Een bittere pit

Zowel Gert-Jan als Stefan eten regelmatig pijnboompitten. Tot ze op een dag de verkeerde treffen...

Gert-Jan eet een kant-en-klare salade waar de pijnboompitten in verwerkt zijn en Stefan maakt zelf een salade met pijnboompitten. Het eten smaakt goed, maar een dag later weten ze niet wat hun overkomt.

Bij elke slok, en bij elke hap ervaren ze ineens een zeer metalige, bittere smaak. Gert-Jan vergelijkt de smaak met dat van een paracetamol, die langzaam oplost in je mond. Nog even hopen ze dat het snel over zal gaan, maar niets is minder waar. Gert-Jan heeft uiteindelijk zes dagen onafgebroken last van de smaakstoornis. Stefan maar liefst anderhalve week. Omdat elke hap of slok afkeer oproept, vallen beiden een paar kilo’s af.

Op internet is meer informatie te vinden. De smaak wordt veroorzaakt door het eten van pijnboompitten. Gert-Jan vindt honderden lotgenoten. In alle gevallen beschrijft men een metalige smaak die een tot twee dagen na het eten van de pitten komt opzetten en lang aanhoud. Alleen: niemand weet waar de smaak vandaan komt… Wel wordt duidelijk dat het eten van pijnboompitten een wilde gok is. Eén merk geeft de ene keer wél een bittere smaak en de andere keer weer niet. Zo kan iemand die al jaren zonder problemen pijnboompitten eet, toch ineens last krijgen.

Bitter: spuug je het uit

Kees de Graaf is hoogleraar Smaak aan de Wageningen Universiteit. Volgens hem betekent de bittere smaak niet veel goeds. De biologische functie van proeven is dat de mond ‘herkent’ of je iets door moet slikken of niet. Is het zoet: dan slik je door, is het bitter: dan spuug je het uit. We accepteren licht bittere smaken zoals koffie en witlof, maar extreme bitterheid wordt toch vaak veroorzaakt door een giftige stof. Ook het feit dat de smaak pas een dag later komt opzetten is vreemd. De hoogleraar vindt het dus hoog tijd voor een onderzoek.

Gert-Jan belt met de klantenservice van de supermarkt waar hij de pitten heeft gekocht. Zij melden dat de Voedsel- en Warenautoriteit, de VWA, onderzoek heeft gedaan naar de pitten. Uit dat onderzoek zou blijken dat het wel vervelend is om pitten met een bittere nasmaak te eten, maar niet gevaarlijk.

De VWA bevestigt dat er in het verleden onderzoek is gedaan door het Antigifcentrum in Brussel. Zij zouden uitvoerig onderzoek hebben gedaan. Volgens de VWA hebben de Belgische onderzoekers getest op de aanwezigheid van zware metalen en chemische stoffen, maar er is niets aangetroffen. Daarnaast meldt de VWA dat hetzelfde onderzoek onlangs nog een keer is uitgevoerd door de Franse collega’s. Ook zij hebben niets kunnen vinden. Volgens de VWA bevestigt dit hun stelling: het eten van de pitten is veilig.

Maar, als we de Belgische onderzoekers opzoeken, krijgen we het tegenovergestelde te horen! Zij vinden dat de VWA onterecht concludeert dat de pitten ongevaarlijk zijn. Als je dat wil aantonen moet je het veel groter aanpakken, zoals met het testen van medicatie. Het Belgische onderzoek blijkt tien jaar geleden op kleine schaal te zijn uitgevoerd, nota bene door een student en de resultaten waren minimaal. En dan is er nog het Franse onderzoek waar de VWA naar verwijst, bij navraag van Kassa blijkt dat nog niet meer te zijn dan een mailtje.

We gaan terug naar de VWA. Hoe weten ze nou zo zeker dat het toch veilig is om de pitten te eten? De VWA blijkt zich ook te beroepen op reacties van verschillende mensen op het internet. Een paar fora dus… Maar ondanks een duidelijk gebrek aan concrete informatie, ziet de VWA toch geen reden tot nader onderzoek. Ze blijven bij hun standpunt: het eten van pijnboompitten die een bittere smaak veroorzaken, is veilig. Voor Gert-Jan en Stefan onbegrijpelijk. Want een stofje, dat een dag na het eten, ineens een intens bittere smaak veroorzaakt en vervolgens een week lang aan je smaakpapillen blijft plakken: dat kan toch niet gezond zijn…

Inmiddels heeft de Albert Hein de pijnboompitten van het merk Euroshopper uit de schappen gehaald vanwege de bittere smaak. Daarnaast is de Wageningen Universiteit inmiddels in gesprek met het Antigifcentrum in Brussel om dan maar op eigen initiatief onderzoek te gaan doen naar deze pitten.

U bent in ieder geval gewaarschuwd.