De deurwaarderscam: hoe voorkom je dat je slachtoffer wordt?

De laatste tijd duiken ze steeds vaker op: overtuigende e-mails van zogenaamde gerechtsdeurwaarders die dreigen met beslaglegging als er niet direct wordt betaald. Met officiële logo’s, juridisch taalgebruik en zelfs ogenschijnlijk echte websites weten oplichters hun slachtoffers in paniek te brengen. Deze zogenoemde deurwaarderscam speelt in op angst en onzekerheid, en kan iedereen overkomen, zelfs mensen zonder enige schuld. Hoe herken je zulke nepberichten, en belangrijker nog: hoe voorkom je dat je erin trapt?

Het is eind oktober een onaangenaam begin van de woensdag als Leander Vos zijn laptop opent om zijn mail te checken. Bovenaan staat een mail van een gerechtsdeurwaarder met een dreigende boodschap:

Leander is met stomheid geslagen. Een vordering van ruim 1400 euro? Hij checkt de afzender, gerechtsdeurwaarder Staal Koc uit Nijmegen. De website heeft de uitstraling van een keurig en professioneel kantoor. Hij googelt de naam. Het eerste zoekresultaat is een blog van lawspot.nl, een platform waar je advocaten en juridische hulp kunt vinden. De titel maakt nieuwsgierig:

Is gerechtsdeurwaarder en advocaat Staal Koc echt? Een overzicht van feiten en fabels. Even verderop staat: ‘StaalKoc is een geregistreerde gerechtsdeurwaarder en advocaat, wat betekent dat hij voldoet aan de wettelijke vereisten en vakbekwaamheidseisen die in Nederland gelden.’ En hoewel het er echt staat, is er niks van waar, maar dat weet Leander op dat moment nog niet.

Nu begint de twijfel toe te nemen. Heeft hij dan toch iets over het hoofd gezien? Staat straks de deurwaarder op de stoep, omdat hij iets heeft gemist? Wat wel vreemd is, is dat in de mail niets specifiek wordt vermeld waaruit de schuld bestaat. Leander mailt het kantoor: klopt dit wel? Hij krijgt vrijwel onmiddellijk antwoord. Geen vergissing, de vordering klopt. Maar nog steeds geen uitleg waar die op is gebaseerd. Die volgt een mail later. Hij zou een energiecontract zijn aangegaan dat hij niet binnen de herroepingstermijn heeft opgezegd. En dan weet Leander het zeker, dit is foute boel. Er is geen schuld, er is geen vordering, er is geen deurwaarder. Dit zijn oplichters.

Deze vorm van oplichting valt voor de Fraudehelpdesk in de categorie phishing en is verwant aan de neptelefoontjes, appjes en sms-berichten die je willen doen geloven dat je nog een openstaande schuld bij de Belastingdienst of een flink opgelopen boete bij het CJIB hebt.

Bij deze vorm van oplichting moet je op een link klikken waarna er malware wordt geïnstalleerd op je device en je persoonlijke gegevens achterlaat die vervolgens weer verder door oplichters zoals deze nep-gerechtsdeurwaarders kunnen worden misbruikt. Zo verzamelen ze je e-mailadres en je naam. En dat is al genoeg om je persoonlijk te benaderen en aan het twijfelen te brengen.

Door de dreiging van inbeslagname van je goederen, je auto, je huis én de tikkende klok om actie te ondernemen, wordt de druk maximaal opgevoerd. Zo gaan mensen die helemaal geen schulden hebben, soms toch voor de bijl.

Voor het geoefende oog zijn er in de mail aan Leander al wel aanwijzingen te vinden waarom die niet koosjer is. Allereerst, StaalKoc gerechtsdeurwaarders en advocaten. Dat is een combinatie die in Nederland niet is toegestaan. Gerechtsdeurwaarders dienen per definitie onpartijdig te zijn, advocaten zijn dat per definitie niet. Soms wordt wel de naam van een bestaand kantoor gebruikt, maar staat de e-mail op een andere naam.

Ook de dreiging uit het niets om over te gaan tot inbeslagname binnen een paar dagen via de mail, is niet zoals het in de praktijk gaat, verzekert de Koninklijke Beroepsvereniging van Gerechtsdeurwaarders (KBvG). Een daadwerkelijke inbeslagname is pas het einde van een lang traject waarbij er geprobeerd is met de schuldenaar tot een oplossing te komen. Dat gebeurt niet zomaar en nooit onverwachts, stelt de KBvG.

Een Nederlandse gerechtsdeurwaarder zal je nooit sommeren om geld over te maken op een buitenlands rekeningnummer, zoals bij het voorbeeld van Leander het geval is. En een gerechtsdeurwaarder die niet uitlegt waar de schuld overgaat, is ook niet geloofwaardig.

Maar wie zo’n dreigende mail ontvangt, zou zich – net als Leander – toch rot kunnen schrikken en gaan twijfelen. Het allerbeste advies is volgens zowel KBvG als de Fraudehelpdesk om even rustig de tijd te nemen. Vraag jezelf af, kan dit kloppen? Als iets niet goed voelt, is het dat meestal ook niet.

Ook als het bedrag niet zo groot is als bij Leander, moet je toch even bij jezelf nagaan of het logisch is. Dus niet zomaar dat overzichtelijke bedrag van een paar tientjes overmaken. Daarmee blijft het voor oplichters lonen om dit soort scams te doen. Als duizend mensen elk 30 euro overmaken door niet goed te checken, heeft een oplichter met een simpel mailtje heel gemakkelijk 30.000 euro verdiend. En zal hij deze truc blijven herhalen.

Een simpele manier om na te gaan of de vordering van een echte deurwaarder afkomstig is, is door de naam op te zoeken op de website van de Koninklijke Beroepsvereniging van Gerechtsdeurwaarders. Op deze website waarschuwen ze ook specifiek voor dit soort oplichters.

Voor meer informatie en tips kun je ook terecht op de website van Fraudehelpdesk.

Ben je slachtoffer van oplichting? Meld dit dan hier bij de Fraudehelpdesk op of bel 088-786 7372.