Energielabels op huishoudelijke apparaten

In Nederland zijn huishoudelijke apparaten sinds 1995 voorzien van een energielabel op basis van een Europese richtlijn. Deze labels geven de consument informatie over het energieverbruik van bijvoorbeeld koelkasten, vriezers, wasmachines en vaatwasmachines.

De labels variëren van A t/m G., waarbij het A-label aangeeft welk apparaat het meest energiezuinig is, en G welke het minst zuinig is. Zie ook www.energielabel.nl

Vaststelling van de normen heeft destijds plaatsgevonden door te kijken wat het gemiddelde energieverbruik van een bepaald apparaat was. Een apparaat dat zo’n gemiddeld verbruik had, kreeg een C-label. Zuinigere apparaten kregen een A- of B-, en minder zuinige apparaten kregen een D t/m een G-label.

En dat heeft gewerkt, want het merendeel van de huishoudelijke apparaten heeft een A-label. Ondertussen zijn er zelfs voor koelkasten extra categorieën ingesteld. Zo zijn er koelkasten met een A+ - en zelfs met een A++-label.

De normen die destijds zijn vastgesteld gelden nog steeds. Maar het label zegt een consument niet zoveel meer. Daarnaast is voor fabrikanten de prikkel verdwenen om efficiënter te gaan produceren.

Minister Maria van der Hoeven, minister van Economische Zaken, is verantwoordelijk voor de energielabels op huishoudelijke apparaten, en zij vertelt in Kassa dat de normen ook aangescherpt gaan worden. Dat zal gebeuren op Europees niveau en wel in de eco-design richtlijn. Deze richtlijn zal naar verwachting in 2009, 2010 in werking treeden en regels bevatten voor het milieuvriendelijk produceren van goederen. In deze richtlijn zal er tevens een nieuw label-syteem worden geïntroduceerd.

Op welke wijze de labeling plaats gaat vinden kan de minister nog niet zeggen. Wel geeft zij aan dat in ieder geval gekozen zal worden voor een dynamisch systeem, dus één waarbij de normen periodiek worden aangepast.

Er zijn verschillende manieren waarop een labeling systeem ingericht kan worden; uiteraard kan dat op dezelfde manier als in 1995 is gebeurd. Het  uitgangspunt is het energieverbruik van gemiddelde apparaten. Veel uitdagender is het Japanse systeem. Het meest energiezuinige apparaat wordt de norm voor de rest van de markt en fabrikanten moeten zorgen dat deze norm binnen een vastgestelde periode wordt gehaald.

De St. Natuur en Milieu is voorstander van het stellen van minimumnormen in de wet; een apparaat dat niet voldoet aan de minimale energienormen mag niet meer verkocht worden. Daarmee worden de slechtste apparaten uit de markt geweerd.

Niet alleen consumenten hebben behoefte aan scherpere normen; hetzelfde geldt voor de Europese en Nederlandse witgoedsector. Een voorbeeld is de winkelketen BCC, die samen met o.a. de Stichting Natuur en Milieu en Milieu Centraal het groene stekkerlogo heeft ontwikkeld. De meest energiezuinige apparaten krijgen een dergelijke sticker; zodat de keuze voor een milieuvriendelijk apparaat vergemakkelijkt wordt. Tevens vermeldt BCC op haar apparaten wat het jaarverbruik aan energie in euro's per jaar is. Zie www.groenestekker.nl

St. Natuur en Milieu biedt via de website www.top10.hier.nu informatie over energiezuinige apparaten. Deze site geeft ook een overzicht van energiezuinige tv’s en computers. Vreemd genoeg geldt voor deze apparaten (nog) geen energielabel-verplichting.