Eigen bijdrage GGZ strop voor dementerenden

Vanaf 1 januari 2012 moet iedereen die gebruik maakt van tweedelijns geestelijke gezondheidszorg per jaar een eigen bijdrage van €200 betalen. Uit onderzoek van het Landelijk Platform GGz blijkt dat meer dan de helft van de psychiatrische patiënten een behandeling stopt of weigert vanwege deze kosten met alle gevolgen van dien.

Mia Moelker en haar jong-dementerende man Sjef moeten voortaan per jaar €200 eigen bijdrage betalen voor de psychische hulp van het Riagg. Voor hen is €200 een groot bedrag. Haar echtgenoot werd op zijn 52e naar huis gestuurd, omdat hij niet meer kon werken. Jarenlang is onderzocht wat hij precies mankeerde. Dik vier jaar later werd de diagnose vastgesteld: dementie aan de frontale kwab. Sjef is 100% afgekeurd en ontvangt een IVA-uitkering (Inkomensvoorziening Volledig en duurzaam Arbeidsongeschikten voor volledig arbeidsongeschikten met weinig kans op herstel). Sjef was kostwinnaar, dus hun inkomen is flink geslonken. Naast de €200 eigen bijdrage aan de GGZ betalen ze ieder jaar ook €220 per persoon voor het verplichte eigen risico van de ziektekostenverzekering. Door de medicijnen die Sjef gebruikt, zijn ze dat bedrag ieder jaar automatisch kwijt. "We hebben een bepaald inkomen en de zorgkosten stijgen ieder jaar. Ik kan het niet meer betalen, dus dan zijn we genoodzaakt met het Riagg te stoppen. Terwijl wij die hulp heel hard nodig hebben", zegt Mia Moelker.

Deze psychische ondersteuning is onontbeerlijk voor Sjef en mantelzorger Mia Moelker. Neuropsycholoog Marjolein de Vugt, verbonden aan Alzheimercentrum Limburg, doet onderzoek naar de psychosociale impact van dementie op jong-dementerenden. Nederland telt 250.000 mensen met dementie en 12.000 van hen zijn jong-dementerend. 70% van de mensen met dementie woont thuis en zij worden verzorgd door zo'n 300.000 mantelzorgers (vaak familie of vrienden). "Er is geen behandeling om deze hersenziekte te genezen. Wat veel mensen niet weten is dat bij dementie ook allerlei gedragsveranderingen horen: soms agressief gedrag, mensen reageren angstig, apathisch of somber. Dat zijn moeilijke gevoelens om mee om te gaan. Daarnaast zijn mantelzorgers een kwetsbare groep, die kunnen vastlopen als ze geen psychologische hulp krijgen. Uit onderzoek blijkt dat één op de drie mantelzorgers de zorg langer volhoudt als ze psychologische begeleiding krijgen. De GGZ biedt hen deze belangrijke ondersteuning: hoe om te gaan met de ziekte van hun partner. Hoe kun je de gedragsproblematiek als agressie of somberheid verminderen? Wat kun je wel en niet doen? Hoe moet je reageren? Door deze psychische begeleiding kun je het verloop van het ziekteproces gunstig beïnvloeden. Je stopt dementie niet, maar als de onrust bij een patiënt afneemt, stel je de opname in een verpleeghuis met anderhalf jaar uit."

De Vugt vindt de invoering van de eigen bijdrage een onzinnige en schadelijke bezuiniging. "De overheid bespaart €200 per jaar, maar als mensen geen psychische hulp inschakelen – omdat ze het niet kunnen betalen – kun je een escalatie krijgen in de thuissituatie. Patiënten en mantelzorgers raken overbelast. Je wilt niet dat mensen de hulp die ze hard nodig hebben, mijden vanwege de kosten. Je wilt niet dat mensen een dure crisisinterventie nodig hebben of eerder naar een verpleeghuis moeten. Eén dag verpleeghuis kost €235 per dag! Dus dan is de minister veel duurder uit."

De neuropsycholoog pleit voor het afschaffen van de eigen bijdrage voor dementerenden. "Deze groep is ongeneeslijk ziek. Ze hebben de hulp van de GGZ hard nodig. Zo kunnen zij hun ziekte beter hanteren en kunnen zij langer zelfstandig blijven wonen. Dat scheelt veel geld. Het gaat maar om een kleine, overzichtelijke groep mensen, dus daar zou minister Schippers van Volksgezondheid best een uitzondering voor kunnen maken." Ook belangenbehartiger Alzheimer Nederland heeft al eerder de noodklok geluid over de invoering van de eigen bijdrage in de GGZ: " Penny wise, pound foolish. Een vroegtijdige signalering van dementie bespaart juist 200 miljoen euro." Via deze link vindt u meer cijfers en feiten over dementie.

Het Landelijk Platform GGz is een actie gestart tegen de eigen bijdrage. Voor sommige patiënten is deze financiële drempel te hoog, zodat zij geen aanspraak meer kunnen maken op zorg die voor hen noodzakelijk is. Naast de €200 eigen bijdrage voor psychische hulp moeten mensen die opgenomen worden in een instelling voor geestelijke gezondheidszorg maandelijks een eigen bijdrage van €145 betalen. Deze kosten schrikken veel patiënten af, die vaak moeten rondkomen van een minimuminkomen.

Patiënten met een psychiatrische aandoening wordt door de eigen bijdrage de toegang belemmerd tot noodzakelijke zorg, terwijl dit voor patiënten met een lichamelijke aandoening niet geldt. Dit onderscheid is onterecht en dus discriminerend, vindt het Landelijk Platform GGz. U kunt uw ervaringen melden op deze link . Het LPGGz is een kort geding tegen de invoering van de eigen bijdrage tweedelijns GGZ gestart. Hiervoor zoeken zij nog patiënten die met hun behandeling stoppen, omdat zij deze niet kunnen betalen. Als u wilt meewerken, kunt u contact opnemen met: meldjezorg@platformggz.nl

Minister Schippers van Volksgezondheid heeft in een kamerbrief   toegezegd dat er een uitzondering gemaakt kan worden voor bepaalde kwetsbare groepen. Onbekend is wie dat zijn, daarover is Schippers in gesprek met de sector. Verder laat de minister onderzoeken wat de gevolgen zijn als mensen zich niet meer laten behandelen, omdat ze een eigen bijdrage moeten betalen. In september van dit jaar worden de resultaten van het onderzoek verwacht. Kassa heeft aan alle politieke partijen gevraagd of zij een uitzondering willen maken voor dementerenden. Helaas is er geen Kamermeerderheid: alleen de PvdA, SP, GroenLinks en de Partij voor de Dieren willen de verplichte eigen bijdrage van €200 voor dementerenden afschaffen. Hierbij de uitgebreide reactie van de regeringspartijen VVD en CDA , die vóór de eigen bijdrage zijn.