De Nationale ombudsman eist calamiteitenplan CAK

Al twee keer besteedde Kassa aandacht aan het CAK, het Centraal Administratie Kantoor dat sinds november 2007 verantwoordelijk is voor het uitvoeren van de AWBZ. Dit omdat de klachten maar bleven binnenstromen over de telefonische onbereikbaarheid en het niet worden teruggebeld, maar vooral over de onbegrijpelijke wirwar aan brieven en onterechte beschikkingen.

Een pakket met klachten werd aangeboden aan staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), Jet Bussemaker, die ons toezegde met ‘maatregelen’ te komen en beloofde dat 'binnen afzienbare tijd' de problemen zouden zijn verholpen. Er zou bovendien een onderzoek plaatsvinden naar het functioneren van het CAK. Meer informatie over deze uitzendingen, of terugkijken

8 december 2007 en  1 maart 2008 .

Maar daar zijn we weer, het is eind september 2008, de klachten stromen nog steeds binnen. En ondanks eerder gedane beloftes, lijkt er niets veranderd. We zijn het zat. De klachten zijn identiek en mensen zitten nu al maandenlang in financiële problemen. “Het is alsof je tegen een betonnen muur praat”, vertelt meneer Jonker, die al vijf maanden probeert door te dringen tot het CAK. Hij ontvangt nog steeds rekeningen van honderden euro’s voor zijn schoonmoeder, terwijl zij al sinds eind maart niet meer in een zorginstelling verblijft. Wat hij ook probeert, het CAK blijft een onneembare vesting.

Alex Brenninkmeijer, de Nationale ombudsman is het volledig met ons eens. Hij maakt zich ernstige zorgen en roept het CAK dringend op om te komen met een plan van aanpak. Dat het CAK te maken heeft met ingewikkelde wetgeving die telkens verandert, is voor hem geen reden om de huidige situatie nog langer te accepteren. “Het mag niet tot gevolg hebben dat ouderen, gehandicapten, langdurig zieken en hun familie de dupe zijn van problemen bij het CAK”, aldus Brenninkmeijer. Hij wil daarom dat er per direct een calamiteitenteam actief voor mensen in financiële nood, noem het "eerste hulp bij CAK-misère".

De wanhoop is groot, bevestigt ook Danielle Poortvliet. Zij beheert de financiële administratie voor een aantal mensen met een verstandelijke handicap en een Wajong-uitkering. Dat er systematische fouten worden gemaakt, blijkt uit de vele schrijnende gevallen onder haar cliënten. “Het gaat mis zodra je achttien wordt en het CAK bij de belastingdienst gegevens opvraagt. Die gegevens zijn er niet en op basis daarvan wordt dús de maximale eigen bijdrage vastgesteld”, vertelt Poortvliet, “maar als je net achttien bent geworden heb je nog geen belastingverleden, dus er kúnnen ook geen gegevens over jou bestaan”. Dat er vervolgens een maximale eigen bijdrage wordt vastgesteld, terwijl een 18-jarige Wajonger daarvoor een veel te laag inkomen heeft, is volgens de beschermingsbewindvoerder geen incident, maar een systematische fout. “Deze persoon is begin dit jaar achttien geworden en krijgt een Wajong-uitkering van € 477,41”, laat Poortvliet ons zien. “Het CAK heeft een maximale bijdrage opgelegd van € 590 per maand. En omdat het CAK de eigen bijdragen mag inhouden op de uitkering van mensen, blijft er niets over om van te leven. “Deze meneer houdt maandelijks 22 cent over en tot overmaat van ramp stuurt het CAK voor de resterende 112 euro, elke maand een nota van 280 euro per maand aan zak en kleedgeld naar mij toe als bewindvoerder, zonder enige rekening te houden met hun eigen regels. Een onzinnige situatie”, zegt ze geërgerd. Maar hoe vaak ze ook protesteert, pas na een maand of negen, wordt de fout rechtgezet.

Terwijl de problemen met het CAK blijven doorzeuren, is er de afgelopen maanden wel tijd en geld beschikbaar gesteld voor een nieuw logo, met als slogan: 'Het CAK, een duidelijke bijdrage' . Hoe leg je uit, aan mensen die al zolang wachten op een oplossing voor hun problemen, dat het CAK een ‘duidelijke bijdrage’ levert en het logo ziet als een ‘investering in het verbeteren van de dienstverlening’?

In een schriftelijke reactie, laat Jet Bussemaker, PvdA-staatssecretaris, ons weten dat het inmiddels al een stuk beter gaat met de afhandeling van brieven en telefoontjes en dat het in maart aangekondigde onderzoek inmiddels bijna is afgerond. “Door Berenschot is onderzoek gedaan naar de afhankelijkheid in de informatieketen, de toerusting van het CAK en de bestuurlijke structuur van het CAK.” De uitkomsten worden nog deze maand verwacht en op basis daarvan “zal VWS maatregelen nemen ter verbetering van het functioneren van het CAK.”

Maar waar wachten we nou eigenlijk op, we weten toch allang wat er mis is? Van Agnes Wolbert, Tweede Kamerlid van de PvdA, willen we dan ook weten wat de consequenties zijn voor de staatssecretaris, die het probleem maar voor zich uit blijft schuiven en zich niet houdt aan beloftes en toezeggingen. Wolbert ergert zich ook aan de voortdurende ellende en de veel te lange doorlooptijden. Haar geduld met het CAK is op, maar degene die verantwoordelijk is voor het beleid, de staatssecretaris, moet wat haar betreft wel de gelegenheid krijgen om op basis van het onderzoek van Berenschot te komen met “stevige maatregelen”, reageert het Kamerlid.

“Wat heb je aan beloftes en maatregelen, als ze niet worden nagekomen”, verzucht Renske Leijten. Ze is Tweede Kamerlid voor de SP en heeft naar aanleiding van de voortdurende klachtenstroom opnieuw Kamervragen gesteld. “Onder aanvoering van de SP is er al meerdere malen gedebatteerd in de Kamer over het slechte functioneren van het CAK, waarbij iedereen het vreselijk vindt wat er gebeurt, en toch gebeurt er niets. “De staatssecretaris is verantwoordelijk voor dit beleid, en dat heeft consequenties”, vindt Leijten. Ondertussen krijgt het CAK steeds meer taken toebedeeld, waardoor binnenkort mogelijk nog meer mensen te maken krijgen met Kafkaiaanse taferelen.

Heeft u een klacht over het CAK? Meldt deze dan bij de Nationale ombudsman. Tijdens kantooruren kunt u bellen met telefoonnummer 0800 – 33 55555 (alleen tijdens kantooruren) en u kunt uw klacht ook melden via de site van de Nationale Ombudsman .