Hoe gezond is kokosvet eigenlijk?

Kokosolie en kokosvet zijn hot. Sven Kramer smeert het in zijn haar, Rihanna en Madonna promoten het en in populaire kookboeken wordt het neergezet als een gezond product. Hoe gezond is kokosvet eigenlijk?

Kokosolie en kokosvet zijn hetzelfde product, alleen is het kokosvet een vaste substantie en kokosolie vloeibaar. In de kookboeken van Rens Kroes 'Powerfood' en Amber Albarda 'Gezond Bakken' is het een belangrijk ingrediënt. Voor Albarda is kokosvet haar favoriete product, omdat het een heel goed vet zou zijn. Amber Albarda zegt in haar boek 'Gezond Bakken' onder meer: "Het is een waar wondermiddel. Het heeft jarenlang geleden onder een onterecht slechte reputatie. Deze natuurlijke verzadigde vetsoort zou slecht voor je zijn en dan vooral voor het cholesterolgehalte in je lijf. Inmiddels weten we dat juist transvetten (in bewerkte voeding) slecht voor de gezondheid zijn en dat verzadigde vetten veel minder met een hoog cholesterolgehalte te maken hebben dan altijd werd aangenomen (alhoewel sommige instanties deze achterhaalde informatie nog steeds hardnekkig blijven herhalen)."

Albarda zegt verder in haar boek het volgende: "Kokosvet is een verzadigd vet dat juist goed voor je is, omdat het grotendeels uit middellange-ketenvetzuren bestaat. Deze opbouw verkleint juist de kans op hart– en vaatziekten. De meeste vetsoorten hebben lange-ketenvetzuren die worden opgeslagen in vetdepots. Middellange-ketenvetzuren daarentegen produceren energie." Zij vindt het een heerlijk product en smeert zich ermee in. Het is volgens haar ook een hele goede anti-oxidant, bacteriedodend. Ze gebruikt het dus ook graag in de keuken.

Sander Kersten is hoogleraar Moleculaire Voeding en deed wetenschappelijk onderzoek naar de midden-lange keten vetzuren. Normale vetten hebben langere ketenvetzuren dan dit vetsoort, die midden-lang is. Het verschil zit hem in de manier waarop dit vet wordt opgenomen in het lichaam en in je darmen verteerd wordt. Elk vet heeft een soort coating. Van binnen is het roomachtig, aan de buitenkant een coating. De meeste vetdeeltjes worden via de route van de slokdarm naar boven gestuurd en komt via dat kanaal in het bloed terecht. De lymfe verspreiden het 'room' via de bloedbanen bij de hals het hele lichaam door. Verbranden

Kokosolie heeft kortere vetzuren dan andere vetten waardoor het makkelijker zou oplossen. Een gedeelte van dat vet neemt een andere route in het lichaam. Dat gaat niet alleen naar boven, via de slokdarm, hals of lymfe, maar een deel gaat direct naar de lever en zo het bloed in. Dat levert direct energie op. Dat is een feit, maar dat feit wil niet zeggen dat er niet verbrand moet worden. Dat moet wel. Het zegt dus niks of je er wel of niet dikker van wordt, want ook het verzadigde vet moet verbrand worden. Bovendien blijven veel vetten hangen is de lever. Daardoor krijg je leververvetting en dat is niet best.

Het gevaar is dat je denkt dat het daarom gezonder is, maar het vet verdwijnt niet zomaar. Je moet het toch verbruiken en het opgeslagen vet dat er zit, wordt niet verbruikt. Dat blijft opgeslagen zitten in de vetdepots. De redenatie is een vorm van pseudo-wetenschap. Je kunt het vergelijken met een auto die op benzine rijdt. Als je er een ander type brandstof in gooit, wil het niet zeggen dat je met die auto sneller kunt rijden. Het heeft alleen een andere manier van verbranden.

Het is een fysiologisch verschil in de verwerking van vetten. Er wordt geïnsinueerd dat het vet niet wordt opgeslagen in de vetdepots, maar het gaat erom dat het een andere energiebron is waarvan de energie net zo goed moet worden verbrand. Kokosolie steekt gunstig af tegen ander verzadigd vet. Het is gezonder dan onverzadigde vetten als zonnebloem en sojaolie.

De twijfel zit hem in het niveau van cholesterolgehaltes. Je hebt twee soorten cholesterol: de goede HDL en de slechte LDL. Van die laatste weten we dat hij echt fout is en dat we om die reden cholesterolverlagende boter en andere producten moeten gebruiken. Van die goede cholesterol twijfelen wetenschappers nog of die wel zo goed voor je is. Aangezien we het niet weten, moeten we die links laten liggen en ons richten op wat we wel weten, namelijk dat het slechte LDL-cholesterolgehalte uit kokosolie ronduit slecht voor je is. Het heeft een sterk verhogend effect op je cholesterolgehalte kunnen we zeggen. Het is dus niet gezond of verlagend voor hart- en vaatziekten. Dat kun je zo niet stellen.

Amber Albarda merkt, fysiek en mentaal, dat kokosvet op haar een goede werking heeft. Veel buitenlandse onderzoeken spreken tegen dat het ongezond zou zijn. "Ik vind het achterhaald te zeggen dat kokosvet niet gezond zou zijn. Bovendien voel ik dat het effect heeft en velen met mij." Sander Kersten beroept zich op de claims. Tot nu toe liggen er, ook bij de EFSA (European Food Safety Authority) nog geen enkele gezondheidsclaims als het gaat om de vetten in kokosvet.