Allergie voor gelnagellak: Is HEMA-vrije gelnagellak een veilig alternatief?

Gelnagellak is nagellak die je uithardt onder een UV-lamp. Het is reuze populair, maar aan deze mooie nagels zit een schaduwkant. Een jaar geleden onthulden wij de gevaren van een acrylaatallergie door deze nagellak. Maar door alle negatieve aandacht zijn producten van nagellak nu varianten aan het ontwikkelen die naar eigen zeggen “veiliger” zouden zijn. Maar is dit wel zo?

Meer dan een jaar geleden waarschuwden medisch specialisten in Kassa voor de mogelijke risico’s van gelnagellak. Zij zagen steeds meer patiënten met een acrylaatallergie door gelnagellak. Mensen krijgen dan allergische reacties, die zich onder anderen uitten in pijnlijke nagels en vingertoppen, jeuk, eczeem en loslating van de nagel.

Die allergie wordt veroorzaakt door zogeheten acrylaten. Er zijn een heleboel soorten acrylaten, maar de meest berucht zijn HEMA en Di-HEMA (niet te verwarren met de gelijknamige winkelketen). Die zijn nodig om de nagellak onder een uv-lamp te laten uitharden. Als het nog niet is uitgehard kunnen die kleine acrylaatdeeltjes makkelijk je huid binnendringen. Je immuunsysteem kan ze dan onterecht als vijand gaan zien en daarop reageren. Dan ontwikkel je een allergie.

En zo’n allergie kan grote gevolgen hebben. Want die acrylaten zitten in veel medische hulpmiddelen. Zoals botcementen of lijm voor het vastzetten van kunstheupen, kunstknieën of verbrijzelde botten. Ook zit het in tandvullingen, kronen, kunstgebitten, insulinemeters, hoortoestellen, contactlenzen en ga zo maar door.

En ook in het dagelijks leven kan een acrylaatallergie lastig zijn. Kassa ontving berichten van mensen met een acrylaatallergie die last krijgen van verschillende soorten cosmetica, shampoo, zonnebrand, maandverband en tampons, brillenpoten en zelfs kledingstukken waar synthetische stoffen met acryl in zitten.

Door alle horrorverhalen hebben die bekendste acrylaten HEMA en Di-HEMA een slechte naam gekregen. Maar verkopers van gelnagellak hebben nu iets nieuws ontwikkeld: HEMA-vrije gelnagellak. Met mooie beloftes, ze zouden namelijk veiligere acrylaten gebruiken waardoor er geen of minder kans op een allergie zou zijn.

Maar met die beloftes zijn medisch specialisten het niet eens. Dermatoloog-allergoloog Thomas Rustemeyer van het Amsterdam UMC stelt in de uitzending van Kassa dat ze namelijk nog steeds een toename te zien van het aantal mensen met een acrylaatallergie: “We zagen tot kortgeleden met name HEMA [als acrylaat]. Dat wijst erop dat de industrie nu andere stoffen gebruikt. En we zien nu al mensen verschijnen die ook hiervoor allergisch zijn geworden.”

Er worden nu andere acrylaten in HEMA-vrije gelnagellak gebruikt. Maar hier kun je volgens onder anderen dermatoloog Thomas Rustemeyer ook een allergie voor krijgen.

Kassa neemt 20 potjes HEMA-vrije gelnagellak en BIAB, dat is een nagelverstevigende gellak, onder de loep. En wat blijkt: in bijna alle potjes zitten acrylaten waar je deze allergie voor kunt krijgen. En dat zijn volgens Rustemeyer juist de acrylaten die in de medische wereld veel gebruikt worden. Bijvoorbeeld isobornyl methacrylaat. “Dat kenden wij alleen uit producten die bij mensen die aan diabetes lijden gebruikt worden. En als je aan diabetes lijdt dan heb je weinig keuze, dan heb je ben je afhankelijk van die insuline. Maar als je door je nagels allergisch geworden voor de lijm die je nodig hebt om deze apparaten op je lijf te plakken… dat is dan echt bitter en gemeen”, aldus de dermatoloog.

Fabrikanten van gelnagellak benadrukken vaak dat consumenten de gebruiksaanwijzingen goed moeten opvolgen. Als je de lak niet in aanraking laat komen met je huid en je de juiste lamp gebruikt, waardoor de lak goed uithardt, dan zou de kans op een allergie bijna nihil zijn. Maar volgens chemicus-dermatoloog Folkert Blok kun je dit niet zo stellen. Blok: “Als het uitgehard is komen er nog steeds acrylaten uit. Wetenschappelijke metingen geven aan dat 0,1 tot 0,5 procent uitdampt na 72 uur van het zetten van de nagel.” In die tijd kunnen er acrylaten vrijkomen die zo’n allergische reactie veroorzaken.

Volgens de dermatoloog krijgen mensen niet alleen bij de nagels klachten, maar juist ook bij hun ogen of in hun nek. Dat zijn namelijk plekken die ze veel met hun handen aanraken. Daarnaast ziet Blok zelfs situaties waarbij kinderen een allergie krijgen door de gelnagellak van hun moeder.

Naast HEMA-vrije gelnagellak worden er ook talloze andere nagelproducten ontwikkeld die zeggen veiliger te zijn. Een daarvan zijn nagelstickers, ook wel nail wraps genoemd. Dit is gelnagellak die half is uitgehard, waardoor je het als sticker op de nagel kunt plakken. Onder een UV-lamp hard je ze vervolgens volledig uit.

Thomas Rustemeyer onderzoekt de stickers voor Kassa. Helaas is ook dit product volgens de dermatoloog niet 100 procent risicovrij. Aan de onderkant, die plakkerig is, zitten namelijk ook die acrylaten waar je een allergie voor kunt krijgen. Terwijl je die onderkant wel aanraakt als je de sticker van het vel afhaalt en op je nagel plakt. “Die moet je niet aanraken. Die mag niet tegen je huid komen. En als je nu wilt dat die plakker heel erg mooi tegen de nagelriem aankomt, is dat een best ingewikkelde oefening”, aldus Rustemeyer.

We hebben om reactie gevraagd bij drie leveranciers van HEMA-vrije gelnagellak, twee leveranciers van nagelstickers, en de Nederlandse Cosmetica Vereniging, de brancheorganisatie van fabrikanten, importeurs en merkhouders van cosmetica. Hun reacties lees je hieronder:

• Lees hier de reactie van Pink Gellac
• Lees hier de reactie van Mistero Milano
• Lees hier de reactie van Inglot
• Lees hier de reactie van Laque
• Lees hier de reactie van Maniac Nails
• Lees hier de reactie van de Nederlandse Cosmetica Vereniging