Milouska wil zonder papier!

Ongeadresseerd reclamedrukwerk
Zo’n 33 folders per week krijgt een Nederlands huishouden door de brievenbus. Daarnaast zorgen huis-aan-huis-bladen voor nog zo’n 32 kg papier per jaar. Deze folders worden door de helft van de Nederlanders gelezen, maar de andere helft van de Nederlanders leest de folders niets. En elke ongelezen folder zorgt voor verspilling van energie voor de productie, het transport, en voor onnodig papiergebruik.  

Ruim twintig jaar geleden is daarom bedacht dat mensen kunnen aangeven geen ongeadresseerde post te willen ontvangen. Als je een Nee/Nee-sticker op je brievenbus plakt, weet de postbode dat je geen folders en ook geen huis-aan-huis-bladen wil ontvangen. Plak je een Nee/Ja-sticker, dan ontvang je wel huis-aan-huisbladen. En voor veel mensen is dit wenselijk, omdat er in huis-aan-huisbladen nieuws van de gemeente wordt vermeld.

De stickers zijn gratis af te halen bij het gemeentehuis, en via een laag bedrag online te verkrijgen. Maar wat blijkt: na ruim twintig jaar heeft een kwart van de Nederlanders een sticker op de brievenbus. En dat, terwijl 50 procent van de Nederlanders de folders niet leest. Er valt veel papierverspilling te voorkomen, ruim 65 miljoen kilo (34 kilo maal 1,9 miljoen huishoudens).

Milouska gaat in gesprek met Valentijn Verpaalen, oprichter van de stichting JaJa2013. Deze stichting wist het al: er moet een ander systeem komen voor de verspreiding van ongeadresseerd reclamedrukwerk. En nu gaan ook gemeentes overstag Amsterdam is koploper: deze gemeente zal vanaf medio 2017 het verspreiden van de folders omdraaien naar een Ja/Ja-systeem: een huishouden ontvangt dan alleen huis-aan-huis-bladen en geadresseerde post. Natuurlijk kan je ook aangeven dat je wel folders wilt ontvangen, dan plak je een Ja/Ja-sticker op de voordeur. Bij een Nee/Nee-sticker blijft alles bij het oude: je ontvangt dan helemaal niets. Van de bovenstaande cijfers uitgaande, bespaar je met dit systeem (als het wordt ingevoerd in heel Nederland) ruim 65 miljoen kilo papier!

Goed nieuws, zou je denken. Maar de branchevereniging voor reclamedrukwerk (MailDB) en ook het informatiecentrum voor papier en karton zijn er minder blij mee. Zij geven aan dat het huidige systeem heel goed werkt, dat het papier dat gebruikt wordt gerecycled is en ook weer gerecycled wordt, dat het symboolpolitiek van de gemeente Amsterdam is, dat de consument benadeeld zal worden. Dat digitale folders ook slecht zijn voor het milieu.

Maar voorstanders zeggen: je moet alle vormen van verspilling aanpakken, zowel digitaal als analoog! Er zijn strenge spamwetten voor online reclame, waarom gelden die niet voor offline reclame? En daarbij: de folders worden niet onbereikbaar! Met een sticker op de deur ontvang je ze, en er zijn veel digitale alternatieven. Bijvoorbeeld: www.reclamefolder.nl (ook als app) https://www.folderz.nl , https://www.foldersenkranten.nl , http://www.voordeelmuis.nl en https://www.spotta.nl (ook als app)

Het zal nog wel even duren voordat het nieuwe verspreidingssysteem van reclamefolders is ingevoerd. Wil jij nu al wat doen tegen reclamefolders? Vraag – voor zo lang het nog duurt –  een sticker aan of haal hem af op het gemeentehuis.

Creatief met papier?!
De kinderen van Milouska zijn kunstenaars in de dop: zij knippen, plakken en tekenen er op los. Maar soms pakken ze wel heel snel een vers velletje papier, omdat een vorige schets is ‘mislukt’. Milouska vraagt zich af of ze het papierverbruik van haar kinderen moet beperken of dat ze hun kunstzinnige uitspattingen niet moet begrenzen. Ze vraagt advies aan Dr. Hanno van Keulen, lector Leiderschap in Onderwijs en Opvoeding. Hanno vertelt: ‘ik steun Milouska’s kinderen in hun wens grote kunst te willen maken. Als je datgene wat je in je hoofd hebt verbeeld ook echt op papier wilt krijgen, dan moet je gewoon vaak opnieuw beginnen. Stel je voor dat geneuzel over een velletje papier ertoe leidt dat ze het plezier in verbeelden en scheppen verliezen. Een foute streep is een foute streep, en daar kun je niet mee verder. De kinderen hebben een goed punt.’

Maar wat dan wel te doen met die andere waarde, duurzaamheid? ‘Een suggestie is om van te voren de spelregels te bespreken en vast te leggen. Je zou kunnen afspreken hoeveel velletjes er vandaag beschikbaar zijn. Niet opleggen, maar uitonderhandelen door de kinderen zelf te vragen hoeveel ze nodig denken te hebben. Dat kan natuurlijk leiden tot problemen. Dus deze situatie dwingt de kinderen na te denken over een werkwijze waarmee ze hun doel kunnen bereiken, en daarbij kun je als ouder helpen met suggesties. Je zou bijvoorbeeld kunnen voorstellen dat ze eerst een proeftekening maken, waarbij het niet erg is wanneer er een foute streep is. Je gaat pas de ‘echte tekening’ maken wanneer je zeker weet hoe je het hebben wilt. Je kunt kinderen ook een soort budget geven om papier te kopen: voor tien pepernoten krijg je twee velletjes extra. Als je die extra velletjes niet nodig hebt mag je de pepernoten opeten.’

Papierloos werken
Milouska vindt het onzin om tijdens het werk nog zoveel gebruik te maken van papier, zoveel printjes, voor een draaiboek dat maar één keer wordt gebruikt. En de verslagen van een vergadering: wie leest die nou nog? Aan de andere kant: een draaiboek tijdens een radiouitzending, is heel prettig om op papier voor je neus te hebben. Hoe kan dit anders? Het softwarebedrijf Decos in Noordwijk laat zien hoe dat kan. Rigoureus, maar goed gefaciliteerd volledig papierloos werken. Zelfs de WC-rollen hebben het pand verlaten! Milouska gaat in gesprek met directeur Paul Veger en ontdekt dat er nog één printer in het hele pand te vinden is, maar wel achterin een ballenbak die tot de nok toe is gevuld met roze ballen. En niet alleen het papierloos werken is een van de vooruitstrevende pijlers van het bedrijf, het blijkt dat Decos nog veel meer futuristische elementen heeft!