Detoxen met een sapkuur: wondermiddel of onzin?

De lente is aangebroken en de zomer staat voor de deur. Dat betekent dat veel mensen weer volop met hun lichaam bezig zijn. Sporten, gezonder eten en het lichaam ‘reinigen’ om de overtollige winterkilo’s gedag te zeggen. Een manier hiervoor dat steeds meer aan populariteit wint, is een paar dagen sapvasten, oftewel detoxen: het lichaam ontgiften van afvalstoffen. Zo beweren bedrijven die zo’n kuur aanbieden dat je je lichaam reset, ontgift, dat je haar, huid en nagels er beter van worden. Én dat je afvalt en ontstekingen tegengaat. Maar maakt zo’n sap kuur wel alle beloftes waar?

Populair
Bedrijven die handelen in sappen schieten als paddenstoelen uit de grond. Wat lijkt op vooral een trend in de grote steden breidt zich al gauw uit in het hele land. Zo kun je online een scala aan verschillende sapkuren vinden. Eén dag, drie dagen, vijf dagen en zelfs een kuur van zeven dagen kun je online bestellen. Afhankelijk van de duur van de sapdetox tik je algauw zo’n 150 tot 200 euro af voor een vijfdaagse kuur. Deze bedrijven beloven de klant dat het biologische producten zijn die met een slowjuicer bereid worden, dat betekent dat alle vezels van de groente en fruit die in het flesje gaan intact blijven.

Afvallen
Elly Kaldenberg is diëtist en kijkt met argusogen naar deze opkomende trend. Ze vergelijkt een paar dagen op sappen leven dan ook met een crashdieet. “Wat je zult merken als je gaat sapvasten, is dat je BMI verandert omdat je heel weinig calorieën binnenkrijgt op een dag. Je buikomvang neemt af, je plast je helemaal suf van alle vloeistof en krijgt daardoor een platte buik. Je valt binnen no time af omdat je weinig binnenkrijgt. Maar of dit op de lange termijn effect heeft, is nog maar de vraag.”

Ze ziet het dan ook als de zoveelste gezondheidshype. “Men presenteert het als zijne wondermiddel, maar zo werkt het niet. Dan was iedereen er wel mee aan de haal gegaan. Als je een complete reset in je hoofd wil zodat je slechte gewoontes als alcohol, koffie en roken aanpakken, dan kan ik dat wel begrijpen. Dan nog is het wel beetje een rare methode. Er zit namelijk geen kern van waarheid of wetenschap in.”

Gifstoffen?
Herold Metselaar is hepatoloog en heeft zich gespecialiseerd in leverfalen en levertransplantatie. Hij maakt korte metten met het verhaal dat je lichaam veel giftige stoffen met zich meedraagt die de lever niet kan verwerken. “Giftige stoffen zijn van alle tijd. Ons voedsel is nog nooit zo veilig geweest als nu. Daar dragen e-nummers juist aan bij. Deze sapbedrijven liften mee op de gezondheidshype. Het is allemaal bangmakerij want iedereen draagt toxische stoffen met zich mee, dat kun je niet voorkomen. Doen ze kwaad? Nee, niet als je normaal leeft en een normaal voedingspatroon hebt.”

Proefpersonen
Ashkan Mortepazour, Peggy Bout en Pleuni Bleijenberg namen de proef op de som en deden ieder een vijfdaagse sap kuur van de bedrijven The Juice Brothers, The Coldpressed Juicery en van Juizs. Mortezapour hield het na drie dagen voor gezien, maar realiseerde zich wel dat hij een erg ongezonde levensstijl heeft en dat hij die drastisch moet omgooien. Bout hield de vijf dagen vol, maar vond de sappen vies en zou niet nog een keer willen doen. Blijenberg heeft vijf dagen lang gevlogd en had er zichtbaar de meeste moeite mee. Ze was dan ook heel erg blij om na vijf dagen eindelijk weer een kop koffie te drinken. Haar vlogs kun je hier terugkijken.

Reacties sapbedrijven
Volgens Nathalie Streng, eigenaar van The Coldpressed Juicery, zijn ze zich ervan bewust dat de term ‘detox’ enige verwarring teweeg kan brengen. “Detox betekent voor ons niets anders dan het tijdelijk vasten. Onze sap kuren zijn populair onder een grote groep mensen. Over het algemeen zijn klanten erg enthousiast over het product en de resultaten.”

Ook Guus Benning van The Juice Brothers merkt dat klanten over het algemeen zeer enthousiast zijn: “Onze klanten vertellen zich bewuster te zijn geworden van voeding en gezondheid. Ook hebben zij een groter gevoel van welzijn en meer energie gekregen. Bovenal heeft de kuur gezorgd voor een ‘mentale’ boost om gezonder te gaan leven. En daar gaat het bij ons om. Wij beloven niet dat het je lichaam reinigt en ontgift, dat is voor iedereen persoonlijk.”

Sylvia van Alphen van Juizs betreurt dat vlogster Pleini minder goede ervaringen heeft gehad met de sap kuur. “Wij bieden een online coaching programma dat ondersteuning biedt voor een zo goed mogelijk resultaat. Want dat vinden wij erg belangrijk voor onze klanten.”

Potentieel gevaarlijk
Coachingprogramma of niet, voor Metselaar is het een absolute afrader om een sapkuur te volgen. “Twee dagen kan geen kwaad, maar na twee dagen mist je lichaam essentiële voedingsstoffen die je met een sapkuur van alleen groente- en fruitsappen niet binnenkrijgt. En hoe langer je je lichaam ervan weerhoudt hoe kwetsbaarder je wordt. Als je ook nog eens een ziekte hebt, zoals de ziekte van Crohn, kan het zelfs potentieel gevaarlijk zijn. Raadpleeg daarom altijd een arts voordat je hieraan begint.”