Grote verschillen in gemeentelijke kosten voor asverstrooiing

Wie na een crematie de as wil verstrooien, kan daarvoor terecht op het strooiveld van de gemeente. De kosten die gemeenten daarvoor berekenen verschillen enorm. Dat blijkt uit onderzoek van Kassa.

De redactie vergeleek de kosten voor asverstrooiing in alle gemeenten in Nederland. De duurste gemeente, Hardinxveld-Giessendam, rekent €1079,75 voor de asverstrooiing. Andere gemeenten, zoals IJsselstein, Bernheze en Bodegraven, brengen helemaal geen kosten in rekening. Het overzicht van de kosten van alle gemeenten is hier te vinden.

Ruim de helft van de overledenen in Nederland wordt gecremeerd. De Wet op de Lijkbezorging bepaalt wat er daarna mag gebeuren met de as van een overledene. De as moet na de crematie minimaal een maand bewaard worden door het crematorium. Dat is om nabestaanden de kans te geven na te denken over wat zij willen doen met de as, maar ook om eventueel gerechtelijk onderzoek op de as mogelijk te maken. Daarna kunnen nabestaanden de as in een urn laten bijzetten, begraven, mee naar huis nemen of begraven.

Sinds 1991 is het toegestaan om de as mee naar huis te nemen. In omringende landen, zoals Duitsland, is dat niet het geval. Vanaf 1998 mag de as ook elders worden verstrooid dan op een crematorium of een asverstrooiingsveld. Bijvoorbeeld op eigen grond, in de achtertuin of in een bos of natuurgebied. Daarvoor moet meestal ontheffing worden aangevraagd. Ook kan de as worden verstrooid op een bijzondere manier, bijvoorbeeld per schip, vliegtuig of heliumballon.

De meeste gemeenten in Nederland hebben op de Algemene Begraafplaats een asverstrooiingsveld. Dat is overigens niet verplicht. Kassa vergeleek de kosten van een asverstrooiing op een doordeweekse dag, zonder aanwezigheid van familie en zonder gedenkplaatje. Sommige gemeenten berekenen hiervoor extra kosten, anderen rekenen één prijs. Andere gemeenten hebben de asverstrooiing uitbesteed aan het plaatselijke crematorium of aan de kerk. Die kosten variëren, maar opvallend genoeg lang niet zo sterk als de gemeentelijke leges.

De gemeentelijke leges voor een asverstrooiing zijn niet aan een maximum gebonden. Gemeenten mogen de kosten slechts dekkend maken en er dus geen winst op maken. Toch blijkt dat de kosten zeer uiteenlopen. Ook in Nijkerk (€970), Sluis (€736,50) en Papendrecht (€825) zijn de kosten hoog. Deze gemeenten berekenen allen de kosten voor het onderhoud van de Algemene Begraafplaats door bij een asverstrooiing. Bij de duurste gemeente, Hardinxveld-Giessendam, betalen de nabestaanden evenveel voor een begrafenis als voor een asverstrooiing. Wethouder Boerman: "Wij kennen maar één tarief voor lijkbezorging. We maken dus geen onderscheid naar de wijze waarop dat gebeurt." De gemeente IJsselstein denkt daar anders over. Wethouder De Jong: "Het strooiveld is onderdeel van de begraafplaats. We brengen daar geen specifieke kosten voor in rekening."

De kosten nemen bovendien jaarlijks toe – soms fiks. In de gemeente Zuidplas bijvoorbeeld stegen de kosten van 2012 tot 2013 met €191 tot €330. Volgens de gemeente komt dat door een harmonisatie van de kosten na de gemeentelijke herindeling in 2010. Deze prijs is volgens de gemeente nog steeds niet dekkend voor de kosten die de gemeente maakt voor de begraafplaats.

Ook de kosten voor een begrafenis of grafrechten verschillen flink tussen gemeenten. Daar was al eerder onderzoek naar gedaan. De kosten voor asverstrooiing werden nog niet eerder met elkaar vergeleken. Gemeenten zijn steeds meer geld kwijt aan het beheren van begraafplaatsen. De kosten die zij in rekening brengen zijn meestal niet dekkend .

1) Hardinxveld-Giessendam: €1079,75

2) Nijkerk: €970

3) Sluis: €736,50

4) Papendrecht: €825

5) Kollumerland en Nieuwkruisland: €501

6) Werkendam: €446

7) Twenterand: €414,15

8) Lochem: €414

9) Reimerswaal: €390
10) Vianen: €365