Internetoplichters bedenken meerdere soorten malafide webshops

Uit een eerdere enquête van Kassa, waarin de kennis onder consumenten over de gevaren van malafide webshops werd gepeild, bleek dat de helft van de consumenten een malafide webwinkel niet herkent. Internetoplichters spelen hierop in door een veelvoud aan soorten valse websites op de markt te brengen. De politie onderscheid vier soorten malafide webwinkels.

Een variant die door internetcriminelen veelvuldig wordt gebruikt zijn de volledig valse websites die korte tijd actief zijn en in die tijd zo snel mogelijk geld willen verdienen. Volgens Gijs van der Linden van het Landelijk Meldpunt Internoplichting (LMIO) zijn deze websites lastig te herkennen, omdat zij aangesloten kunnen zijn bij een keurmerk en in sommige gevallen zelfs zijn ingeschreven bij de KVK. ‘Dat komt vertrouwd over, waardoor consumenten verleid worden een aankoop te doen’, zegt Van der Linden. Wie dieper zoekt komt er echter al snel achter dat de webwinkel zichzelf heeft ingeschreven op een woonadres of flexibele kantoorpanden. ‘Dit zijn bedrijven waar je voor korte tijd een ruimte kunt huren’, legt Van der Linden uit. ‘In sommige gevallen zelfs een virtuele werkplek. Je hoeft daarvoor niet fysiek aanwezig te zijn, maar de fraudeur heeft wel een vestigingsadres die nodig is voor de KVK.’

Opvallend is dat dit soort webwinkels een normaal bankrekeningnummer gebruiken. Dit is onder webshops ongebruikelijk, omdat die normaalgesproken IDEAL of Creditcard als betalingsmogelijkheden hebben. In het geval van fraude word je dan geleid naar de ‘winkelwagen’, waarna je overgaat tot aankoop. Vervolgens wordt aangegeven dat je een mail ontvangt met betaalgegevens. In die mail wordt vervolgens vermeld naar welk rekeningnummer je geld over moet maken.

Een ander bekende variant bij het LMIO is de ‘gespoofde’ website. Dat is een exacte kopie van een bestaande website, zoals BCC. ‘Hier wordt een bestaande naam van de bestaande webwinkel gebruikt met een toevoeging’, zegt Van der Linden. ‘In het geval dat er sprake is van spoofing, wordt veelal een domeinnaam eindigend op .com gebruikt. Een voorbeeld is www.BCC-deals.com.’

Het LMIO vermoedt dat een groep malafide webwinkels vanuit China is opgericht. Fraudeurs kopen massaal vrijgekomen Nederlandse domeinnamen. ‘Dit kan bijvoorbeeld de slager om de hoek zijn, die gestopt is met zijn slagersactiviteiten en geen gebruik meer maakt van zijn domeinnaam.’ Volgens Van der Linden worden aan dergelijke domeinnamen vervolgens een webwinkel gekoppeld, waar artikelen voor onrealistische prijzen worden aangeboden. ‘Wat je heel vaak ziet is dat de producten die verkocht worden niet in overeenstemming zijn met de domeinnaam.’

Er is nog een vierde soort website die het gevoel geeft dat iemand is opgelicht, maar dat in juridische zin niet is. Dit kan het geval zijn als een webwinkel zijn bedrijfsvoering niet op orde heeft, maar aangenomen bestellingen niet levert. ‘Dat is niet per definitie strafbaar’, legt Van der Linden uit. In dergelijke gevallen wordt er gesproken over wanprestatie, omdat er sprake is van een overeenkomst tussen twee partijen en één daarvan de afspraak niet nakomt. In dat geval moet de benadeelde consument zich wenden tot een civiele rechter.