AFM brengt onrust op instabiele huizenmarkt

Op de dag dat het Kadaster meldde dat de Nederlandse huizenmarkt verder is verslechterd, zorgde de Autoriteit Financiële Markten (AFM) voor extra onrust. De toezichthouder kondigde aan een einde te willen maken aan de verstrekking van zogeheten tophypotheken.

De reacties waren negatief. Vooral starters zouden de dupe worden. De AFM maakt zich al langere tijd grote zorgen over de situatie op de Nederlandse hypotheekmarkt. In 2007 deed de toezichthouder een onderzoek. Hieruit bleek dat veel hypotheekverstrekkers erg soepel zijn met hun leningverstrekking.

Vooral de tophypotheek is de AFM een doorn in het oog. Huizenkopers nemen hierbij een grotere schuld op zich dan hun huis waard is. AFM-voorzitter Hans Hoogervorst schetste het gevaar. ,,Stel dat het tot het ergste geval komt dat je gedwongen wordt je huis te verkopen. Dan blijf je met een restschuld zitten. Dan heb je niet alleen een betalingsprobleem, maar ook een vermogensrisico.''

Dit is voor de waakhond reden om de tophypotheek aan banden te leggen. Voortaan mogen banken niet meer dan 100 procent van de woningwaarde financieren. Een gevolg van deze maatregel is dat het niet langer mogelijk zal zijn om de aankoopkosten te financieren. Het gaat daarbij onder meer om de overdrachtsbelasting die 6 procent van de aankoopsom bedraagt.

Hier wringt voor veel spelers op de woningmarkt de schoen. ,,Dit is het slechtst mogelijke middel op het slechtst mogelijke moment. Als dit wordt uitgevoerd, is dat de doodsteek voor de woningmarkt'', zei een woordvoerder van de Vereniging Eigen Huis.

Directeur Bas Millenaar van De Hypothekers Associatie liet zich in soortgelijke bewoordingen uit. Hij wees erop dat starters, die vaak geen eigen geld hebben om in een woningkoop te steken, gedwongen zullen worden de aankoopkosten ergens anders te lenen.

Ook de Rabobank, de grootste hypotheekverstrekker van Nederland, reageerde negatief. ,,Starters en doorstromers zullen dus duurder uit zijn'', stelde Martijn de Jong-Tennekes, specialist woningmarkt bij de bank. ,,Je kunt je afvragen wat de AFM beoogt met deze maatregel. Bij minder dan 1 procent van alle huizenverkopen gaat het om een gedwongen verkoop. Bovendien kun je je afvragen of het moment gunstig is voor zo'n maatregel, gezien de huizenmarkt.''

Hoogervorst van de AFM leek zich bewust te zijn van de risico's van zijn plannen. ,,Je wilt de huizenmarkt ook weer niet een zetje in de verkeerde richting geven. We zitten nog te puzzelen. Wellicht dat we een kleine overgangstermijn zullen instellen.'' Desalniettemin liet hij er geen twijfel over bestaan snel, binnen een maand, stappen te willen zetten.

Over de huizenmarkt kwam dinsdagochtend weer slecht nieuws naar buiten. Het Kadaster maakte bekend dat de huizenprijzen in de maand maart 1,5 procent lager lagen dan een jaar eerder. Dit wijst op een duidelijk verslechtering van de woningmarkt. In februari waren de prijzen nog slechts 0,5 procent lager dan een jaar eerder.

Bron: ANP