Geen hypotheek bij negatieve BKR-registratie

Je wilt een huis kopen en je stapt naar de bank. Je hebt een vaste baan, een goed salaris en geen schulden. Toch wijzen banken je af, omdat je een negatieve BKR-registratie hebt. Die heb je opgelopen doordat je één keer je mobiele telefoonrekening - dik twee maanden - te laat betaald hebt. Of het BKR register maakt een fout. Je bent het slachtoffer van een persoonsverwisseling en je ziet jouw droomhuis aan je neus voorbij gaan.

Iedereen heeft weleens gehoord van het Bureau Krediet Registratie (BKR).

Het BKR registreert consumenten die een krediet of een gsm-abonnement afsluiten of als je in uitgestelde termijnen kunt betalen met een creditcard of klantenkaart. Een hypotheek wordt pas geregistreerd bij een betalingsachterstand. Meer informatie over het BKR en de regels kunt u hier vinden.

Bij het BKR staan 11,5 miljoen mensen geregistreerd. U wordt geregistreerd als u:

- Een krediet afsluit dat langer loopt dan drie maanden

- Als het om een bedrag gaat tussen de €500,- en €175.000 (met uitzondering van hypotheken dus)

- U een gsm-abonnement afsluit bij een telecombedrijf dat bij het BKR is aangesloten.

Van zo’n registratie merkt u niets. Pas als u een betalingsachterstand heeft, verandert er iets. Die achterstand meldt het betreffende bedrijf bij het BKR. Vervolgens krijgt u een A van Achterstand bij uw naam. Inmiddels hebben 575.000 mensen een achterstandsmelding. Deze negatieve registratie blijft ná betaling nog vijf jaar staan. Bij het BKR zijn 224 organisaties aangesloten, die allemaal voor eigen risico en rekening kredieten of gsm abonnementen verstrekken. En het BKR register wordt geraadpleegd door deze bedrijven. Zo kan het dus zijn dat wanneer bijvoorbeeld T-mobile uw betalingsachterstand doorgeeft aan het BKR, dat een bank, na inzage bij datzelfde BKR, u niet meer wil hebben als klant.

En dat overkwam ook Miguel Vargas Briones. In 2007 heeft hij zijn telefoonrekening ruim twee maanden te laat betaald. Hij was in de veronderstelling dat zijn rekening automatisch werd afgeschreven. De aanmaning zou een foutje zijn. Hij ontving een maand later nog een herinnering van Telfort met het bericht: Als u niet binnen één week 98 euro overmaakt, dan is Telfort verplicht uw betalingsachterstand te melden bij het Bureau Krediet Registratie (BKR). Miguel stapt naar zijn vader met deze brief. Zijn vader maakt onmiddellijk het bedrag over aan Telfort. Ze denken er vanaf te zijn.

Drie jaar later wil Miguel een huis kopen. Maar als hij een hypotheek aanvraagt, krijgt hij een afwijzing van de bank. Hij staat door Telfort negatief geregistreerd bij het BKR. Het blijkt te gaan om die oude al lang betaalde telefoonrekening. Miguel en zijn vader stappen naar het hoofdkantoor van Telfort om te kijken of zij de negatieve BKR registratie kunnen weghalen. Ze krijgen nul op rekest. Oude schulden die inmiddels betaald zijn, blijven nog vijf jaar zichtbaar in het BKR-register.

Het verhaal van Miguel staat niet op zichzelf. Kassa ontving ruim 100 klachten van mensen die geconfronteerd worden met een negatieve BKR-registratie, omdat zij één telefoonrekening te laat betaald hebben. Vaak waren zij niet op de hoogte van deze negatieve BKR-melding.

Ook is er een grote groep die jaren geleden in zee gegaan is met Legio Lease / Dexia. Zij hebben ooit een aandelenleaseproduct gekocht. De beloofde opbrengst werd nooit behaald en de klanten moesten zelfs bijbetalen. Veel consumenten sloten zich aan bij Leaseproces die allerlei procedures tegen Dexia is begonnen. De Dexia-gedupeerden kregen van Leaseproces het advies geen rekeningen meer te betalen. Dat leverden hen allemaal een negatieve BKR-registratie op. En zij kunnen hierdoor heel moeilijk of helemaal niet aan een hypotheek komen. En het juridisch getouwtrek kan nog jarenlang duren.

Pascal Roozendaal is zo’n Dexia-gedupeerde. Hij kan bij geen enkele bank een hypotheek krijgen. Hij zegt: “Ik voel mij dubbel gepakt.” Dexia piekert er niet over om mensen te verwijderen uit het BKR-register. Een woordvoerder schrijft: “Wanneer klanten niet aan hun verplichtingen voldoen, krijgen ze van Dexia minimaal 3 herinneringen en worden ze expliciet gewaarschuwd voor een BKR-registratie en de gevolgen daarvan. Als dan nog niet is betaald, is de bank verplicht dit te melden bij BKR.”

De directeur van het Bureau Krediet Registratie, Peter van den Bosch zegt dat alle bedrijven - die bij het BKR zijn aangesloten verplicht zijn een achterstandscodering weg te halen als de rekening betaald is. Daarna gaat  de bewaartermijn van vijf jaar in. Hij zegt: “We kunnen geen uitzonderingspositie maken voor bijvoorbeeld Dexia-klanten. Wij registreren de feiten. In het Centraal Krediet Informatiesysteem worden geen bedragen vastgelegd. De consument weet zelf uitstekend over welk bedrag het gaat. En de kans dat je geen hypotheek krijgt, omdat je voor een paar tientjes achterstallig bent geweest, is niet zo heel groot.”

Uit de verhalen van de klagers die zich bij Kassa hebben gemeld blijkt dat dit niet het geval is. Zelfs voor een paar tientjes worden mensen geregistreerd. Joost Mengerink van Registratievrij bevestigt dit. Hij probeert - tegen betaling - negatieve BKR-registraties weg te krijgen. Ook hij kent legio voorbeelden van mensen die geen hypotheek kunnen krijgen vanwege één kleine betalingsachterstand. “Banken kijken niet hoe de achterstand is ontstaan en of het nu gaat om een bedrag van 25 of 25.000 euro. Als je een negatieve BKR-registratie hebt, betekent dat voor veel kredietverstrekkers een NEE.”   

De vier grote telecombedrijven Telfort, KPN, T-Mobile en Vodafone zitten ook met deze klachten in hun maag. KPN schrijft: “We zijn ons ervan bewust dat deze BKR-informatie gebruikt wordt door kredietverstrekkers. Dit kan leiden tot een mismatch waarbij beperkte (en soms al lang opgeloste) schuld bij een telecomaanbieder leidt tot een weigering van een hypotheek. KPN vindt dat vervelend.” De vier telecombedrijven hebben aan het BKR gevraagd om een ondergrens in te stellen voor bepaalde schulden. U kunt hier de volledige reacties lezen van de telecombedrijven ( KPN , Telfort , T-Mobile en Vodafone ).

Kassa heeft ook gebeld met diverse kredietverstrekkers wat hun beleid is ten opzichte van een negatieve BKR-registratie. Aegon, ING, Nationale Nederlanden en de Nationale Hypotheekgarantie (NHG) hebben duidelijk in hun voorwaarden staan dat mensen geen hypotheek krijgen als er sprake is van een negatieve BKR-registratie. U kunt hier de voorwaarden van de banken lezen: (voorwaarden ING en Nationale Nederlanden, Aegon en NHG )

De Rabobank zegt niet automatisch nee tegen mensen met een negatieve BKR-registratie. Zij kijken naar de omstandigheden van de betreffende klant. Dus wanneer is een BKR-notering ontstaan (hoe lang is dat geleden), wat was de reden voor de BKR-notering etc. Dat betekent dat de Rabobank niet op voorhand iemand met een BKR-notering geen hypotheek verstrekt.

ABN Amro zou ongeveer hetzelfde beleid voeren. Toch heeft de bank de hypotheekaanvraag van twee Kassa-klagers onmiddellijk afgewezen. Marcel Zuidam, directeur hypotheken bij ABN Amro is zo sportief om dat in de uitzending toe te geven. “Er is iets fout gegaan. Hier bied ik mijn excuses voor aan. We kijken normaal gesproken naar de kredietwaardigheid van de klant. We wijzen mensen met een kleine achterstand vanwege Dexia niet automatisch af."

Maar er gaat nog wel vaker iets mis in het BKR-registratiesysteem. Monique Doomernik kan daarover meepraten. Zij wilde een hypotheek afsluiten, maar kreeg meteen een afwijzing. Ze had volgens het overzicht van het BKR drie mobiele abonnementen, waarvan ze er twee maandenlang niet betaald had. Doomernik wist van niets. De twee niet betaalde telefoonabonnementen waren niet van haar. Dat was een foutje: een persoonsverwisseling! Ze heeft hemel en aarde moeten bewegen om de fout te laten herstellen. “Ik ben van beroep juriste en ik heb wekenlang gebeld en brieven geschreven. Het is ongelooflijk dat dit mogelijk is. Zij maken een fout, waar ik niets aan kan doen, maar ik krijg vervolgens geen hypotheek.”

Volgens Joost Mengerink van Registratievrij ontstaan dit soort fouten doordat het BKR-systeem is verouderd. “Ze registreren mensen alleen op voorletter, achternaam, adres en geboortedatum. En als er mensen zijn met dezelfde naam en geboortedatum kunnen er openstaande rekeningen aan jouw naam gekoppeld worden.”

De directeur van het BKR, Peter van den Bosch, betreurt deze fout. “Dit is heel vervelend. Wij pleiten al jaren voor het gebruik van het unieke burgerservicenummer, zodat dit soort persoonsverwisselingen niet meer kunnen voorkomen. De overheid is terughoudend geweest met het vrijgeven van dit burgerservicenummer. We zijn hier al langer over in gesprek met de minister van justitie. Er is nu een wetsontwerp in de maak, zodat mensen voortaan aan de hand van hun burgerservicenummer geregistreerd worden.

Het VVD Tweede kamerlid Frans Weekers is met stomheid geslagen na alle verhalen. Hij zegt: “Het registratiesysteem van BKR heeft een aantal tekortkomingen. Mensen moeten niet met een stempel blijven rondlopen. Verder moet de manier van registreren moderniseren. Voer snel het burgerservicenummer in, zodat er geen sprake meer kan zijn van persoonsverwisselingen. Dexia-gedupeerden moeten een aantekening krijgen dat er sprake is van een bijzondere situatie, zodat kredietverstrekkers weten wat er aan de hand is. Verder moeten banken niet rigide omgaan met een negatieve BKR-registratie. Ze moeten hun boerenverstand gebruiken.”

Weekers gaat de minister van Financiën en de Nederlandse Vereniging van Banken hierop aanspreken. “Ik ga graag politieke druk uitoefenen om het systeem te veranderen. Het BKR is in het leven geroepen om mensen geen krediet te geven, die daardoor in de financiële problemen komen. Het is niet de bedoeling dat zij in de problemen komen door dit registratiesysteem.”

Lees hier (bijlage Word) de kamervragen die Frans Weekers heeft gesteld.