De Wereld Draait Door is gestopt. De talkshow met Matthijs van Nieuwkerk had op 27 maart 2020 de allerlaatste uitzending. 15 seizoenen lang is DWDD op de buis geweest. Je kunt hier op de site nog uitzendingen en fragmenten terugkijken.
Johnny de Mol over de schrijnende situatie voor vluchtelingen en locals op de Griekse eilanden
05-03-2020
• leestijd 5 minuten
•
256 keer bekeken
• 
De gemoederen lopen hoog op in Griekenland, waar vluchtelingen zich ophopen aan de grens. Nadat de Turkse president Erdogan dit weekend aankondigde om de boten vanaf de Turkse kust weer door te laten, ontstond chaos. Zowel op de eilanden als aan de landsgrens met Turkije. Aan de grens staan enkele duizenden mensen klaar om door te reizen naar Europa, maar de Grieken houden de grens dicht en vuren plastic kogels en traangas af op de vluchtelingen, waarvan een aantal met stenen gooien.
Op Lesbos vielen gemaskerde extremistische groepen (bootjes met) vluchtelingen aan, belaagden ze hulpverleners en journalisten. Ook de bewoners protesteerden. De vluchtelingenkampen op het eiland barsten uit hun voegen en de Grieken voelen zich in de steek gelaten door de rest van Europa.
Johnny de Mol zette samen met Adil Izemrane in 2015 de stichting Movement On The Ground op, een stichting die probeert mensen een humaan onderkomen te bieden op Lesbos en Samos, in nauwe samenwerking met de lokale bevolking en de lokale autoriteiten. Wij spraken hen over de explosieve situatie op de eilanden en vroegen hen wat er nu zou moeten gebeuren.
Wat een heftige verhalen. Hoe gaat het bij jullie?
Johnny: "Het is heel erg wat er daar gebeurt, maar we hebben een statement uitgebracht dat we op het eiland blijven. Vanaf dag een hebben we gezegd dat we er niet alleen maar voor de vluchtelingen zijn, maar ook voor de eilandbewoners, de locals die al in een zware crisis zaten. Omdat we goed contact hebben met de meeste bewoners laten we hen nu niet in de steek. Het clubje radicalen wat NGO’s bedreigt is heel naar en vervelend en wordt niet gesteund door de lokale mensen."
Adil: "Ik ben nu zelf op Lesbos. Dit weekend was heel heftig en maandag was een vrije dag waardoor er ook nog veel onrust was op het eiland, maar sinds 24 uur is de rust relatief weergekeerd. De sfeer is nog wel gespannen en iedereen is in opperste staat van alertheid, maar we hebben onze reguliere activiteiten inmiddels hervat. We hebben geluk gehad dat de vluchtelingen in ons kamp eigenlijk nauwelijks iets gemerkt hebben. De mensen in Moira hebben zich op een paar demonstraties na rustig gehouden en ook in de directe omgeving was niet zo veel aan de hand, het geweld speelde zich vooral in Mytilini en op de toegangswegen af. Op last van de politie hadden de vluchtelingen ook beperkte bewegingsvrijheid. We grapten al tegen elkaar dat het Moira-kamp misschien nog wel de veiligste plek was."
Hebben jullie speciale voorzorgsmaatregelen moeten treffen? Ik las dat het vrijwilligers nu wordt afgeraden om naar Lesbos en Samos te reizen.
Johnny: "Ja voor de nieuwe aanwas hebben we gezegd: blijf in Nederland. Wat betreft ons basisteam hebben we hen de optie gegeven om te vertrekken. Sommigen van hen zijn naar huis gegaan, maar de meeste vaste krachten zijn gebleven. Bovendien zijn 80 procent van onze vrijwilligers inwoners van de kampen."
Adil: "We zagen dit eigenlijk al heel lang aankomen. De spanningen liepen op, daarom hebben we in oktober vorig jaar ook een noodoproep gedaan. Het is een onhoudbare situatie, zowel voor de locals als de vluchtelingenpopulatie. We hebben daarom allerlei groepsapps in het leven geroepen zodat we overal van op de hoogte zijn en snel kunnen schakelen. We drongen er bij vrijwilligers en medewerkers op aan om niet onnodig op straat te zijn 's avonds. Gelukkig zijn onze mensen ongeschonden gebleven, maar ik weet dat anderen minder geluk hadden."
Wat is volgens jullie de grootste misvatting in Nederland over de situatie daar?
Johnny: "Dat de Griekse bevolking de vluchtelingen aanvalt. Het is nu (zoals altijd) een klein clubje radicale ‘hooligans’ die het verpest voor de rest en zodanig stookt dat organisaties zich gedwongen zien om de mensen (vluchtelingen en locals) in de steek te laten. De eilandbewoners hebben vanaf dag een meegeholpen daar waar kon. Hen staat het water nu aan de lippen. Dus ja ze zijn boos, maar ze steken geen auto's in de fik. Ze protesteren."
Adil: "Lesbos heeft een populatie van zo'n 86.000 mensen. Volgens de politie zijn er tussen de 500 en 1500 mensen die potentieel kwaad willen. Het extreemrechtse Gouden Dageraad is een naam die daarbij veel genoemd wordt. We zien bijvoorbeeld dat extremisten op online platformen oproepen tot geweld tegen ngo's. Maar tegelijkertijd is er zeer zeker sprake van een breed gedragen frustratie. Mensen zijn boos over het EU-beleid dat alleen maar gericht is op het beperken van de instroom, over de geïmplodeerde economie, en over de plannen om grote gesloten kampen te bouwen op de eilanden. Mensen hebben het idee dat hun eiland, hun thuis wordt omgebouwd tot een soort gevangenis. Ze voelen zich in de steek gelaten."
Wat hopen jullie dat er nu gaat gebeuren? Wat zou de EU nu moeten doen?
Johnny: "In lange termijn-oplossingen denken en niet de Grieken opzadelen met brandjes blussen. Duurzaam investeren in zowel verbeterde opvang voor asielzoekers als in projecten die de lokale Griekse bevolking helpen en betrekken bij die opvang. Dit gaat verder dan alleen geld ter beschikking stellen aan institutionele organisaties. Expertise, begeleiding en het opleiden van mensen in een duurzame aanpak is nodig."
Adil: "Dit probleem gaat voorlopig niet stoppen. Niet in de komende maanden en ook niet in de komende jaren. Wij hebben gezien dat er veel geld naar institutionele ngo's gaat, naar UNHCR (de VN-Vluchtelingenorganisatie, red.) en de Griekse overheid, maar dat geld wordt niet duurzaam besteed. Het beleid is gericht op 'grenzen dicht', waardoor Griekenland het afvoerputje van Europa dreigt te worden. Ondertussen wachten mensen zo maar twee jaar in een van de kampen op een eerste asielinterview. Kijk, wij doen niks met asiel. Wij zijn een humanitaire organisatie en helpen iedereen die dat nodig heeft, waar ze ook vandaan komen. Mensen die asiel aanvragen hebben recht op een eerlijke en efficiënte procedure, maar dat systeem ligt volledig op zijn gat. Iedereen heeft er belang bij dat mensen snel duidelijkheid krijgen over wie er wel en wie geen recht heeft op asiel. De Grieken hebben daar echt hulp bij nodig, want dat mensen zo lang in onzekerheid zitten frustreert het proces en verhoogt de druk op de hulpverlening en de bevolking. Je ziet een voedingsbodem ontstaan voor extremisme, dat is echt gevaarlijk. Alleen maar geld sturen is niet genoeg en zet veel kwaad bloed bij de Grieken. Bovendien moeten we allemaal onze verantwoordelijkheid nemen. Dit is geen Grieks probleem, dit is een Europees probleem."
Johnny de Mol zette samen met Adil Izemrane in 2015 de stichting Movement On The Ground op, een stichting die probeert mensen een humaan onderkomen te bieden op Lesbos en Samos, in nauwe samenwerking met de lokale bevolking en de lokale autoriteiten. Wij spraken hen over de explosieve situatie op de eilanden en vroegen hen wat er nu zou moeten gebeuren.
Wat een heftige verhalen. Hoe gaat het bij jullie?
Johnny: "Het is heel erg wat er daar gebeurt, maar we hebben een statement uitgebracht dat we op het eiland blijven. Vanaf dag een hebben we gezegd dat we er niet alleen maar voor de vluchtelingen zijn, maar ook voor de eilandbewoners, de locals die al in een zware crisis zaten. Omdat we goed contact hebben met de meeste bewoners laten we hen nu niet in de steek. Het clubje radicalen wat NGO’s bedreigt is heel naar en vervelend en wordt niet gesteund door de lokale mensen."
Adil: "Ik ben nu zelf op Lesbos. Dit weekend was heel heftig en maandag was een vrije dag waardoor er ook nog veel onrust was op het eiland, maar sinds 24 uur is de rust relatief weergekeerd. De sfeer is nog wel gespannen en iedereen is in opperste staat van alertheid, maar we hebben onze reguliere activiteiten inmiddels hervat. We hebben geluk gehad dat de vluchtelingen in ons kamp eigenlijk nauwelijks iets gemerkt hebben. De mensen in Moira hebben zich op een paar demonstraties na rustig gehouden en ook in de directe omgeving was niet zo veel aan de hand, het geweld speelde zich vooral in Mytilini en op de toegangswegen af. Op last van de politie hadden de vluchtelingen ook beperkte bewegingsvrijheid. We grapten al tegen elkaar dat het Moira-kamp misschien nog wel de veiligste plek was."
Hebben jullie speciale voorzorgsmaatregelen moeten treffen? Ik las dat het vrijwilligers nu wordt afgeraden om naar Lesbos en Samos te reizen.
Johnny: "Ja voor de nieuwe aanwas hebben we gezegd: blijf in Nederland. Wat betreft ons basisteam hebben we hen de optie gegeven om te vertrekken. Sommigen van hen zijn naar huis gegaan, maar de meeste vaste krachten zijn gebleven. Bovendien zijn 80 procent van onze vrijwilligers inwoners van de kampen."
Adil: "We zagen dit eigenlijk al heel lang aankomen. De spanningen liepen op, daarom hebben we in oktober vorig jaar ook een noodoproep gedaan. Het is een onhoudbare situatie, zowel voor de locals als de vluchtelingenpopulatie. We hebben daarom allerlei groepsapps in het leven geroepen zodat we overal van op de hoogte zijn en snel kunnen schakelen. We drongen er bij vrijwilligers en medewerkers op aan om niet onnodig op straat te zijn 's avonds. Gelukkig zijn onze mensen ongeschonden gebleven, maar ik weet dat anderen minder geluk hadden."
Wat is volgens jullie de grootste misvatting in Nederland over de situatie daar?
Johnny: "Dat de Griekse bevolking de vluchtelingen aanvalt. Het is nu (zoals altijd) een klein clubje radicale ‘hooligans’ die het verpest voor de rest en zodanig stookt dat organisaties zich gedwongen zien om de mensen (vluchtelingen en locals) in de steek te laten. De eilandbewoners hebben vanaf dag een meegeholpen daar waar kon. Hen staat het water nu aan de lippen. Dus ja ze zijn boos, maar ze steken geen auto's in de fik. Ze protesteren."
Adil: "Lesbos heeft een populatie van zo'n 86.000 mensen. Volgens de politie zijn er tussen de 500 en 1500 mensen die potentieel kwaad willen. Het extreemrechtse Gouden Dageraad is een naam die daarbij veel genoemd wordt. We zien bijvoorbeeld dat extremisten op online platformen oproepen tot geweld tegen ngo's. Maar tegelijkertijd is er zeer zeker sprake van een breed gedragen frustratie. Mensen zijn boos over het EU-beleid dat alleen maar gericht is op het beperken van de instroom, over de geïmplodeerde economie, en over de plannen om grote gesloten kampen te bouwen op de eilanden. Mensen hebben het idee dat hun eiland, hun thuis wordt omgebouwd tot een soort gevangenis. Ze voelen zich in de steek gelaten."
Wat hopen jullie dat er nu gaat gebeuren? Wat zou de EU nu moeten doen?
Johnny: "In lange termijn-oplossingen denken en niet de Grieken opzadelen met brandjes blussen. Duurzaam investeren in zowel verbeterde opvang voor asielzoekers als in projecten die de lokale Griekse bevolking helpen en betrekken bij die opvang. Dit gaat verder dan alleen geld ter beschikking stellen aan institutionele organisaties. Expertise, begeleiding en het opleiden van mensen in een duurzame aanpak is nodig."
Adil: "Dit probleem gaat voorlopig niet stoppen. Niet in de komende maanden en ook niet in de komende jaren. Wij hebben gezien dat er veel geld naar institutionele ngo's gaat, naar UNHCR (de VN-Vluchtelingenorganisatie, red.) en de Griekse overheid, maar dat geld wordt niet duurzaam besteed. Het beleid is gericht op 'grenzen dicht', waardoor Griekenland het afvoerputje van Europa dreigt te worden. Ondertussen wachten mensen zo maar twee jaar in een van de kampen op een eerste asielinterview. Kijk, wij doen niks met asiel. Wij zijn een humanitaire organisatie en helpen iedereen die dat nodig heeft, waar ze ook vandaan komen. Mensen die asiel aanvragen hebben recht op een eerlijke en efficiënte procedure, maar dat systeem ligt volledig op zijn gat. Iedereen heeft er belang bij dat mensen snel duidelijkheid krijgen over wie er wel en wie geen recht heeft op asiel. De Grieken hebben daar echt hulp bij nodig, want dat mensen zo lang in onzekerheid zitten frustreert het proces en verhoogt de druk op de hulpverlening en de bevolking. Je ziet een voedingsbodem ontstaan voor extremisme, dat is echt gevaarlijk. Alleen maar geld sturen is niet genoeg en zet veel kwaad bloed bij de Grieken. Bovendien moeten we allemaal onze verantwoordelijkheid nemen. Dit is geen Grieks probleem, dit is een Europees probleem."
Praat mee
0/1500