'Boerenbedrog en verkooptrucs in de supermarkt'

In de supermarkt wordt alles uit de kast getrokken om de consument zoveel mogelijk geld te laten uitgeven. Dat leverde vorig jaar een gezamenlijke omzet op van maar liefst €33 miljard. Will Jansen schreef daar een boek over en met hem gaan we kijken hoe supermarkten je verleiden om zoveel mogelijk te kopen.

Waarom koop je altijd meer dan er op je boodschappenlijstje staat? Verkoopexperts weten dat het geen kunst is om een fles mineraalwater te verkopen aan een klant die sowieso een fles water wilde kopen. Als die klant dan ook nog met twee plakken chocolade, een zak chips, twee flessen bier en een kant-en-klaarmaaltijd aan de kassa verschijnt, is hij handig verleid. De experts animeren ons tot de aankoop van dingen door de zintuigen zoveel mogelijk te prikkelen, op de eerste plaats onze oren, neus en ogen.

In veel warenhuizen en supermarkten hoor je muziek. Waarom eigenlijk? Volgens deskundigen gebeurt dat om storend omgevingsgeluid te maskeren, sombere stiltes te vermijden en het humeur van de klant te verbeteren. Dat het natuurlijk vooral een verkoop bevorderende maatregel is, blijkt al uit de cijfers: "70 procent van de aankoopbeslissingen in een traditionele supermarkt wordt op emotionele gronden genomen", zegt Manfred Bruhn, hoogleraar marketing aan de universiteit van Basel. Met muziek kun je dat beinvloeden.

Waarom ruikt het overal waar slappe slierten fabrieksdeeg worden afgebakken, alsof we in de beste bakkerij van de stad staan? Dat komt door een speciale spray waarmee de afdeling bestoven wordt. De geur komt uit de airco, uit buizen of uit een apparaatje dat net een luidspreker lijkt. Deze aantrekkelijke bakkerijgeur maken ze in het laboratorium met schimmels op houtwol. Het kost bijna niets en de klanten zijn er dol op.

We beoordelen levensmiddelen allereerst op hun uiterlijk. Voor de fabrikant is dat een probleem, want veel fabrieksproducten zijn niet bepaald fotogeniek en moeten een handje geholpen worden. Dus bijvoorbeeld verse groenten die glanzend in hun verpakking liggen, visfilets die mat als parels lijken en gehaktballetjes die kersvers van een Argentijnse grill zijn gesprongen. De royaal belegde pizza lijkt door de beste pizzabakker van Napels eigenhandig in de oven geschoven, maar in werkelijk is het een stuk keihard bevroren deeg dat op zijn best aan astronautenvoer doet denken.

- Maak een boodschappenlijstje met hoeveelheden en houd je eraan.

- Zorg voor je eigen muziek en laat je niet door de supermarkt in de stemming brengen.

- Als je niet toevallig voor een groot gezin boodschappen doet, kun je het best een mandje nemen.

- Let goed op de prijzen.

- Verruim je blikveld. Dure A-merken staan vaak daar waar je ze  makkelijk kunt pakken. Boven en onder die zone staan de goedkopere artikelen.

- Geloof niets van wat op de verpakking staat.

- Laat alles wat kant-en-klaar is, staan, want dat is altijd duurder.

- Doe je boodschappen snel.
- Neem gerust de kortste weg door de winkel om je lijstje af te werken. Het boek 'De Supermarktleugen' is geschreven door Jörg Zipprick en Will Jansen en is te koop in de boekhandel.