Eten is een aangeboren instinct

Volgens de hoogleraar voedingsleer is eten een eerste basisbehoefte. “Eten is een aangeboren instinct. Mensen proberen zoveel mogelijk calorieën naar binnen te werken die worden als vet opgeslagen voor slechte tijden als er bijvoorbeeld een hongersnood komt. Deze oerdrift om te eten is sterker dan onze voortplantingsdrift. Alleen hoeven we in het Westen geen hongersnoden meer te overleven. Helaas heeft ons DNA dat niet door. Het zit nog in onze genen om al die reserves op te slaan.”

In het boek van Katan staat dat meer mensen blijvend afkicken van hun heroïneverslaving dan dat ze op hun streefgewicht blijven. Hij zegt: “Je moet elke dag eten ook als je wilt afvallen. En eten is overal te koop en kost weinig. Je hoeft niet te stelen om 1000 kilocalorieën extra naar binnen te werken. En diëten moet je alleen doen. Mensen die afkicken van hun heroïneverslaving krijgen veel meer begeleiding dan mensen die afvallen. Daarom blijft slechts 10% tot 20% van de mensen die afvallen, blijvend op hun streefgewicht.”

Ook diëtiste Léontine van Meggelen weet waarom zoveel mensen last hebben van het jojo-effect. “We proberen snel af te vallen met een streng dieet, dus door weinig calorieën in te nemen. Dan zijn we op ons streefgewicht en denken: klaar! En we gaan weer eten op de oude manier. Zo’n streng dieet is niet vol te houden tot je 100ste. En al die shakes en pillen zorgen niet voor een gedragsverandering van je leefstijl. Je moet dus een eetpatroon zoeken, dat past bij je leefstijl en wat je de rest van je leven kunt volhouden, anders werkt het niet!” Volgens de sportdiëtiste is lijnen niet lijden. “Alleen als je een crashdieet volgt. Niemand houdt het vol om zijn hele leven geen koolhydraten of een stukje chocolade te eten. Als ik mensen begeleid zijn ze vaak verbaasd hoeveel ze mogen eten. Bij diëten denken ze vaak: ik mag niets meer. Dat is niet zo. Je moet uitzoeken wat bij je past.”

Daarnaast moeten mensen ook opletten dat ze minder gaan bewegen en minder calorieën nodig hebben als ze ouder worden. Veel vrouwen klagen dat ze na de overgang dikker worden en moeilijker afvallen. Léontine van Meggelen: “Je lichaam verandert na de overgang. Hoe jonger je bent, des te meer energie heb je nodig. Uit onderzoek blijkt dat vrouwen in de overgang minder actief zijn. De kinderen zijn vaak het huis uit en je hoeft er niet de hele dag achteraan te rennen. Je krijgt dus minder beweging in de overgang. Dus als deze vrouwen willen afvallen, zullen ze 1 uur per dag (5 dagen in de week) moeten bewegen.