Fraude en onderbetaling in champignonteelt

In de champignonteelt is veel fraude en "op grote schaal'' onderbetaling van personeel ontdekt. Dat meldt de Arbeidsinspectie dinsdag op basis van onderzoek bij 98 van de ongeveer 250 champignonbedrijven in Nederland. Er is voor ruim 1,5 miljoen euro aan boetes en naheffingen opgelegd wegens illegale arbeid, het niet-betalen van belastingen en premies.

Uit het onderzoek blijkt dat bijna de helft van de buitenlandse krachten - veelal Polen en Bulgaren - wordt onderbetaald door de gecontroleerde champignontelers. Bovendien had meer dan een kwart van de bedrijven illegaal vreemdelingen in dienst. Ook wordt een op de tien bedrijven verdacht van belastingontduiking.

Inspecteurs spreken van veel wantoestanden. Zo zagen ze dat buitenlands personeel een veel lager nettoloon kreeg uitbetaald dan afgesproken, omdat de champignonteler grote bedragen inhield voor huisvesting, eten en opleiding. Ook werden de werknemers voor hoogstens 38 uur per week betaald, terwijl ze vaak langere werkweken maakten. Als er werd geklaagd, legden sommige werkgevers een boete op van 250 euro. Maar klagen doen of durven veel van de Oost-Europeanen niet, omdat het lage nettoloon van 4 of 5 euro per uur dat ze hier verdienen nog altijd meer is dan dat ze in eigen land zouden krijgen. Hierdoor is het lastig om onderbetaling aan te pakken volgens een woordvoerster van de Arbeidsinspectie. Er lopen volgens haar vier strafzaken tegen grotere champignontelers.

De Arbeidsinspectie heeft bij de controles in totaal 120 buitenlandse werknemers aangetroffen, waarvoor de werkgever niet de vereiste werkvergunning had. Bij elkaar is daarvoor een kleine 800.000 euro aan boetes opgelegd. De Belastingdienst is bij elf bedrijven een boekenonderzoek begonnen. Dit heeft tot nu toe geleid tot ruim 650.000 euro aan naheffingen en 120.000 euro aan boetes.

De landelijke vakgroep paddenstoelen van de Land- en Tuinbouworganisatie LTO veroordeelde dinsdag in een reactie de wantoestanden in de champignonteelt. LTO zit volgens een zegsman al langere tijd met de Arbeidsinspectie en het ministerie van Sociale Zaken om de tafel om dit soort ,,oneerlijke concurrentie met degenen die wel netjes al hun verplichtingen nakomen'' hard aan te pakken. ,,Maar tot nu toe zonder echte resultaten'', constateert een woordvoerder. ,,Het is een taak van de overheid om de eerbiedwaardige champignontelers te beschermen.'' LTO gaat er bij de overheid om aandringen het probleem ook in Europees verband prominenter op de agenda te zetten.