekening brengen: van 1,39%-punt in augustus 2008 naar 2,79%-punt in januari 2009 tot 3,47%-punt in augustus 2009.

Hoogste variabele rentepercentages bij tophypotheken op 24/08/2009:

1. Fortis Bank - Aflosvrije Hypotheek - 5,10%

2. ASR - Aflossingsvrije Hypotheek - 5,00%

3. Friesland Bank - Aflossingsvrije Hypotheek - 4,45%

Hoogste variabele rentepercentages bij NHG-hypotheken op 24/08/2009:

1. ASR -  Aflossingsvrije Hypotheek - 4,80%

2. Fortis Bank - Aflosvrije Hypotheek - 4,60%

3. Friesland Bank - Aflossingsvrije Hypotheek - 4,05%

Volgens de Consumentenbond, gaven de banken eerder dit jaar nog aan dat de hoge tarieven te wijten waren aan een gebrek aan geld op de markt en de hoge spaarrentes. Sindsdien zijn de spaarrentes aanzienlijk gedaald en zijn de geldstromen op de financiele markten weer goed op gang gekomen. Er is dus duidelijk een kentering opgetreden, maar niet bij de hypotheektarieven. Aan consumenten is het niet uit te leggen dat banken aan de ene kant de rentes op spaar- en depositorekeningen verlagen, en aan de andere kant de hypotheektarieven hooghouden, aldus de Consumentenbond.

Ook volgens Kapé Breukelaar, onafhankelijk financieel adviseur, zouden de hypotheekrentes allang moeten meedalen met de marktrente. Hij kan consumenten die overwegen een hypotheek met een variabele rente af te sluiten, maar één ding adviseren: zorg dat je kiest voor een vaste opslag. Voor veel consumenten is echter niet duidelijk dat ze te maken hebben met een variabele opslag. Dat staat vaak onduidelijk in de voorwaarden of wordt nauwelijks ter sprake gebracht door de hypotheekadviseur, aldus Kapé Breukelaar.

Kassa heeft Fortis Bank om een reactie gevraagd. De bank bestrijdt dat zij de hoogste rente aanbiedt. Volgens Fortis Bank is de hoge stand van hun hypotheekrente het gevolg van de risico’s die de bank als gevolg van de economische crisis momenteel loopt.

Aan de minister van Financiën, Wouter Bos, heeft Kassa gevraagd wat hij vindt van de enorme opslagen die de banken hanteren. Volgens de minister is het bepalen van de hoogte van hypotheekrente een bedrijfsmatige beslissing en valt dat buiten zijn werkterrein. De minister zegt een voorstander te zijn van transparantie en is bereid in gesprek te treden met betrokkenen die vinden dat hier wat aan schort.

De Autoriteit Financiele Markten is in juli een onderzoek gestart naar de werkwijze van banken en verzekeraars bij hypotheken met variabele rente en informatie die zij daarover aan hun klanten verstrekken.

Ondertussen blijkt dat veel banken zeggen hun variabele rente niet meer te bepalen aan de hand van de Euriborrente. De banken bepalen de variabele rente zelf. Opmerkelijk, volgens Kapé Breukelaar, want zo ontstaat er willekeur. Als consument ben je overgeleverd aan de grillen van de hypotheekverstrekker. Volgens de Consumentenbond moet er tijdelijke regelgeving komen om de markt weer een gezonde impuls te geven. Dat zou kunnen door het verbieden van de variabele toeslag.